Αποτελούν την πλέον σύγχρονη διεθνή τάση για τις αστικές μετακινήσεις μικρών αποστάσεων, αλλά στις ελληνικές πόλεις κόβουν ταχύτητα. Τα e-scooters που έχουν εξελιχθεί σε τελευταίο trend έδωσαν νέο, παιχνιδιάρικο χρώμα στους δρόμους Αθήνας και Θεσσαλονίκης τους τελευταίους 3 μήνες. Όσο όμως κι αν έτυχαν θερμότατης υποδοχής από τους Δήμους Αθήνας και Θεσσαλονίκης ως καινοτόμος, έξυπνος και «πράσινος» τρόπος μετακίνησης, το κενό στο νομοθετικό πλαίσιο έφερε τα πρώτα προβλήματα.
Έξυπνα πατίνια έχουν κάνει την εμφάνισή τους σε δρόμους ταχείας κυκλοφορίας όπως η λεωφόρος Συγγρού, εκπλήσσουν οχήματα και περαστικούς που διασχίζουν τους δρόμους στο κέντρο, ενώ βρίσκονται παρκαρισμένα στα πεζοδρόμια. Θέμα κουλτούρας θα έλεγε κανείς και σίγουρα παίζει κι αυτό τον ρόλο του, λείπουν όμως και οι κανόνες.
Οι δυο εταιρείες που δραστηριοποιούνται ήδη στην Ελλάδα ανακοίνωσαν εχθές ότι μειώνουν τη μέγιστη ταχύτητα κυκλοφορίας των ηλεκτρικών πατινιών από 25 χλμ/ώρα σε 20 χλμ./ώρα, ενώ συνεργάζονται με τον Δήμο Αθηναίων για την υιοθέτηση κι άλλων μέτρων ασφαλείας. Πηγές της δημοτικής αρχής, μιλώντας στο «Βήμα», κάνουν λόγο για πρωτοβουλία που δικαιώνει το αίτημα του Δήμου για λήψη μέτρων ασφαλούς κυκλοφορίας των e-scooters στους δρόμους της πρωτεύουσας. Επισημαίνοντας ότι προέχει η ασφάλεια χρηστών, πολιτών και τουριστών, τονίζουν ότι ο Δήμος Αθηναίων ενθαρρύνει τις εναλλακτικές μορφές βιώσιμης μετακίνηση.
Καμία πρόβλεψη στον ΚΟΚ
Όπως έχει επισημάνει με ανακοίνωσή του ο Σύλλογος Ελλήνων Συγκοινωνιολόγων (ΣΕΣ), υπάρχει περιορισμένη διεθνής εμπειρία για τις επιπτώσεις της μικρο-κινητικότητας (e-scooters, ηλεκτρικά ποδήλατα κλπ) στα μεταφορικά συστήματα των πόλεων, καθώς οι υπηρεσίες έχουν εμφανιστεί μόλις 2-3 χρόνια. «Έτσι, δεν υπάρχει σαφής εικόνα για τη λειτουργία και ασφαλή κυκλοφορία των μέσων μικρο-κινητικότητας, αλλά δυστυχώς ούτε και επίσημοι κανόνες (πχ. άρθρα ΚΟΚ), οι οποίοι να οριοθετούν τη χρήση των μέσων μικρο-κινητικοτητας».
Ο Δήμος Αθηναίων, σύμφωνα με ανακοίνωσή του, «διαπιστώνοντας την έλλειψη κάθε θεσμικού πλαισίου λειτουργίας και χωρίς να έχει καμία αρμοδιότητα αδειοδότησης ή ελέγχου, προχώρησε στη συγκρότηση ομάδας εργασίας στην οποία προσκλήθηκαν και εκπρόσωποι των εταιριών που δραστηριοποιούνται επιχειρηματικά». Στόχος είναι η κατάθεση ολοκληρωμένης πρότασης προς τα αρμόδια Υπουργεία Υποδομών και Μεταφορών και Προστασίας του Πολίτη, προκειμένου να προχωρήσουν άμεσα στη θέσπιση νομοθετικού πλαισίου.
Προτεραιότητες για τον ΣΕΣ αποτελούν ο διάλογος και η συνεργασία των εμπλεκομένων φορέων, ώστε να εξεταστούν οι βέλτιστες διεθνείς πρακτικές. «Παράλληλα είναι κρίσιμη η διαμόρφωση σαφών, ενιαίων κανόνων για την εφαρμογή και λειτουργία υπηρεσιών μικρο-κινητικότητας και για τη διασφάλιση της ασφαλούς χρήσης αυτών» αναφέρουν οι συγκοινωνιολόγοι.
Προστασία σε δύο άξονες
Από την μία μεριά, προτεραιότητα είναι η ασφαλής μετακίνηση των αναβατών, αλλά και των υπολοίπων χρηστών δρόμων και πεζοδρομίων. Η καθιέρωση δηλαδή κανόνων που θα διέπουν την ασφαλή κυκλοφορία και συνύπαρξη με άλλα οχήματα και πεζούς είναι ο ένας άξονας. Εξίσου σημαντικός όμως είναι και ο σεβασμός της ίδιας της λειτουργίας του δημόσιου χώρου, με την καθιέρωση κανόνων για το πού μπορούν οι χρήστες να αφήνουν ή να παραλαμβάνουν τα e-scooters ώστε να μην ενοχλούν τους πεζούς, τα Άτομα με Αναπηρία, τις μητέρες με τα καροτσάκια κλπ.
Ανάμεσα στις προτάσεις του Δήμου Αθηναίων, όπως εκφράστηκαν στην ομάδα εργασίας στην οποία πιθανώς ενταχθούν φορείς οδικής ασφάλειας και βιώσιμης, είναι να μην αυξηθεί περαιτέρω ο αριθμός των e-scooters και η απαγόρευση της κυκλοφορίας τους σε δρόμους ταχείας κυκλοφορίας.
Οι εικονικές περιφράξεις «κλειδί» για την ασφάλεια
Η Lime, η πρώτη εταιρεία που έφερε «έξυπνα» πατίνια στην Ελλάδα, κάνοντας την αρχή μάλιστα από τη Θεσσαλονίκη, όπως ανακοίνωσε, «σε συνέχεια των συζητήσεων με τη δημοτική αρχή της Αθήνας, θέτοντας τα θέματα της ασφάλειας ως βασική προτεραιότητα, αποφάσισε να μειώσει την ταχύτητα στα 20 χλμ/ώρα». Η Αθήνα θα είναι η πρώτη ευρωπαϊκή πόλη που η εταιρεία μειώνει την ταχύτητα των πατινιών της.
Ακόμη, θα αποθαρρύνει την οδήγηση των ηλεκτρικών πατινιών της στις πιο επιφορτισμένες με κίνηση λεωφόρους της πόλης χρησιμοποιώντας τεχνολογία GPS και δημιουργώντας εικονικές περιφράξεις (geo-fence) σε συγκεκριμένες περιοχές της πόλης. Επίσης, θα διανεμηθούν δωρεάν κράνη σε στρατηγικά σημεία της πόλης τις επόμενες εβδομάδες, ώστε να ευαισθητοποιήσει τους πολίτες να τα χρησιμοποιούν όταν οδηγούν τα ηλεκτρικά πατίνια στην Αθήνα. Όλα τα παραπάνω θα εφαρμοστούν και στη Θεσσαλονίκη.
Στην ίδια απόφαση για μείωση της μέγιστης ταχύτητας στα 20 χλμ./ώρα προχώρησε οικειοθελώς και η δεύτερη εταιρεία που δραστηριοποιείται στην Ελλάδα, η hive, μέλος της Daimler. Σύμφωνα με την ανακοίνωσή της, «θα συνεργαστεί με τον Δήμο Αθηναίων για τους βέλτιστους τρόπους ελεγχόμενης πρόσβασης και στάθμευσης, σε δρόμους ταχείας κυκλοφορίας με εφαρμογή geo-fencing».