Οι ισπανικές εκλογές, τα πολιτικά αφηγήματα των ελληνικών κομμάτων και το Κίνημα Αλλαγής.
Με αφορμή τις εκλογές στην Ισπανία άνοιξε μια συζήτηση στη χώρα μεταξύ των κομμάτων αλλά και στα ΜΜΕ, που μόνο σύγχυση δημιούργησε αφού η κάθε πλευρά δήλωνε δικαιωμένη.
Το φαινόμενο αυτό είναι σύνηθες στην πολιτική ζωή της χώρας και έγινε σχεδόν απόλυτο στην εποχή της κρίσης.
Όμως, πέρα από τις σκοπιμότητες, γίνεται και από πολλούς αντικειμενικούς αναλυτές ένα μεθοδολογικό λάθος, επιλέγοντας μια γραμμική μεταφορά του ισπανικού κομματικού φάσματος στην ελληνική πραγματικότητα.
Κάνοντας μια προσπάθεια να περιγράψω τα αποτελέσματα, με κίνδυνο να υποπέσω στο ίδιο μεθοδολογικό λάθος, θα μπορούσα να σημειώσω τα εξής:
1. Οι σοσιαλιστές επανέκτησαν τους ψηφοφόρους που είχαν χάσει προς το αριστερό ριζοσπαστικό κόμμα των Podemos.
2. Το κεντροδεξιό κόμμα έχασε μεγάλες δυνάμεις τόσο προς το νεοσύστατο κεντροδεξιό των Ciudadanos όσο και προς το ακροδεξιό Vox.
3. Τα αυτονομιστικά κόμματα, δεξιά και κυρίως τα αριστερά, αύξησαν σχετικά τις δυνάμεις που είχαν.
4. Οι δύο ευρύτερες παρατάξεις με παραδοσιακούς όρους, Κεντροαριστερά-Ριζοσπαστική Αριστερά και Κεντροδεξιά-Ακροδεξιά, παραμένουν σταθερές στην επιρροή τους στα χρόνια της κρίσης.
5. Η δυναμική εμφάνιση της Ακροδεξιάς εις βάρος της Κεντροδεξιάς αποκαλύπτει πως η οικονομική κρίση, η μορφή της αυτονομίας των περιφερειών και το μεταναστευτικό ενισχύουν την Ακροδεξιά.
Ως γενικά συμπεράσματα μπορώ να σημειώσω:
α. Την ενίσχυση της σοσιαλδημοκρατίας εις βάρος της Ριζοσπαστικής Αριστεράς, που αποκαλύπτει ότι τα σοσιαλδημοκρατικά κόμματα, υπό προϋποθέσεις, μπορούν να αναλάβουν πρωταγωνιστικούς ρόλους στην περίπλοκη και αντιφατική πραγματικότητα στο εσωτερικό των χωρών και στην ΕΕ.
β. Η πολύπλευρη κρίση αναδιατάσσει συνεχώς τους πολιτικούς συσχετισμούς και στις δύο πλευρές του πολιτικού φάσματος.
Στον δικομματικό διπολισμό της Ισπανίας, στην περίοδο της κρίσης, δημιουργήθηκε ο πολυκομματικός διπολισμός.
Στην Ελλάδα έχουμε, λόγω και του εκλογικού συστήματος Καραμανλή-Παυλόπουλου, έναν εκβιαστικά επιβαλλόμενο δικομματικό διπολισμό.
Πρώτος στόχος του ΚΙΝ.ΑΛ., του κόμματος της Νέας Σοσιαλδημοκρατίας, πρέπει να είναι το σπάσιμο αυτού του εκβιαστικού δικομματισμού.
Αυτό θα γίνει πρωτίστως πολιτικά και προγραμματικά, η διάρκειά του όμως θα διασφαλιστεί με την αλλαγή του εκλογικού νόμου, δηλαδή με κατάργηση του εκβιαστικού πλειοψηφικού νόμου υπέρ του πρώτου κόμματος, χωρίς να αφαιρεί την πρωτοβουλία του στον σχηματισμό κυβέρνησης.
Με μια πολιτική γραμμή, που θα ξεπερνά τον άγονο και αδιέξοδο διχασμό των μνημονιακών χρόνων και θα προάγει την προγραμματική πολιτική σύγκλιση, που θα δημιουργήσει νέα ρεύματα στην κοινωνία και νέες πολιτικές δυναμικές.
Μια πολιτική στρατηγική που θα στηρίζεται σε δύο βασικές διαπιστώσεις:
1. Κανένα κόμμα δεν μπορεί μόνο του να βγάλει τη χώρα από την κρίση, κάτι που έχει αποδειχθεί με όλες τις κυβερνήσεις από το 2009 μέχρι σήμερα.
2. Η δημοσιονομική εξυγίανση-σταθερότητα που επετεύχθη με δραστικές μειώσεις μισθών, συντάξεων, δημοσίων δαπανών, αυξήσεις φόρων και δευτερευόντως με διαρθρωτικές αλλαγές στην οικονομία, στις αγορές και στο κράτος, έχει ξεπεράσει τις αντοχές της κοινωνίας αλλά και της οικονομίας.
Βασικές προγραμματικές προτεραιότητες πρέπει να είναι:
1. Άμεση προώθηση των αναγκαίων διαρθρωτικών αλλαγών για την απελευθέρωση της οικονομίας και ταυτόχρονα έλεγχος στα καρτέλ των αγορών στους κρίσιμους τομείς της ενέργειας, των τηλεπικοινωνιών, του χρήματος και του λιανικού εμπορίου, όπου έχουμε ακριβές υπηρεσίες και προϊόντα και χαμηλή ποιότητα σε σχέση με τις χώρες της ΕΕ.
Όλοι μιλούν για διαρθρωτικές αλλαγές, αλλά κανείς δεν τις κατονομάζει, γιατί θίγουν συντεχνίες στον παραγωγικό χώρο και στα συνδικαλιστικά ρετιρέ. Χαρακτηριστικό παράδειγμα οι αστικές και υπεραστικές συγκοινωνίες της χώρας.
2. Αλλαγή της φορολογικής πολιτικής με
• Μείωση του ΦΠΑ σε ειδικούς τομείς.
• Νέα φορολογική κλίμακα στα εισοδήματα κάτω των 20 χιλιάδων ευρώ και μείωση του αφορολόγητου για να περιοριστεί κι άλλο η φοροδιαφυγή και να ενισχυθούν τα πραγματικά χαμηλά εισοδήματα.
• Μείωση σταδιακά των φορολογικών επιβαρύνσεων των επιχειρήσεων, των επαγγελματιών και του ΕΝΦΙΑ.
3. Επανασχεδιασμός του ασφαλιστικού συστήματος, υιοθετώντας τους τρεις πυλώνες, την ελάχιστη εθνική σύνταξη και την απόλυτη τήρηση της ανταποδοτικότητας παντού, όπως ισχύει στις ανεπτυγμένες χώρες της ΕΕ.
4. Αλλαγή της φιλοσοφίας και της δομής του κράτους και του ευρύτερου Δημοσίου, όπως η Τοπική Αυτοδιοίκηση, με ενίσχυση του στρατηγικού, επιτελικού και ελεγκτικού του ρόλου και παραχώρηση παροχής υπηρεσιών στον ιδιωτικό τομέα, με στόχο τις ποιοτικές υπηρεσίες με το μικρότερο κόστος.
5. Το προσφυγικό, που θα είναι έντονο και για πολλά χρόνια σε όλον τον ανεπτυγμένο κόσμο, χρειάζεται ολοκληρωμένη διεθνή, ευρωπαϊκή πολιτική και αξιόπιστη εσωτερική διαχείριση.
6. Στην εξωτερική πολιτική και τα εθνικά θέματα χρειάζεται:
• Δραστική διόρθωση της συμφωνίας με τη Βόρεια Μακεδονία, αξιοποιώντας τις δυνατότητες του οδικού χάρτη ένταξής τους στην ΕΕ.
• Επανασχεδιασμός της στρατηγικής μας απέναντι στην Τουρκία, που ακολουθεί πλέον επιθετική αναθεωρητική πολιτική με όλες τις γειτονικές της χώρες και φυσικά με την Ελλάδα και την Κύπρο.
• Ολοκληρωμένη πολιτική με βάση τα νέα δεδομένα σε Νοτιοανατολική Ευρώπη και Ανατολική Μεσόγειο, Νότια Ευρώπη και φυσικά αξιοποίηση των σχέσεών μας με το ΝΑΤΟ, ως χώρα ευθύνης και σταθερότητας στην περιοχή, όπως και εταιρικές δυναμικές σχέσεις με Κίνα, Ρωσία.
Οι στόχοι είναι υψηλοί, αλλά είναι απολύτως απαραίτητοι για την ανάπτυξη δυναμικής του ΚΙΝ.ΑΛ. και την κατάκτηση μιας νέας δημιουργικής και πρωταγωνιστικής θέσης στο πολιτικό σύστημα. Αυτό το Κίνημα Αλλαγής θα είναι πολλαπλώς ωφέλιμο για τη χώρα, την οικονομία και τους πολίτες.
*Ο κ. Γιάννης Μαγκριώτης, είναι συντονιστής της Πρωτοβουλίας για τη Νέα Σοσιαλδημοκρατία και πρώην υφυπουργός Υποδομών του ΠαΣοΚ.