Η υλοποίηση του δεύτερου οδικού ΣΔΙΤ στην Ελλάδα εγκρίθηκε εχθές από τη Διυπουργική Επιτροπή ΣΔΙΤ υπό την προεδρία του αντιπροέδρου της Κυβέρνησης και υπουργού Οικονομίας και Ανάπτυξης κ. Γιάννη Δραγασάκη. Πρόκειται για τον άξονα που θα «κλείσει» στη νοτιοδυτική Πελοπόννησο το δακτυλίδι που σχηματίζεται νοητά, έχοντας από τη μια πλευρά την Ολυμπία Οδό και από την άλλη τον Μορέα.
Με τις 6+1 εργολαβίες του Πάτρα-Πύργος να έχουν πάρει τον δρόμο τους, καθώς οι 6 πέρασαν από την αρμόδια Επιτροπή της Βουλής και μένει πια η υπογραφή των συμβάσεων, ενώ ακόμη μία περιμένει την έγκριση του Ελεγκτικού Συνεδρίου, ανοίγει ο δρόμος για την ολοκλήρωση του άξονα μέχρι την Καλαμάτα. Όπως έγινε γνωστό λοιπόν, το τμήμα Καλαμάτα – Ριζόμυλος – Πύλος – Μεθώνη πήρε το πράσινο φως για να υλοποιηθεί με σύμβαση Σύμπραξης Δημόσιου-Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ).
Όπως είχε αναφέρει ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, κατά το 1ο Αναπτυξιακό Συνέδριο της Πελοποννήσου, πρόκειται για έναν άξονα 53 χλμ., με 27 ισόπεδους και έναν ανισόπεδο κόμβο. Ο προϋπολογισμός του έργου ανέρχεται σε 180 εκατ. ευρώ. Η αποπληρωμή του έργου θα γίνει με πληρωμές διαθεσιμότητας, κατά την περίοδο λειτουργίας.
Σύμφωνα με τη σχετική ανακοίνωση, το έργο αναμένεται να βελτιώσει την ασφάλεια των οδικών υποδομών της νοτιοδυτικής Πελοποννήσου. Παράλληλα, θα συμβάλει στην τουριστική αναβάθμιση της περιοχής με τη συλλειτουργία των υφιστάμενων και σχεδιαζόμενων συγκοινωνιακών υποδομών και τη διασφάλιση γρήγορων και ασφαλών μετακινήσεων. Επιπλέον, θα επιφέρει μείωση του κόστους μεταφορών και αύξηση της ανταγωνιστικότητας του πρωτογενούς και δευτερογενούς τομέα της οικονομίας της περιοχής.
Ο ΒΟΑΚ έδειξε τον δρόμο
Η αναμφισβήτητη επιτυχία που είχε η πρώτη φάση του διαγωνισμού για το έργο ΣΔΙΤ του τμήματος Χερσόνησος – Νεάπολη του Βόρειου Οδικού Άξονα Κρήτης (ΒΟΑΚ), έδειξε τον δρόμο. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο διαγωνισμός για το ΣΔΙΤ συγκέντρωσε μεγαλύτερη διεθνή εκπροσώπηση από το μεγάλο έργο των 230 χλμ. που θα υλοποιηθεί με σύμβαση παραχώρησης. Αρχικό ενδιαφέρον εκδήλωσαν οι εξής: 1.ΑΚΤΩΡ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΕΙΣ 2.ΤΕΡΝΑ 3.J&P ΑΒΑΞ (με το fund Marguerite) 4.Κ/Ξ ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ-ACCIONA-INTERTOLL 5. Shikun & Binui
Ουσιαστικά η μέθοδος της σύμπραξης Δημόσιου-Ιδιωτικού τομέα επιλέχθηκε διότι οι όροι βιωσιμότητας στο τμήματα αυτό του ΒΟΑΚ που δεν έχει μεγάλη κυκλοφοριακή επιβάρυνση θα επέβαλαν να μην υλοποιηθεί με τα χαρακτηριστικά αυτοκινητόδρομου, προκειμένου να λάβει ευρωπαϊκή στήριξη. Δεν πέρναγε δηλαδή τα τεχνοοικονομικά μοντέλα. Το πρώτο οδικό ΣΔΙΤ στην Ελλάδα, προϋπολογισμού περίπου 250 εκατ. ευρώ, θα χρηματοδοτηθεί κυρίως από ιδιωτικά κεφάλαια και η εξόφληση θα γίνει με σταθερές πληρωμές διαθεσιμότητας. Δηλαδή το ελληνικό Δημόσιο για χρονικό διάστημα 30 ετών θα καταβάλλει ένα προκαθορισμένο ποσό σε μηνιαία βάση.
Τα οδικά ΣΔΙΤ «αντίδοτο» στην έλλειψη κρατικής χρηματοδότησης
Η υλοποίηση έργων ΣΔΙΤ για την κατασκευή οδικών υποδομών αξιοποιείται με διάφορες εναλλακτικές μορφές ως προς την εξόφληση του αναδόχου εδώ και δεκαετίες. Παραδείγματα υπάρχουν στον Καναδά, τις Ηνωμένες Πολιτείες, την Πολωνία. Βασικό πλεονέκτημα είναι ότι δεν απαιτείται η δημόσια χρηματοδότηση του έργου, αλλά η σταδιακή αποπληρωμή του έργου κατά την περίοδο λειτουργίας του με τη συντήρηση να βαρύνει τον ανάδοχο.
Η χώρα μας μάλιστα βρέθηκε στην 3η θέση διεθνώς, ανάμεσα σε 135 χώρες, ως προς τις διαγωνιστικές διαδικασίες σε έργα ΣΔΙΤ, σύμφωνα με την Έκθεση ΣΔΙΤ 2018 της Παγκόσμιας Τράπεζας. Στην ετήσια έκθεση «Benchmarking PPP Procurement», στην οποία αναλύεται το ρυθμιστικό πλαίσιο των ΣΔΙΤ προς τα οποία στρέφονται κυβερνήσεις ανά τον κόσμο, προκειμένου να προωθήσουν έργα ή άλλες υπηρεσίες, η Ελλάδα καταλαμβάνει την τρίτη θέση στην αξιολόγηση των καλών πρακτικών που ακολουθούν οι κυβερνήσεις στις διαγωνιστικές διαδικασίες των ΣΔΙΤ.