Εκατομμύρια θεατές σε όλο τον κόσμο παρακολουθούσαν το βράδυ της Δεύτερας την πυρκαγιά που έκαιγε ένα από τα σύμβολα του δυτικού πολιτισμού.
Η Παναγία των Παρισίων δεν ήταν μόνο σήμα κατατεθέν του Παρισιού αλλά και ένα από τα αξιοθέατα που προσέλκυαν χιλιάδες τουρίστες κάθε μέρα.
Η εντυπωσιακή αρχιτεκτονική γοτθικού ρυθμού αλλά και τα έργα τέχνης που βρίσκονταν στο εσωτερικό της έκαναν το μνημείο της Ουνέσκο έναν θησαυρό που δυστυχώς δεν θα μπορέσει ποτέ να επανέλθει στην αρχική του κατάσταση.
Η επόμενη ημέρα είναι δύσκολη, κάτι που φάνηκε μόλις τέθηκε η πυρκαγιά υπό έλεγχο. Τα δύο τρίτα της στέγης κάηκαν, το περίφημο «Βέλος» έπεσε, βιτρό και τοιχογραφίες καταστράφηκαν. Τουλάχιστον διασώθηκαν οι τοίχοι του μοναδικού αυτού ναού – σύμβολο για τη Γαλλία και για τον ευρωπαϊκό πολιτισμό.
Από το πρωί γίνονται συσκέψεις στο Παρίσι ώστε να διαπιστωθεί η στατικότητα του κτιρίου και να μπορέσουν να μπουν οι ειδικοί να κάνουν εργασίες αναστήλωσης προκειμένου να μην υπάρξουν άλλες ανεπανόρθωτες ζημιές. Για την ανακατασκευή της Notre Dame είναι σίγουρο ότι θα χρειαστούν πολλά χρόνια που ο ναός δεν θα είναι επισκέψιμος.
Εξωτερικά, η όψη της Παναγίας των Παρισίων έχει αλλάξει. Λείπει φυσικά το υπέροχο, εμβληματικό κωδωνοστάσιο-βέλος, όπως και η οροφή. Μέσα στο κτίριο, στάχτες και αποκαϊδια, μια απελπιστική κατάσταση. Όλα τα ξύλινα μέρη του ναού έχουν καταστραφεί. Κομμάτια από φλεγόμενα ξύλα εξακολουθούν να πέφτουν από την οροφή της Παναγίας που χρονολογείται από τον 12ο αιώνα.
Προτεραιότητα από χθες όπου φάνηκε ότι η πυρκαγιά έχει κάψει ένα μεγάλο μέρος του κτιρίου ήταν να διασωθούν οι πολύτιμοι θησαυροί. Την ώρα της καταστροφής δεκάδες πυροσβέστες αλλά και εθελοντές έδιναν τη δική τους μάχη για να μην χαθούν τα έργα ανεκτίμητης αξίας που βρίσκονταν στο εσωτερικό της.
Σώθηκαν οι θησαυροί
Με μια ανθρώπινη αλυσίδα κατάφερε να σωθεί το ακάνθινο στεφάνι, που πιστεύεται ότι φορούσε ο Ιησούς πριν από τη Σταύρωση, κομμάτι από τον Τίμιο Σταυρό αλλά και ένα καρφί από τη Σταύρωση.
Εκτός όμως από τα θρησκευτικά κειμήλια μεγάλη κινητοποίηση υπήρξε για να σωθούν τα χαρακτηριστικά βιτρό παράθυρα, έργα έξοχη υαλογραφικής τέχνης. Τα περισσότερα βιτρό απομακρύνθηκαν από την πρόσοψη κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, καθώς υπήρξαν φόβοι ότι θα γίνουν στόχος από τους Γερμανούς. Μεταξύ των σπουδαίων έργων τέχνης που βρίσκονταν στην Παναγία των Παρισίων ήταν και τα τρία γυάλινα παράθυρα, στην δυτική, βόρεια και νότια όψη του καθρεδικού.
Ακόμα δεν έχει γίνει γνωστό αν όλα τα βιτρό σώθηκαν από την πυρκαγιά.
Τα έργα μεταφέρθηκαν στο Δημαρχείο που βρίσκονται απέναντι και θα φιλοξενηθούν στο μουσείο του Λούβρου ώστε να εκτιμηθεί η όποια ζημιά έχουν υποστεί και να αποκατασταθούν πλήρως.
Η δήμαρχος του Παρισιού Αν Ινταλγκό, μέσω Twitter, είχε ευχαριστήσει όσους ανταποκρίθηκαν και σχηματίζοντας ανθρώπινη αλυσίδα με κίνδυνο της ζωής τους, προστάτεψαν τα αναντικατάστατα αντικείμενα στο εσωτερικό του ναού – μεταξύ αυτών και το «Ακάνθινο στεφάνι» που τοποθετήθηκε στο κεφάλι του Ιησού όσο βρισκόταν στον σταυρό.
«Το «Ακάνθινο Στεφάνι», ο χιτώνας του Σεντ Λουί και άλλα μεγαλειώδη έργα τέχνης βρίσκονται τώρα σε ασφαλές μέρος», έγραψε η Ινταλγκό.
Το νερό από τον Σηκουάνα έχει πλημμυρίσει τα πατώματα της εκκλησίας και η μυρωδιά από το καμένο φτάνει μέχρι τα πνευμόνια του. Αυτό που περιγράφει περπατώντας στο εσωτερικό της Παναγίας των Παρισίων δεν είναι η εικόνα απόλυτης καταστροφής. Όπως λέει: «Μπορώ να σας πω ότι ο Καθεδρικός Ναός της Παναγίας των Παρισίων δεν έχει καταστραφεί ολοσχερώς. Στέκομαι μέσα σε αυτόν μαζί με τον Γάλλο πρωθυπουργό».
Και συνεχίζει: «Τις πρώτες πρωινές ώρες ήμουν ανάμεσα στους πρώτους ανθρώπους που τους επετράπη να μπουν μέσα στο Ναό. Τα περίφημα βιτρό στα παράθυρα της εκκλησίας έχουν γίνει θρύψαλα και όλη η οροφή της εκκλησίας δεν υπάρχει».
Στο ιερό του ναού υπήρχε ακόμα ένα άγαλμα της Παναγίας και του Χριστού, μια από τις 37 αναπαραστάσεις της Παναγίας του υπάρχουν στην εκκλησία.
Το πρώτο όργανο του καθεδρικού ναού εγκαταστάθηκε το 1403 από τον Friedrich Schambantz και αντικαταστάθηκε 300 χρόνια αργότερα, το 1738, από τον François Thierry.
Η τελευταία αποκατάσταση έγινε τη δεκαετία του 1900 και πλέον φέρει περισσότερους από 8.000 σωλήνες.