Σε υπόθεση για… γερά νεύρα εκτυλίσσεται το Brexit, λίγες μόλις ώρες πριν από την προγραμματισμένη έξοδο της Μεγάλης Βρετανίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Σήμερα, Παρασκευή 29 Μαρτίου στις 23:00 η Μεγάλη Βρετανία έπρεπε να αποχωρήσει από την Ένωση. Αυτό, όμως, όχι μόνο σε συνέβη, αλλά σήμερα, 1008 μέρες μετά το δημοψήφισμα της 23ης Ιουνίου 2016 η χώρα όχι μόνο δεν βρίσκεται στην έξοδο, αλλά είναι πιο μπερδεμένη και διχασμένη από ποτέ, έχοντας ξεπεράσει κάθε όριο κοινοβουλευτικής δράσης.
Η Μεγάλη Βρετανία πλέει, πλέον, σε αχαρτογράφητα νερά, αφού το μεσημέρι της Παρασκευής η Βουλή απέρριψε για τρίτη φορά την πρόταση συμφωνίας που υπέβαλε ενώπιόν της η πρωθυπουργός Τερέζα Μέι.
Παρά το γεγονός ότι σήμερα οι βουλευτές κλήθηκαν να ψηφίσουν μόνο τη διαδικασία αποχώρησης κι όχι την επόμενη μέρα της σχέσης του Λονδίνου με τις Βρυξέλλες, οι βουλευτές είπαν τρίτο, πιο ηχηρό από ποτέ, «όχι» (την καταψήφισαν 344 έναντι 286 που την υπερψήφισαν) και πλέον η χώρα βρίσκεται σε πολιτικό αδιέξοδο.
Η Βρετανίδα πρωθυπουργός, μετά το πέρας της ψηφοφορίας, κατέστησε σαφές ότι πρέπει να αναζητηθεί «εναλλακτικός τρόπος», καθώς και ότι είναι «σχεδόν βέβαιο» ότι αυτός ο τρόπος θα περιλαμβάνει τη συμμετοχή του Ηνωμένου Βασιλείου στις ευρωεκλογές.
Έτσι, η Μέι έχει περιθώριο έως τις 12 Απριλίου για να διαπραγματευτεί παράταση στη διαπραγματευτική διαδικασία, προκειμένου να αποφευχθεί ένα άτακτο Brexit έως τότε.
Ιδιαίτερα κρίσιμη αναμένεται να είναι και έκτακτη Σύνοδος Κορυφής που συγκάλεσε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ δύο ημέρες πριν (στις 10 Απριλίου).
Μετά τις τελευταίες εξελίξεις, τα βρετανικά ΜΜΕ προσπαθούν να «σκιαγραφήσουν» ένα μονοπάτι για τη Μεγάλη Βρετανία, το οποίο θα την οδηγήσει εκτός ΕΕ. Ακόμα και αυτό σημαίνει ένα άτακτο Brexit, κάτι μοιάζει όλο και πιο πιθανό όσο περνάει ο καιρός.
Έτσι και ο «Guardian» αναφέρει τα πιθανότερα επόμενα βήματα:
Να μην καταφέρει η κυβέρνηση να βρει «εναλλακτικό σχέδιο» έως τις 12 Απριλίου
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες έχουν αφήσει ανοιχτό το ενδεχόμενο μίας ακόμη παράτασης, έστω και αν η συμφωνία καταψηφιζόταν από τη Βουλή των Κοινοτήτων για τρίτη φορά.
Απαραίτητη προϋπόθεση ωστόσο είναι να υπάρχει έως τις 12 Απριλίου το εναλλακτικό σχέδιο για το οποίο μίλησε η Μέι. Εάν η βρετανική κυβέρνηση βρεθεί σε παράλυση ή απορρίψει όποιες προτάσεις προκύψουν από τις ενδεικτικές ψηφοφορίες που θα διεξαχθούν τη Δευτέρα, τότε οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα βρεθούν όντως σε δύσκολη θέση.
Ένα ενδεχόμενο είναι να χαλαρώσουν τη στάση τους και να προτείνουν νέα παράταση, προκειμένου να φέρουν ξανά το Λονδίνο στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων και να αφήσουν στο βρετανικό κοινοβούλιο να αποφασίσει για τα επόμενα βήματά του, καθώς δεν θέλουν να είναι αυτοί που θα βάλουν τους τίτλους τέλους.
Η Βουλή των Κοινοτήτων στηρίζει ένα ηπιότερο Brexit
Εάν οι Βρετανοί βουλευτές στηρίξουν την ενιαία τελωνειακή ένωση στις επόμενες ενδεικτικές ψηφοφορίες, τότε και η ΕΕ θα πρέπει να αναθεωρήσει με τη σειρά της την Πολιτική Διακήρυξη, το συνοδευτικό κείμενο στη συμφωνία που αφορά το μη δεσμευτικό περίγραμμα των μελλοντικών σχέσεων.
Οι διαπραγματεύσεις για την τελωνειακή ένωση δεν θα είναι εύκολες. Θα πραγματοποιηθούν ωστόσο σε ύστερο χρόνο. Σε αυτήν την περίπτωση είναι πιθανό η βουλή να επικυρώσει τη συμφωνία της Μέι και η χώρα να αποχωρήσει στις 22 Μαΐου.
Η βουλή στηρίζει ένα δεύτερο δημοψήφισμα ή προκηρύσσει εκλογές
Και τα δύο αυτά σενάρια απαιτούν μακρά παράταση του Brexit, μετά τις ευρωεκλογές. Αυτό θα αποφασιστεί πιθανότατα στη Σύνοδο Κορυφής της 10ης Απριλίου.
Οποιαδήποτε παράταση σε αυτήν την περίπτωση δεν θα είναι πιο σύντομη από εννέα μήνες, δεδομένου ότι το ΗΒ θα είναι μέλος της Ένωσης έως τις 31 Δεκεμβρίου του 2019. Επίσης πολύ πιθανή είναι μία παράταση για ένα έτος, ακόμη και 21 μήνες, έως το 2021.
Από την πλευρά του το BBC προσπάθησε να φτιάξει ένα πλάνο με όλες τις πιθανές επιλογές.
Αντιδράσεις
Η πρωθυπουργός θα πρέπει να αλλάξει την συμφωνία της και εάν δεν μπορεί να δεχτεί κάτι τέτοιο «θα πρέπει να παραιτηθεί και να αφήσει τη χώρα να αποφασίσει το μέλλον με γενικές εκλογές» υποστήριξε ο ηγέτης του Εργατικού Κόμματος, Τζέρεμι Κόρμπιν, μετά την ανακοίνωση της απόρριψης της Συμφωνίας για την Αποχώρηση από το κοινοβούλιο.
Η βουλευτής των Πρασίνων, Κάρολιν Λούκας, χαρακτήρισε αστείο το γεγονός ότι η Τερέζα Μέι δεν μπορεί να αναγνωρίσει ότι η συμφωνία της είναι «νεκρή», ενώ η προσωρινή επικεφαλής της Ανεξάρτητης Ομάδας, Χάιντι ‘Αλεν, ότι τώρα θα πρέπει να υπάρξει δημοψήφισμα. Ο επικεφαλής του Εθνικού Κόμματος Σκοτίας στο κοινοβούλιο, Ίαν Μπλάκφορντ, ζήτησε από την Μέι να σκεφτεί την ανάκληση του άρθρου 50 και διενέργεια εκλογών.
Ο αναπληρωτής επικεφαλής του βορειο-ιρλανδικού DUP, Νάιτζελ Ντοντς, επανέλαβε την θέση του κόμματος για την απειλή που θέτει το backstop στην ενότητα της χώρας, αλλά πρόσθεσε ότι «η κυβέρνηση θα πρέπει να χρησιμοποιήσει τον χρόνο που απομένει για να ασχοληθεί με τις ανησυχίες που υπάρχουν στο κοινοβούλιο» και ότι το DUP ενθάρρυνε την κυβέρνηση να επιστρέψει στις Βρυξέλλες με τα ζητήματα (που τέθηκαν στις μεταξύ τους συζητήσεις) και όχι απλά να αποδεχτεί την θέση της ΕΕ ως κάτι που δεν μπορεί να αλλάξει.
Από την πλευρά τους, οι οικονομικοί και επιχειρηματικοί παράγοντες της χώρας, ανακοίνωσαν ότι τώρα τα βλέμματα είναι στραμμένα στις ενδεικτικές ψηφοφορίες της Δευτέρας, οι οποίες θα πρέπει να αποφέρουν κάποιο αποτέλεσμα, καθώς έχουν απομείνει μόνο δύο εβδομάδες από την έξοδο χωρίς συμφωνία.
«Μόνο οι βουλευτές μπορούν να δώσουν τέλος σε αυτό τον εφιάλτη για τις επιχειρήσεις» δήλωσε ο αναπληρωτής διευθυντής της Συνομοσπονδίας Βιομηχανιών και Επιχειρήσεων, Τζος Χάρντι.
«Το καρουζέλ του Brexit εξακολουθεί να γυρίζει, αλλά η διασκέδαση τελείωσε εδώ και πολύ καιρό. Δεν έχουμε λόγια να εκφράσουμε πόσο ο επιχειρηματικός κόσμος έχει σιχαθεί αυτή την εκκρεμότητα. Η ανικανότητα να ληφθούν αποφάσεις προκαλεί διαρκή ζημία στις επιχειρήσεις» είπε ο προσωρινός επικεφαλής του Ινστιτούτου των Διευθυντών.
Σε ελεύθερη πτώση η στερλίνα
Σημαντική πτώση έναντι του δολαρίου και του ευρώ κατέγραψε σήμερα η στερλίνα μετά την απόρριψη από τους βρετανούς βουλευτές για τρίτη φορά της συμφωνίας αποχώρησης της Βρετανίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση, την οποία διαπραγματεύτηκε η πρωθυπουργός Τερέζα Μέι με τις Βρυξέλλες.
Γύρω στις 15:20 τοπική ώρα (17.20 ώρα Ελλάδας) η ισοτιμία του βρετανικού νομίσματος ήταν 1,3029 δολάριο, μισή ώρα μετά την πτώση του στο 1,2978 δολάριο, λίγο πιο χαμηλά τις τελευταίες δυόμισι και πλέον εβδομάδες. Χθες, Πέμπτη στις 21.00 ώρα Γκρίνουιτς η στερλίνα ήταν στο 1,3044 δολάριο.
Έναντι του ευρώ, η στερλίνα ανταλλασσόταν στις 86,21 πένες για ένα ευρώ, έναντι 86,03 πένες το βράδυ της Πέμπτης.
Παρότι η έκβαση αυτή ήταν αναμενόμενη, οι κίνδυνοι μιας εξόδου χωρίς συμφωνία, η οποία «έδειχνε πολύ απίθανη μόλις πριν από μερικές εβδομάδες» αυξάνονται, εκτιμά ο Ντέιβιντ Τσίθαμ, αναλυτής του XTB.
Οι επιπτώσεις αυτής της ψηφοφορίας είναι «σοβαρές», δήλωσε η πρωθυπουργός Τερέζα Μέι, υπογραμμίζοντας ότι το σενάριο εξ ορισμού είναι στο εξής ένα Brexit χωρίς συμφωνία στις 12 Απριλίου.
Επιταχύνουν τις προετοιμασίες για άτακτο Brexit οι ευρωπαίοι ηγέτες
Η απόρριψη, για τρίτη φορά, της Συμφωνίας Αποχώρησης από το βρετανικό κοινοβούλιο «εντείνει σημαντικά τον κίνδυνο μιας εξόδου χωρίς συμφωνία», προειδοποίησε σήμερα η γαλλική προεδρία.
«Επαφίεται στο Ηνωμένο Βασίλειο να παρουσιάσει εντός των επόμενων ημερών ένα εναλλακτικό σχέδιο (βουλευτικές εκλογές, δημοψήφισμα, τελωνειακή ένωση…). Διαφορετικά –και αυτό γίνεται ολοένα και πιο πιθανό– θα δούμε να αποχωρεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση χωρίς συμφωνία», προστίθεται στην ανακοίνωση.
Λίγο νωρίτερα, σύμφωνα με το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων, ο πρόεδρος της Γαλλίας, μιλώντας σε βουλευτές, διαβεβαίωσε ότι η χώρα είναι απολύτως έτοιμη να διαχειριστεί τις συνέπειες ενός Brexit χωρίς συμφωνία, αν και θα πρέπει «να επιταχυνθούν οι προετοιμασίες» και να γίνει μια διαπραγμάτευση με το Λονδίνο για το ζήτημα της αλιείας.
«Θα επιταχύνουμε την τελική φάση της προετοιμασίας, όμως αναμφίβολα είμαστε η πιο έτοιμη από τις χώρες που τις αφορά άμεσα το θέμα» τόνισε.
Όταν ρωτήθηκε από βουλευτές της βόρειας Γαλλίας για το τι θα γίνει με τους Γάλλους αλιείς, που ψαρεύουν σε βρετανικά ύδατα, είπε ότι έχει ξεκινήσει διάλογος με τη Βρετανία για να λυθεί το πρόβλημα. Στην ΕΕ, η κοινή αλιευτική πολιτική επιτρέπει σε όλα τα ευρωπαϊκά αλιευτικά να ψαρεύουν στις ζώνες αλιείας των άλλων χωρών-μελών, υπό τον όρο ότι θα τηρούν τις ποσοστώσεις των ποσοτήτων. Όμως μετά το Brexit η βρετανική κυβέρνηση θα έχει τον αποκλειστικό έλεγχο των θαλασσών της.
Πρόσφατα, ο δήμαρχος του Μπουλόν-σιρ-μερ, Φρεντερίκ Κουβιγιέρ, επισήμανε ότι «το 60% της αλιευτικής δραστηριότητας» γίνεται σε βρετανικά ύδατα και προειδοποίησε ότι 400 επιχειρήσεις και 6.000 θέσεις εργασίας εξαρτώνται από το μπρα-ντε-φερ μεταξύ Ευρώπης και Ηνωμένου Βασιλείου.
Από την πλευρά του ο πρωθυπουργός της Ολλανδίας, Μαρκ Ρούτε, δήλωσε σήμερα πως η Βρετανία μπορεί τώρα να φύγει από την Ευρωπαϊκή Ένωση χωρίς συμφωνία.
«Ο κίνδυνος ενός Brexit χωρίς συμφωνία είναι πολύ πραγματικός» δήλωσε ο Ρούτε σε δημοσιογράφους μερικά λεπτά μετά την ψηφοφορία που διεξήχθη στο βρετανικό κοινοβούλιο.
«Ένας από τους δύο δρόμους προς ένα συντεταγμένο Brexit φαίνεται τώρα πως έκλεισε. Έτσι μένει μόνο ο άλλος δρόμος, που είναι να ξεκαθαρίσουν οι Βρετανοί τι θέλουν πριν από τις 12 Απριλίου».