Η δυναμική του ελληνικού τουρισμού που οδήγησε σε νέο ιστορικό ρεκόρ το 2018 έφερε ανάπτυξη με ρυθμό 10% στην αεροπορική κίνηση, με βασικό χαρακτηριστικό την ενίσχυση του ανταγωνισμού όχι μόνο στην κίνηση εξωτερικού αλλά και στο εσωτερικό. Νέοι παίκτες και αυξημένες χωρητικότητες διαμόρφωσαν τον χάρτη της ελληνικής αεροπορικής αγοράς, στην οποία την ηγετική θέση κατέχει η AEGEAN, όπως έδειξαν τα οικονομικά αποτελέσματα έτους 2018 που δημοσιεύθηκαν εχθές.
Στοιχεία τα οποία αντανακλούν την ωρίμανση των μεγεθών της εταιρείας, η οποία σημείωσε αύξηση 5% στον ενοποιημένο κύκλο εργασιών, που ανήλθε σε 1,18 δισ. ευρώ. Τα κέρδη μετά από φόρους ανήλθαν σε 67,9 εκατ. ευρώ παρουσιάζοντας αύξηση 13%.
Όπως επισημαίνεται στην ετήσια οικονομική έκθεση για το 2018, η βελτιωμένη αξιοποίηση του δικτύου συνετέλεσε στην αύξηση της επιβατικής κίνησης κατά 6% με την AEGEAN και την Olympic να μεταφέρουν συνολικά 14 εκατ. επιβάτες. Επίσης, η ωρίμανση της οργάνωσης της εταιρείας ως προς τη διαχείριση δικτύου και ναύλων, παρά την έντονη εποχικότητα της ζήτησης, έφερε πληρότητες της τάξεως του 83,9%, τη στιγμή που ο συνολικός αριθμός πτήσεων αυξήθηκε μόλις οριακά κατά 1% μέσα στο έτος.
Ο τουρισμός φέρνει και ανταγωνισμό
Αναμφισβήτητα ο παράγοντας που πυροδοτεί την ανάπτυξη της επιβατικής κίνησης είναι ο τουρισμός. Είναι χαρακτηριστικό ότι ενώ η αγορά εσωτερικού, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΥΠΑ, παρουσίασε το 2018 αύξηση της τάξεως του 5%, στην αγορά εξωτερικού η συνολική κίνηση αυξήθηκε κατά 12%. Αντίστοιχη τάση, αν και με μικρότερο ρυθμό φαίνεται και στα μεγέθη της AEGEAN για την περασμένη χρονιά. Η κίνηση στο δίκτυο εξωτερικού αυξήθηκε κατά 7% σε σχέση με το 2017, φτάνοντας τους 7,8 εκατ. επιβάτες, ενώ στο δίκτυο εσωτερικού η αύξηση της επιβατικής κίνησης ανήλθε σε 4% φτάνοντας τους 6,1 εκατ. επιβάτες.
Η αύξηση όμως του τουριστικού ρεύματος, έφερε εξελίξεις και στον ανταγωνισμό μέσα στο 2018. Οι ανταγωνιστές αύξησαν την προσφερόμενη χωρητικότητά τους προς τη χώρα σε ποσοστά που κινήθηκαν μεταξύ του 15-17% κατά μέσο στις γραμμές εξωτερικού, όπως επισημαίνεται στην ετήσια οικονομική έκθεση της AEGEAN. Παρουσίασαν δηλαδή σημαντικά υψηλότερους ρυθμούς ανάπτυξης σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια.
Παράλληλα στην αγορά εσωτερικού δραστηριοποιήθηκαν για πρώτη φορά πέντε εταιρείες, οι δύο χαμηλού κόστους, οι Ryanair και Volotea, καθώς και τρεις τοπικές αεροπορικές εταιρείες, οι Ellinair, Sky Express και Astra, καλύπτοντας στο σύνολο τους πρακτικά όλο το δίκτυο στο οποίο δραστηριοποιείται και ο Όμιλος AEGEAN. Σημειώνεται δε ότι ενώ η ανάπτυξή τους πραγματοποιήθηκε κυρίως την καλοκαιρινή περίοδο του 2018, συνεχίστηκε και την χειμερινή.
Υψηλό κόστος καυσίμων VS χαμηλότεροι ναύλοι
Επισημαίνεται ακόμη στην έκθεση ότι πάρα τη μεγαλύτερη συμμετοχή των τουριστών και στο εσωτερικό δίκτυο (μετεπιβαζομενοι επιβάτες) για το σύνολο της αεροπορικής αγοράς, η αύξηση στο δίκτυο εσωτερικού ήταν κυρίως απόρροια των χαμηλότερων προσφερόμενων ναύλων λόγω και της σημαντικά αυξημένης χωρητικότητας.
Στους εξωγενείς παράγοντες, όσον αφορά τα οικονομικά αποτελέσματα του Ομίλου, σημαντικά αρνητική ήταν για το 2018 η επίδραση του κόστους καυσίμου λόγω της σημαντικής ενίσχυσης της τιμής του πετρελαίου, που μετριάστηκε σε κάποιο βαθμό από την πολιτική αντιστάθμισης κινδύνου-hedging, ενώ επίσης αρνητική επίδραση είχε το κόστος σχετιζόμενου με τις εκπομπές ρύπων. Αντίθετα θετική ήταν η επίδραση της ισοτιμίας ευρώ/δολαρίου.
Οι καθαρές λειτουργικές ροές του Ομίλου ανήλθαν σε 86,4 εκατ. ευρώ. Τα ταμειακά διαθέσιμα, ισοδύναμα και λοιπές χρηματοοικονομικές επενδύσεις διαμορφώθηκαν σε 290,2 εκατ. ευρώ, μετά και την πληρωμή προκαταβολών ύψους 47,9 εκατ. ευρώ για την παραγγελία των 30 αεροσκαφών της οικογένειας Airbus Α320neo.
Στασιμότητα στον τουρισμό και εκλογές θα επηρεάσουν τα μεγέθη του κλάδου το 2019
Τάσεις σταθεροποίησης με άνοδο αλλά μικρότερο ρυθμό στην Αθήνα και στασιμότητα ή ελαφρά καθοδική τάση σε κάποιες σημαντικές περιοχές της περιφέρεια δείχνουν εντωμενταξύ οι εκτιμήσεις των φορέων του τουρισμού για το 2019. Όπως σημειώνεται στην έκθεση, οι μέχρι τώρα ενδείξεις από τα προγράμματα των ανταγωνιστικών αεροπορικών εταιρειών δείχνουν μικρότερη αύξηση θέσεων προς στην Αθήνα της τάξεως του 5-6% και μικρή μείωση στον προγραμματισμό θέσεων της τάξεως του 3-5% στην Περιφέρεια, μετά την ιδιαιτέρως υψηλή αύξηση χωρητικότητάς των προηγούμενων ετών.
Ένας ακόμη παράγοντας που ενδέχεται να επηρεάσει τις προσδοκίες για το μέλλον είναι οι επερχόμενες εκλογικές αναμετρήσεις. Συνδυάζοντας και τις διεθνείς εξελίξεις όπως οι επιπτώσεις της προστατευτικής εμπορικής πολιτικής στις ΗΠΑ και η έξοδος του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Brexit) προδιαθέτουν πιέσεις στην ανοδική πορεία του οικονομικού κλίματος.
Παρά τον αρνητικό αντίκτυπο εξωγενών παραγόντων, η πορεία της επιβατικής κίνησης της Αθήνας εξελίσσεται θετικά καθώς η πόλη καθιερώνεται σταδιακά ως σημαντικός τουριστικός προορισμός αλλά και η λειτουργία του αεροπορικού κόμβου προς τα νησιά ενισχύεται. Ως θετικό στοιχείο για την εταιρεία, επισημαίνεται στην ετήσια οικονομική έκθεση, ότι στην κύρια βάση δραστηριοποίησης και τον βασικό κόμβο του δικτύου της η επένδυση και επέκταση των ανταγωνιστριών εταιρειών για το καλοκαίρι του 2019 κινείται στο ένα τρίτο (1/3) του αυξητικό ρυθμού που σημειώθηκε το 2018.
Στο σύνολο της δραστηριότητας στο εσωτερικό της χώρας το χαμηλό επίπεδο ναύλων και οι δυσανάλογα υψηλοί φόροι και τα τέλη αεροδρομίων περιορίζουν σημαντικά τις οικονομικές αποδόσεις.
Πώς θα απαντήσει στις προκλήσεις
Δεδομένων των παραπάνω προκλήσεων, ο Όμιλος θέτει μια σειρά από προτεραιότητες:
• Προσθήκη νέων διεθνών προορισμών, αύξηση των συχνοτήτων σε κλασικούς προορισμούς και βελτίωση και ανάπτυξη του δικτύου από την κύρια βάση μας στην Αθήνα, η οποία παρουσιάζει σημαντικές προοπτικές ανάπτυξης αλλά και σαν κόμβος ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα
• Αύξηση των πτήσεων charter από την περιφέρεια, αλλά μειώνοντας παράλληλα τις τακτικές πτήσεις από την περιφέρεια
• Διατήρηση του υψηλού επιπέδου υπηρεσιών και εξυπηρέτησης κατά την διάρκεια της πτήσης, που αποτελεί και το διαχρονικό βασικό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα του Ομίλου
• Παροχή νέων καινοτόμων υπηρεσιών προσφέροντας περισσότερες επιλογές στους επιβάτες μας και συνεπακόλουθα δημιουργία επιπλέον εσόδων ανά επιβάτη από τη διακριτή τιμολόγηση επιπρόσθετων υπηρεσιών
• Συνεχής ανάπτυξη του προγράμματος πιστότητας ώστε να μεγιστοποιηθούν τα οφέλη των επιβατών
• Διατήρηση της ανταγωνιστικής δομής του κόστους στοχεύοντας χαμηλότερο λειτουργικό κόστος αεροσκαφών
· Μειωμένο ενεργειακό αποτύπωμα κάνοντας πράξη την περιβαλλοντική υπευθυνότητα του Ομίλου.
Για το 2019, η συνολική χωρητικότητα για τις εταιρείες του Ομίλου θα αυξηθεί φτάνοντας συνολικά τα 17,7 εκατ. θέσεις, με το πρόγραμμα δρομολογίων να καλύπτει ένα δίκτυο 151 προορισμών, 120 εξωτερικού και 31 εσωτερικού σε 44 χώρες.
