Την εκτίμηση ότι το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών «είναι το καλύτερο υπουργείο που έχει η Ελλάδα», διατύπωσε ο τέως υπουργός, Νίκος Κοτζιάς, ο οποίος πρόσθεσε ότι «είναι εξαιρετικό και σε σύγκριση με υπουργεία ξένων χωρών». Επίσης, δήλωσε ότι «οι διπλωμάτες πρέπει να προτρέπονται να λένε την γνώμη τους, και η πολιτική ηγεσία πρέπει να ανοίγει δρόμους».
Ο κ. Κοτζιάς, σε ομιλία απόψε στο Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Κύπρου, αναφέρθηκε στις αρχές και στους στόχους της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής, την οποία περιέγραψε ως «πολιτική ειρήνης, έξυπνης ισχύος και διαλόγου».
Όπως είπε, η εξωτερική πολιτική της Ελλάδος διέπεται από 12 «αρχές – στόχους»: ενεργητική πολιτική, θετική ατζέντα, καλή γνώση της σχέσης εξωτερικής πολιτικής και Ιστορίας, αποφυγή του δογματισμού, στρατηγικός προσανατολισμός-σχεδιασμός (συμμαχίες) ευθύνη, αξιοποίηση και κατανόηση των αντιθέσεων, εφαρμογή του διεθνούς δικαίου, δομές ασφάλειας, αναβάθμιση ενός μικρού κράτους, καλές σχέσεις και προσανατολισμός στην ειρήνη.
Η «ενεργητική πολιτική», σημείωσε, έχει στόχο την επίλυση και όχι τη διαιώνιση των προβλημάτων, και είναι αυτή που οδήγησε στην διευθέτηση του ζητήματος της ονομασίας της πΓΔΜ.
Κατά τον κ. Κοτζιά, τα συμφέροντα της Ελλάδας συνδέονται σε σημαντικό βαθμό με την περιοχή των Βαλκανίων, με δεδομένο το μέγεθος της οικονομίας της, το ανθρώπινο κεφάλαιο, αλλά και τις υποδομές της – στοιχεία απαραίτητα για την οικονομική ανάπτυξη ολόκληρης της περιοχής. Η ισχύς όμως, συνεπάγεται και μεγαλύτερες ευθύνες: «Πρέπει να διαδραματίσουμε ηγετικό ρόλο στην εμπέδωση μίας κουλτούρας συμβιβασμού και συναίνεσης μεταξύ των κρατών της περιοχής», είπε χαρακτηριστικά ο κ. Κοτζιάς. Από την άλλη πλευρά, όπως είπε, η Ελλάδα βρίσκεται στη μέση ενός τριγώνου αστάθειας, το οποίο οριοθετείται από την Ουκρανία, τη Λιβύη, το Ιράκ και τη Συρία. Εξ αυτού του λόγου απαιτείται «ευελιξία και προσαρμοστικότητα».
Ο κ. Κοτζιάς αναφέρθηκε στις τριμερείς και τετραμερείς συνεργασίες Ελλάδας-Κύπρου και στις πρωτοβουλίες του ελληνικού ΥΠΕΞ, όπως είναι η Διάσκεψη για την Προστασία του Θρησκευτικού και Πολιτιστικού Πλουραλισμού στη Μέση Ανατολή και το Φόρουμ Αρχαίων Πολιτισμών, που συγκροτήθηκε με πρωτοβουλία της Ελλάδας και της Κίνας.
Αναφερόμενος στην Τουρκία, ο Νίκος Κοτζιάς σημείωσε τις εσωτερικές αντιφάσεις της χώρας, την αλαζονεία της ηγεσίας της και τις αναθεωρητικές της τάσεις.
Η Ελλάδα, ανέφερε ο τέως ΥΠΕΞ, επιδεικνύει υπομονή, νηφαλιότητα για μείωση των εντάσεων, χωρίς όπως τόνισε, να είναι διατεθειμένη να προβεί σε παραχωρήσεις από τις αρχές και τις αξίες της.