Η Γαλλία είναι η μοναδική χώρα της ευρωζώνης που δεν έχει δημογραφικό πρόβλημα. Το γαλλικό κράτος εξακολουθεί να στηρίζει τη μητρότητα, σε βαθμό που μια 30χρονη ανύπαντρη μητέρα τριών παιδιών που αμείβεται στην εργασία της με τον βασικό μισθό (14.490 ευρώ καθαρά ετησίως) μπορεί να ζήσει την οικογένειά της. Η ανεργία είναι όμως αρκετά υψηλή (8,5%) και τα δημόσια οικονομικά της χώρας, με δεδομένο το γενναιόδωρο κοινωνικό κράτος, δεν είναι ρόδινα. Ευλόγως η συζήτηση για παράταση του εργασιακού βίου βρίσκεται στην επικαιρότητα.
Προεκλογική υπόσχεση και στόχος του προέδρου Εμανουέλ Μακρόν είναι η καθιέρωση ενός ενιαίου συστήματος συνταξιοδότησης και στο πλαίσιο αυτό έχει ξεκινήσει ο κοινωνικός διάλογος. Τις ημέρες αυτές ο πρόεδρος της Εργοδοτικής Ενωσης της Γαλλίας Medef Ζοφρουά Ρου ντε Μπεζιέ παρουσίασε έπειτα από 18μηνη «κύηση»(!) τις προτάσεις της εργοδοσίας («ως εκπρόσωπός της και όχι ως αφεντικό των αφεντικών», όπως ο ίδιος διευκρίνισε) για τη μεταρρύθμιση του Συνταξιοδοτικού. Κεντρική ιδέα της Medef είναι η αύξηση της ηλικίας συνταξιοδότησης κατά δύο χρόνια, από τα 62 στα 64 έτη, σταδιακά κατά ένα τρίμηνο σε διάστημα μιας οκταετίας, αρχής γενομένης από το έτος 2020. Με το προτεινόμενο σύστημα, δηλαδή, έως το 2028 το κατώτατο όριο συνταξιοδότησης των Γάλλων θα έχει φθάσει στα 64 χρόνια.
17 δισ. ευρώ το όφελος
Η παράταση κατά μία διετία του εργασιακού βίου στη Γαλλία θα αποδώσει, κατά τον Ρου ντε Μπεζιέ και τη Medef, «τουλάχιστον 17 δισ. ευρώ καθαρά ετησίως σε ορίζοντα οκταετίας». Τα οφέλη αυτά για τον κρατικό προϋπολογισμό θα προκύψουν από τις αυξημένες ασφαλιστικές εισφορές που θα καταβάλλουν εργαζόμενοι και εργοδότες, από την καθυστέρηση της απονομής συντάξεων και αφού συνυπολογιστούν οι προβλεπόμενες αυξημένες δαπάνες που σχετίζονται με την ανεργία και την ιατροφαρμακευτική περίθαλψη των ασφαλισμένων.
«Η Γαλλία δεν έχει την πολυτέλεια της αναμονής σε ό,τι αφορά τη μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματος» σημείωσε ο επικεφαλής της Medef, προειδοποιώντας ότι αν η κυβέρνηση και η κοινωνία δεν αναλάβουν δράση το Συνταξιοδοτικό θα «κοκκινίσει» από την επόμενη κιόλας χρονιά. «Αυτό δείχνουν τα στατιστικά στοιχεία» είπε ο Ρου ντε Μπεζιέ, εξηγώντας ότι ενώ στις αρχές της δεκαετίας του 2000 στη Γαλλία αντιστοιχούσαν δύο εργαζόμενοι προς έναν συνταξιούχο, παρά το ότι η μητρότητα επιδοτείται γενναία στη χώρα, το έτος 2060 ο λόγος εργαζομένων προς συνταξιούχους θα μειωθεί στο 1,3 προς 1.
14% του ΑΕΠ για συντάξεις
Βάσει των συγκριτικών στοιχείων, μάλιστα, το επίπεδο της κρατικής δαπάνης για την καταβολή συντάξεων αντιστοιχεί σήμερα στη Γαλλία στο 14% του ΑΕΠ, δηλαδή είναι 4 μονάδες υψηλότερο από το αντίστοιχο ποσοστό στη Γερμανία και έξι μονάδες από τον μέσο όρο του ΟΟΣΑ. Στην Ελλάδα του brain drain, βέβαια, της ενδημικής ανεργίας και της νέας μετανάστευσης το ποσοστό του ΑΕΠ που απαιτείται για την καταβολή συντάξεων είναι σχεδόν 10 εκατοστιαίες μονάδες υψηλότερο του μέσου όρου του ΟΟΣΑ, αφού ξεπερνά το 17,5%.
Οσο για την ηλικία συνταξιοδότησης σε συνδυασμό με το προσδόκιμο ζωής, τα στοιχεία δείχνουν ότι στη Γαλλία αυτή (η ηλικία) είναι πολύ μικρή. Ετσι, ο χρόνος που περνούν οι Γάλλοι ως συνταξιούχοι φθάνει τα 27,2 έτη. Στη Γερμανία ο αντίστοιχος χρόνος είναι 22,8 έτη, στις ΗΠΑ 20,7 έτη και στη Νότια Κορέα μόλις 16,6 έτη. Στην Ελλάδα αν υπολογιστεί η αύξηση της ηλικίας συνταξιοδότησης στα 67 έτη μένουν μόλις 13 χρόνια σε έναν ασφαλισμένο να απολαύσει τους κόπους του εργασιακού του βίου, αν λάβει κανείς ως προσδόκιμο του βιολογικού του βίου τα 80 έτη.
Αν υπολογιστεί ως χαμηλότερη ηλικία συνταξιοδότησης τα 62 έτη (με 40 χρόνια ασφάλισης) ο χρόνος αυτός αυξάνεται στα 18 έτη και είναι και πάλι συγκριτικά μικρός. Αλλά και αν υπολογιστούν τα 57,8 έτη ως μέση πραγματική ηλικία συνταξιοδότησης των Ελλήνων (βάσει των στοιχείων της ΕΛΣΤΑΤ), πάλι ο βίος των ελλήνων συνταξιούχων απλώς αγγίζει εκείνον των Γερμανών, ενώ υπολείπεται κατά μία πενταετία εκείνον των Γάλλων.
«Πρέπει να διαβεβαιώσουμε τους Γάλλους ότι θα αποκτήσουμε ένα συνταξιοδοτικό σύστημα βιώσιμο, αφού σήμερα το 83% των νέων από 18 έως 34 ετών είναι πεπεισμένοι ότι ουδέποτε θα πάρουν σύνταξη. Πρέπει η μεταρρύθμιση αυτή να είναι η τελευταία ώστε να αποφύγουμε τα ψυχοδράματα των προηγούμενων προσπαθειών του 2003, του 2008, του 2010 και του 2014» δήλωσε ο εκπρόσωπος της γαλλικής εργοδοσίας. Ο Ρου ντε Μπεζιέ διευκρίνισε ότι λιγότεροι από το 30% των Γάλλων ηλικίας από 60 έως 64 ετών βρίσκονται ακόμη στην παραγωγή.
Τι προτείνει η Medef
Συνοπτικά οι κυριότερες προτάσεις της Medef είναι οι εξής:
• Σταδιακή αύξηση από το 2020 της ηλικίας συνταξιοδότησης από τα 62 στα 64 έτη σε διάστημα μιας οκταετίας και με ρυθμό ένα τρίμηνο ετησίως.
•Από το 2028 αυτόματη προσαρμογή της ηλικίας συνταξιοδότησης με το προσδόκιμο ζωής.
•Επιστροφή του καθαρού οφέλους (περίπου 17 δισ. ευρώ ετησίως) από τη μεταρρύθμιση σε δράσεις προς όφελος των ηλικιωμένων.
•Υιοθέτηση ενός ενιαίου συστήματος συνταξιοδότησης για όλους τους Γάλλους.
•Δυνατότητα στους συνταξιούχους να συνεχίζουν τον εργασιακό τους βίο εισπράττοντας μέρος της σύνταξής τους και αυξάνοντας, μέσω των εισφορών που θα καταβάλλουν όσο εργάζονται, το ύψος της κανονικής σύνταξής τους.
•Πριμοδότηση για την απασχόληση μακροχρόνια ανέργων που βρίσκονται κοντά στην ηλικία συνταξιοδότησης και αποφασίζουν να δεχθούν μια θέση εργασίας με χαμηλότερες αποδοχές από αυτές που δικαιούνται.