Η ολοκλήρωση της κατασκευής του βασικού σιδηροδρομικού άξονα της χώρας από την Αθήνα ως τη Θεσσαλονίκη φέρνει τη Θεσσαλία στο προσκήνιο των μεταφορών. Εξάλλου, η σιδηροδρομική παράδοση στην περιοχή γεννιέται χάρη στον πατέρα του ελληνικού σιδηρόδρομου, τον Χαρίλαο Τρικούπη. Δύο ήταν τα σημαντικά ορόσημα. Τα επίσημα εγκαίνια της γραμμής Βόλος-Λάρισα το 1884 και δυο χρόνια αργότερα, το 1886, η παράδοση στην κυκλοφορία της γραμμής από τον Βόλο ως την Καλαμπάκα. Κι όπως συνέβη με το σε όλη τη χώρα, το τρένο έζησε εποχή μεγάλης ακμής, αλλά και μεγάλης παρακμής.
Με στόχο το 2022-2023 η Θεσσαλία να γίνει η πρώτη Περιφέρεια της χώρας που διαθέτει ένα ολοκληρωμένο σύγχρονο ενδοπεριφερειακό σιδηροδρομικό δίκτυο, δρομολογούνται. Ξεκινώντας από τα δυο προαναφερθέντα εμβληματικά τμήματα, τη γραμμή Λάρισα-Βόλος και τη γραμμή Παλαιοφάρσαλος-Καλαμπάκα, μια σειρά έργων και μελετών προωθούνται από το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών.
Όπως είπε ο γενικός γραμματέας του Υπουργείου, κ. Αθανάσιος Βούρδας, κατά τις εργασίες του Αναπτυξιακού Συνεδρίου Θεσσαλίας, η δημιουργία του ενδοπεριφερειακού δικτύου, «θα ενδυναμώσει τα προαστιακά χαρακτηριστικά του δικτύου, θα ενισχύσει δυναμικά τον Τουρισμό και θα δημιουργήσει πραγματικές συνθήκες ολοκληρωμένων συνδυασμένων μεταφορών». Όπως προανήγγειλε μάλιστα, την Κυριακή θα υπογραφεί στον Βόλο η σύμβαση για τη μελέτη βιωσιμότητας-σκοπιμότητας συνδυασμένων μεταφορών στον Νομό Μαγνησίας για αξιοποίηση των σιδηροδρομικών, οδικών, λιμενικών και αεροπορικών υποδομών. Η μελέτη πρόκειται να εκπονηθεί από το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας.
Προκηρύσσεται η ηλεκτροκίνηση και σηματοδότηση του Λάρισα-Βόλος
Όπως είπε ο γενικός γραμματέας, το έργο της ηλεκτροκίνησης και σηματοδότησης της γραμμής Λάρισα – Βόλος, με παράλληλη αλλαγή διέλευσης από τη ΒΙΠΕ Βόλου και όχι μέσω της Νέας Ιωνίας, θα προκηρυχθεί αμέσως μετά την έγκριση της Διαχειριστικής Αρχής ΕΣΠΑ τις επόμενες μέρες. Έκανε μάλιστα λόγο για ένα έργο που το 2015 ήταν κατακερματισμένο σε τμήματα στο ΕΣΠΑ και δεν είχε λάβει υπόψη του την ανάγκη αλλαγής χάραξης για να μη διχοτομείται η Νέα Ιωνία. Για να προχωρήσει χρειάστηκαν νέες, in-house μελέτες από την ΕΡΓΟΣΕ.
Επίσης, το έργο Ηλεκτροκίνησης-Σηματοδότησης της γραμμής Πλαιοφάρσαλο – Καλαμπάκα που προχωρά σε συμβασιοποίηση μόλις εγκριθεί από το Ελεγκτικό Συνέδριο.
Προκειμένου να λυθούν τα σημαντικά ζητήματα ασφάλειας που υπάρχουν, κυρίως λόγω των ισόπεδων διαβάσεων, στην περιοχή της Λάρισας, όπου ουσιαστικά γύρω από τις γραμμές αναπτύχθηκε ο αστικός ιστός, θα γίνουν κινήσεις σε δύο μέτωπα. Ο ΟΣΕ προχωρά άμεσα στη κατασκευή των κατάλληλων προστατευτικών μέσων, ώστε να μην επιτρέπεται η πρόσβαση πολιτών προς την υφιστάμενη σιδηροδρομική γραμμή και όλες τις εγκαταστάσεις του και να παρέχεται η μέγιστη δυνατή ασφάλεια για το κοινωνικό σύνολο. Η σχετική εργολαβία είναι σε φάση υπογραφής και μέσα στον Απρίλιο αναμένεται η εγκατάσταση του αναδόχου.
Επίσης, η ΕΡΓΟΣΕ θα εκπονήσει άμεσα ειδική μελέτη σκοπιμότητας για τη διερεύνηση εναλλακτικών σεναρίων με στόχο την καλύτερη εξυπηρέτηση της πόλης. Η ανωτέρω μελέτη, για την οποία έχουν διασφαλιστεί οι σχετικοί πόροι, θα επικεντρώνεται στην εξέταση ρεαλιστικών λύσεων που αφ’ ενός θα μειώνουν την όχληση των κατοίκων, όπως για παράδειγμα λύσεις που θα μετακινούν τον Εμπορευματικό Σταθμό εκτός του πυκνοδομημένου αστικού ιστού και αφ’ ετέρου θα εξασφαλίζουν καλύτερες συνθήκες σιδηροδρομικής και οδικής κυκλοφορίας στην πόλη, όπως για παράδειγμα θα συμβεί εάν υλοποιηθεί η βύθιση ή η υπερύψωση της σιδηροδρομικής γραμμής όπου απαιτείται.
Η μελέτη στα συμπεράσματα της:
1. θα παρουσιάσει όλες τις δυνατές χαράξεις/ μηκοτομές της σιδηροδρομικής γραμμής μέσα από την Λάρισα,
2. θα υπολογίσει για κάθε λύση όλα τα σχετικά κόστη και τις αντίστοιχες ωφέλειες,
3. θα προτείνει ρεαλιστικούς τρόπους χρηματοδότησης.
Αναμένεται να ανατεθεί εντός Απριλίου και να ολοκληρωθεί εντός του φθινοπώρου. Ο ορίζοντας σχεδιασμού είναι το 2020, ώστε μέχρι το 2023 να μπορέσει η Λάρισα να αποκτήσει τις κατάλληλες σιδηροδρομικές υποδομές που θα εξασφαλίζουν τα μέγιστα δυνατά οφέλη για την πόλη.
Παράλληλα, όμως, ο κ. Βούρδας τόνισε ότι «οποιαδήποτε λύση πρόκειται να υλοποιηθεί θα πρέπει να λαμβάνει υπ’ όψιν τόσο τις ανάγκες της τοπικής κοινωνίας όσο και τους περιορισμούς, που προκύπτουν λόγω της ανάγκης συνεχούς λειτουργίας των σιδηροδρομικών γραμμών, δηλαδή της αδιάλειπτης, δηλαδή, ύπαρξης δρομολογίων και των γενικότερων Ελληνικών και Ευρωπαϊκών απαιτήσεων λαμβάνοντας υπόψη ότι η εν λόγω σιδηροδρομική γραμμή αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα του βασικού Ευρωπαϊκού Σιδηροδρομικού Άξονα (άξονας Orient/East-Med)».
Η μετακίνηση του Εμπορευματικού Κέντρου
Επιπλέον, ο ΟΣΕ και η ΓΑΙΑΟΣΕ δρομολογούν άμεσα την εκπόνηση μελέτης για την μεταφορά του εμπορευματικού κέντρου (σταθμού διαλογής) από την σημερινή του θέση σε άλλη θέση, έξω από το κέντρο της Λάρισας. Συγκεκριμένα, εξετάζεται η τοποθεσία «Κουλούρι» όπου υφίσταται ακίνητο έκτασης 300 στρεμμάτων περίπου επιπλέον των 100 στρεμμάτων που ανήκουν στο Δήμο.
Τα βήματα για την ολοκλήρωση της μεταφοράς είναι τα εξής:
1. η ανταλλαγή οικοπέδων,
2. η υλοποίηση μελέτης σκοπιμότητας – βιωσιμότητας για τη δημιουργία εμπορευματικού κέντρου (agrologistics) και βέλτιστης διαχείρισης εμπορευματικού φόρτου,
3. η ανάπτυξη και υλοποίηση μελετών εφαρμογής,
4. η υλοποίηση των υποδομών.
Όπως ενημέρωσε ο γενικός γραμματέας, το Υπουργείο είναι θετικό στην ανταλλαγή ίσης αξίας εκτάσεων και στην παραχώρηση για αξιοποίηση υφιστάμενων κτισμάτων. Επιπλέον, η μελέτη αυτή θα λαμβάνει υπ’ όψιν και την δυνατότητα εναλλακτικής χάραξης της γραμμής έξω από το κέντρο της Λάρισας, για την εξυπηρέτηση των εμπορευματικών συρμών. Κύριοι λόγοι που οδηγούν στην ανάγκη αυτή είναι:
1. Οι αναμενόμενοι θετικοί ρυθμοί ανάπτυξης εμπορευματικών φορτίων.
2. Η μείωση της όχλησης των κατοίκων ιδίως για τις μεταφορές κατά τη διάρκεια της νύχτας
3. Η βελτίωση της ποιότητας ζωής των κατοίκων της Λάρισας.