Ο άνθρωπος πίσω από τα βίντεο των τζιχαντιστών

Εχουν περάσει πάνω από τέσσερα χρόνια από τότε που το FBI απευθύνθηκε στο κοινό ώστε να βοηθήσει στον εντοπισμό του αφηγητή των προπαγανδιστικών βίντεο του Ισλαμικού Κράτους. Ο άγνωστος άνδρας που ακουγόταν σε αμέτρητα βίντεο και ραδιοφωνικά κλιπάκια της τρομοκρατικής οργάνωσης, μιλούσε άπταιστα αγγλικά με προφορά από τη Βόρεια Αμερική και υπηρέτησε ως «ο ήρωας χωρίς πρόσωπο» του αυτοαποκαλούμενου Χαλιφάτου που επιδίωκε να διασπείρει την αρρωστημένη ιδεολογία του.

Ονομάζεται Μοχάμεντ Χαλίφα, είναι 35 ετών, πολίτης Καναδά, τελείωσε το λύκειο στο Τορόντο, δούλεψε σε εταιρεία πληροφορικής και πριν από έναν μήνα αιχμαλωτίστηκε στη Συρία. Οπως αναφέρει στην πρώτη του συνέντευξη, είναι αυτός ο οποίος ντύνει με τη φωνή του ένα από τα πρώτα βίντεο των τζιχαντιστών, γνωστό με την ονομασία «Φλόγες του Πολέμου».

Από τους πρώτους μήνες ίδρυσης του Ισλαμικού Κράτους υπήρξε υπάλληλος του υπουργείου Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης, το οποίο ήταν υπεύθυνο για τη δημοσιοποίηση βίντεο που είχαν σοκάρει εξαιτίας της βαρβαρότητάς τους τη διεθνή κοινότητα, όπως ο αποκεφαλισμός του δημοσιογράφου Τζέιμς Φόλεϊ, ή η πυρπόληση του ιορδανού πιλότου. «Οχι, δεν το μετανιώνω» ομολογεί σε συνέντευξη που παραχώρησε στους «New York Times» μέσα από τη φυλακή που σήμερα βρίσκεται στη Βορειοανατολική Συρία. Το ίδιο ακριβώς επανέλαβε και στους ανακριτές του.

Μετανάστης στο Τορόντο

Ο Χαλίφα μετανάστευσε ως παιδί από τη Σαουδική Αραβία στο Τορόντο όπου έμαθε να μιλάει σαν ντόπιος. Σπούδασε πληροφοριακά συστήματα και τεχνολογία και εργάστηκε σε εταιρεία πληροφορικής προτού μάθει για τον αγώνα της τρομοκρατικής ομάδας μέσα από βίντεο στο YouTube και αποφασίσει να αναχωρήσει για τη Συρία προκειμένου να ενταχθεί στους κόλπους του Ισλαμικού Κράτους.  Αρχικά εργάστηκε ως μεταφραστής στο Χαλιφάτο βοηθώντας στην απόδοση αραβικών στα αγγλικά, προτού του ζητηθεί να εργαστεί ως αφηγητής, με τον ρόλο του να περιορίζεται μόνο στο στούντιο ηχογράφησης. Ειδικοί σε θέματα τρομοκρατίας αναφέρουν ότι είναι δύσκολο να πει κάποιος με βεβαιότητα πως η προφορά του έπαιξε ρόλο στην προσέλκυση και άλλων αγγλόφωνων επίδοξων τρομοκρατών στους κόλπους του Χαλιφάτου.

«Η φωνή του είναι η πιο αναγνωρίσιμη αγγλική φωνή που έχει ποτέ εμφανιστεί στην προπαγάνδα του Ισλαμικού Κράτους» δηλώνει ο Τσάρλι Γουίντερ, ανώτερος ερευνητής στο Διεθνές Κέντρο Μελετών Ριζοσπαστικοποίησης στο King’s College του Λονδίνου.

Για να επαληθεύσει τα λεγόμενα του Χαλίφα, η αμερικανική εφημερίδα ζήτησε από τρεις εμπειρογνώμονες που ειδικεύονται σε οπτικοακουστικά εγκληματολογικά ντοκουμέντα να συγκρίνουν τη φωνή που ακούγεται στο βίντεο «Φλόγες του Πολέμου» με μια τηλεοπτική δήλωση του Χαλίφα που προβλήθηκε στη συριακή τηλεόραση λίγο μετά τη σύλληψή του. Οι αναλύσεις τους δεν αποκλείεται να είναι λανθασμένες, όμως και οι τρεις καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι είναι πολύ πιθανό η φωνή στο προπαγανδιστικό βίντεο να ανήκει στον Χαλίφα.

Η δημοσίευση του εν λόγω βίντεο στις 19 Σεπτεμβρίου του 2014 σηματοδότησε μια καμπή για το Ισλαμικό Κράτος που είχε ιδρυθεί τρεις μήνες νωρίτερα. Η ομάδα μέχρι τότε είχε δημοσιοποιήσει μικρότερα σε διάρκεια βίντεο και λιγότερο… «φιλόδοξα». Διάρκειας 55 λεπτών το συγκεκριμένο, ήταν το πρώτο που έδειχνε έναν στρατιώτη να σκάβει μια τάφρο προτού ριχτεί στη μάχη εναντίον του εχθρού. Και ακριβώς επειδή η διήγηση ήταν στα αγγλικά, ήταν κομβικό για τη στρατολόγηση νεοσύλλεκτων από την Αυστραλία, τη Βρετανία και τη Βόρεια Αμερική.

Φυσικά ακολούθησαν πολλά άλλα, με τους κινηματογραφιστές του Χαλιφάτου να προσέχουν κάθε σκηνοθετική λεπτομέρεια προκειμένου να σπέρνουν όσο περισσότερο τρόμο μπορούν. Αλλοτε επέλεγαν Δυτικούς κουκουλοφόρους ως δήμιους σε μια άμεση αναφορά ότι το Χαλιφάτο βρίσκεται παντού, άλλοτε ξεπερνούσαν σε φαντασία και την πιο φρικιαστική χολιγουντιανή ταινία. Ποιος ξεχνά το βίντεο όπου στρατιώτες του Ισλαμικού Κράτους σκότωσαν μαζικά 21 Κόπτες Αιγύπτιους στη Λιβύη, λέγοντας ότι το αίμα τους που γέμισε τη θάλασσα σύντομα θα αγγίξει τις ακτές της Ευρώπης; Ή πολλά άλλα στα οποία φορούν στους αιχμαλώτους πορτοκαλί στολές που παραπέμπουν στους φυλακισμένους του Abu Graib και του Guantanamo και τους αποκεφαλίζουν μαζικά, ή άλλα στα οποία βάζουν τους ίδιους τους μελλοθάνατους να σκάβουν τους τάφους τους προτού τους πυροβολήσουν στο κεφάλι.

Παραγωγική καριέρα

Για τον ίδιο τον Χαλίφα το πρώτο εκείνο βίντεο υπήρξε η αρχή μιας παραγωγικής καριέρας. Συνολικά η δουλειά του ως αφηγητή περιλαμβάνει δεκάδες ηχητικά ντοκουμέντα και βίντεο κλιπ που χρησίμευσαν ως ισχυρό προπαγανδιστικό υλικό του Ισλαμικού Κράτους στα αγγλικά. «Η φωνή που προέρχεται από το Ισλαμικό Κράτος και η οποία απευθύνεται στον αγγλόφωνο κόσμο, αποτελεί σύμβολο» υπογραμμίζει ο Αμάρναθ Αμαρασίνγκαμ, εξέχων ερευνητής στο Τορόντο που μελετά το φαινόμενο της ριζοσπαστικοποίησης στον Καναδά. Ο Χαλίφα είναι μεταξύ των εκατοντάδων ξένων μαχητών του Ισλαμικού Κράτους που σήμερα βρίσκονται φυλακισμένοι στη Βόρεια Συρία. Οι σύζυγοι και τα παιδιά τους υπολογίζονται σε χιλιάδες και κρατούνται σε στρατόπεδα συγκέντρωσης. Μπορούν ελεύθερα να μετακινούνται μέσα σε αυτά, όμως δεν τους επιτρέπεται να βγαίνουν. Η σύζυγος και τα δύο παιδιά του Χαλίφα δεν είναι σαφές πού βρίσκονται. Αβέβαιο είναι και το δικό του μέλλον.

Ο Καναδάς είναι μια από τις πολλές χώρες που δεν επιθυμούν να δεχθούν πίσω πολίτες που πολέμησαν για το Ισλαμικό Κράτος και οι Αρχές θεωρούν ότι η δίωξη των τρομοκρατών είναι πρακτικά αδύνατη. Προς επίρρωση αυτού, ο Χαλίφα μέχρι σήμερα δεν έχει λάβει κάποια επίσημη ειδοποίηση, ούτε του έχει προσφερθεί βοήθεια από το προξενείο. Η καναδική αστυνομία αρνείται να σχολιάσει την κράτησή του, το ίδιο και το υπουργείο Εξωτερικών, όπως και το FBI.