Η παλαιότερη μοναρχία στον κόσμο εισέρχεται σε μια νέα εποχή. Ο αυτοκράτορας της Ιαπωνίας Ακιχίτο παραιτήθηκε καθώς λόγω προχωρημένης ηλικίας και προβλημάτων υγείας δεν μπορούσε να ανταποκριθεί πλέον στις κουραστικές απαιτήσεις του αξιώματος και ο γιος του, διάδοχος του θρόνου, πρίγκιπας Ναρουχίτο έγινε επισήμως ο νέος αυτοκράτορας, 126ος της δυναστείας του.
Μολονότι σήμερα ο αυτοκράτορας δεν έχει καμία πολιτική εξουσία σύμφωνα με το Σύνταγμα της Ιαπωνίας, η ανάληψη καθηκόντων από τον Ναρουχίτο εξακολουθεί να αποτελεί μια σημαντική – σημειολογικά – στιγμή. Είναι ο πρώτος αυτοκράτορας που γεννήθηκε μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, με τον πατέρα του να αφήνει πίσω του μια πολύ σημαντική κληρονομιά και ένα ανεξίτηλο σημάδι στην κοινωνία.
Εχοντας γεννηθεί το 1934, ο Ακιχίτο ήταν μια γέφυρα μεταξύ της προπολεμικής και μεταπολεμικής περιόδου της χώρας. Κατά τη διάρκεια του πολέμου έπρεπε να καταφύγει έξω από το Τόκιο και όταν επέστρεψε, με το τέλος του, βρήκε την πόλη σε απόλυτα ερείπια. Ηταν μόλις έντεκα ετών κατά την εποχή τής άνευ όρων παράδοσης της Ιαπωνίας το 1945, όμως μπορούσε να καταλάβει το βαθύ τραύμα που καθήλωσε το έθνος του.
Ανέβηκε στον θρόνο το 1989, σε ηλικία 55 ετών, γνωρίζοντας καλά τα βάσανα που υπέστησαν οι πολίτες του. Κατά τα 30 χρόνια της βασιλείας του τήρησε τον ρόλο του όπως ορίζεται στο Σύνταγμα, που δηλώνει σαφώς ότι δεν έχει εξουσίες στην κυβέρνηση. Ενώ με έναν ήσυχο και αξιοπρεπή – κατά γενική ομολογία – τρόπο επαναπροσδιόρισε τον θεσμό, γεφυρώνοντας το χάσμα μεταξύ θρόνου και λαού.
Ο γάμος του με τη Μίτσικο Σόντα, μια κοινή θνητή που γνώρισε σε ένα γήπεδο τένις, σηματοδότησε το τέλος μιας άκαμπτης παράδοσης που επιτρέπει γάμους αυτοκρατόρων μόνο με άτομα που ανήκουν σε κύκλο προνομιούχων οικογενειών. Και οι δύο γιοι του ακολούθησαν το παράδειγμά του.
Αφοσιωμένος στην ειρήνη
Στη διάρκεια της θητείας του η Ιαπωνία πέρασε αρκετές φυσικές καταστροφές, με αποκορύφωμα το 2011, με την τριπλή τραγωδία του σεισμού, του τσουνάμι που ακολούθησε και του πυρηνικού ατυχήματος στη Φουκουσίμα με τραγικό απολογισμό κοντά στους 20.000 νεκρούς. Ο Ακιχίτο με τη σύζυγό του επισκέφθηκαν τα μέρη της καταστροφής και ο ίδιος μίλησε πρόσωπο με πρόσωπο με τον λαό του. Και αυτή δεν ήταν η μοναδική φορά. Οι Ιάπωνες τον λάτρεψαν γιατί ήταν ζεστός, άμεσος και «διακριτικά» πάντα κοντά τους.
Βαθιά αφοσιωμένος στην ειρήνη, ο Ακιχίτο συχνά εξέφρασε τις τύψεις που ένιωθε για τη στάση της Ιαπωνίας στη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και για την επιθετικότητα που επέδειξαν τα στρατεύματα του πατέρα του σε πολλά μέρη της Ασίας. Ο ίδιος επισκέφθηκε αρκετές ασιατικές χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Κίνας και των Φιλιππινών, για να αποτίσει φόρο τιμής σε όσους έχασαν τη ζωή τους.
«Ο Ακιχίτο έχει ανοίξει την πόρτα και ο Ναρουχίτο φαίνεται ότι είναι σε θέση να συνεχίσει το έργο του» δηλώνει στο Associated Press o Τζεφ Κίνγκστον, διευθυντής Ασιατικών Σπουδών στο Temple University στην Ιαπωνία. Ο αγώνας του Ναρουχίτο είναι να πάρει το νήμα από εκεί που το άφησε ο πατέρας του. Θα χρειαστεί δουλειά. Πολλοί νέοι απλά δεν ενδιαφέρονται. Αλλοι νιώθουν συχνά αμήχανα για το γεγονός ότι η χώρα εξακολουθεί να διατηρεί μια τόσο απαρχαιωμένη «φιγούρα». Ο νέος αυτοκράτορας, που μεγάλωσε σε περιβάλλον μεταπολεμικής οικονομικής ευημερίας, δήλωσε αποφασισμένος να συνεχίσει την κληρονομιά των γονιών του και όπως προστάζουν οι νέοι καιροί. Σε κάθε περίπτωση, για τους περισσότερους Ιάπωνες η διατήρηση του θεσμού είναι αυτό που διατηρεί σε συνοχή την κοινωνία.
