To μεγάλο κόλπο του ΣΥΡΙΖΑ με το μισθολογικό καθεστώς των ιερωμένων φαίνεται ότι συνεχίζεται παρά τη θύελλα αντιδράσεων που είχε προκαλέσει. Θέλοντας να πετύχει τον απώτερο σκοπό της η κυβέρνηση, να προχωρήσει στις προεκλογικές προσλήψεις 10.000 ατόμων, σε αντικατάσταση των θέσεων που αδειάζουν από τους ιερωμένους, έφερε προς διαβούλευση ένα σχέδιο στα πρότυπα του αρχικού.
Με παραλλαγές που μόνο στόχο έχουν να άρουν τις αντιδράσεις και τις επιφυλάξεις που είχαν αρχικά προκύψει και τελικά να γίνει πραγματικότητα η εξαγγελία του Δημήτρη Τζανακόπουλου για 10.000 νέους δημοσίους υπαλλήλους.
Επί της ουσίας το νέο σχέδιο προβλέπει ότι οι 10.000 κληρικοί μένουν στο Δημόσιο… φεύγοντας. Ενώ δηλαδή ο υπουργός Παιδείας λέει ότι δεν μεταβάλλεται το καθεστώς, επί της ουσίας αλλάζουν τα πάντα. Το κόλπο είναι ότι δημιουργείται Ειδικό Ταμείο Μισθοδοσίας της Εκκλησίας της Ελλάδος, στο οποίο θα καταβάλλεται ετησίως από το κράτος, σε αναγνώριση υποχρέωσης που θα απορρέει από κυρωθείσα με νόμο Συμφωνία, η δαπάνη μισθοδοσίας του αριθμού των σήμερα μισθοδοτούμενων κληρικών. Τα σχετικά ποσά δεσμεύονται, υπό τον αυστηρό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου, κατ’ αποκλειστικότητα για τη μισθοδοσία του κλήρου, η οποία θα ενεργείται δια της Ενιαίας Αρχής Πληρωμής.
Δηλαδή από το κρατικό ταμείο θα βγαίνουν περί τα 200 εκατ. ευρώ ετησίως για τους μισθούς των κληρικών, δεν αλλάζει δηλαδή τίποτε ως προς το σημείο αυτό. Τα χρήματα θα πηγαίνουν στο ιδρυθέν Ταμείο που θα κάνει και τις ανάλογες διαδικασίες. Ετσι, όμως, φαίνεται να παραμένουν οι κληρικοί στο καθεστώς των δημοσίων υπαλλήλων, όμως, να μην τους πληρώνει το κράτος άμεσα αλλά με έμμεσο τρόπο, με χρηματοδότηση του Ταμείου που είναι άγνωστο ποιος θα το διαχειρίζεται.
Γιατί αλλάζει αφού δεν αλλάζει;
Και το ερώτημα που γεννάται είναι γιατί επιλέγεται αυτή η διαδικασία ίδρυσης του Ταμείου αν δεν αλλάζει κάτι; Γιατί αφού οι παπάδες παραμένουν δημόσιοι υπάλληλοι να μην συνεχίζεται αυτό που ισχύει σήμερα;
Στο σχέδιο σημειώνεται ότι «κυκλοφόρησε ευρέως στο δημόσιο διάλογο ότι οι κληρικοί είναι «δημόσιοι υπάλληλοι» – κάτι ανακριβές. Όπως παγίως έχει κρίνει το Συμβούλιο της Επικρατείας (αποφάσεις ΣτΕ 507/1983, 4548/1995, 3120/2002 κ.ά.), οι κληρικοί δεν υπάγονται ευθέως στις διατάξεις του δημοσιοϋπαλληλικού κώδικα, αλλά μόνο στο μέτρο που ειδική διάταξη νόμου παραπέμπει σ’ αυτές» και προστίθεται ότι: «Ανεξαρτήτως του γεγονότος ότι με την προτεινόμενη νομοθετική ρύθμιση η μισθοδοσία των κληρικών θα εξακολουθήσει να διενεργείται μέσω της Ενιαίας Αρχής Πληρωμής, είναι σημαντικό να γίνει κατανοητό πως συνιστά ανακρίβεια και παραπληροφόρηση η άποψη πως η ένταξη των κληρικών στο Μητρώο Μισθοδοτούμενων του Ελληνικού Δημοσίου ή η καταβολή της μισθοδοσίας 7 τους μέσω της Ενιαίας Αρχής Πληρωμής συνδέονται, δήθεν, με τη διασφάλιση υπηρεσιακών, εργασιακών ή άλλων δικαιωμάτων τους».
Η αλήθεια, επομένως, κρύβεται στις λεπτομέρειες. Το Ταμείο ιδρύεται προκειμένου να απελευθερωθούν, τεχνικά, 10.000 θέσεις στο Δημόσιο και να προχωρήσει η κυβέρνηση σε ψηφοθηρικές προσλήψεις, λίγους μήνες πριν από τις εκλογές.
Θυμίζουμε ότι στις 7 Νοεμβρίου, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Δημήτρης Τζανακόπουλος, είχε σπεύσει να πει: «Με τη συμφωνία αυτή απελευθερώνονται 10.000 θέσεις δημοσίων υπαλλήλων», δήλωσε επί λέξει, εξηγώντας παρενθετικώς ότι «οι κληρικοί αν και δεν είναι ακριβώς δημόσιοι υπάλληλοι, είναι οιονεί δημόσιοι υπάλληλοι, καταμετρώνται όμως στο δυναμικό των δημοσίων υπαλλήλων»
Ερωτηθείς για το θέμα αυτό ο κυβερνητικός εκπρόσωπος δήλωσε «πρέπει να σας πω ότι, όπως έχουμε εξηγήσει πάρα πολλές φορές, από το 2019 δημιουργείται αρκετά μεγάλος δημοσιονομικός χώρος που μπορούμε να τον αξιοποιήσουμε όπως εμείς θεωρούμε πιο αποτελεσματικά».
Εκείνη η δήλωση είχε προκαλέσει θύελλα αντιδράσεων καθώς αποκάλυπτε το σχέδιο του Μαξίμου για να κάνει προσλήψεις ημετέρων. Είχε μάλιστα κατηγορηθεί ο Τζανακόπουλος ότι μίλησε νωρίτερα απ’ ότι έπρεπε με αποτέλεσμα να κάψει το σενάριο.
Το σενάριο που επανέρχεται από την πίσω πόρτα και με «τρυκ» της κυβέρνησης θα φύγουν οι 10.000 ιερωμένοι… παραμένοντας και το Μαξίμου θα κάνει τις προσλήψεις που επιδιώκει.
Μένει να φανεί αν ο κλήρος θα αντιδράσει, αν θα θεωρήσει δηλαδή ότι και το νέο σχέδιο αποτελεί παραλλαγή του πρώτου κι επί της ουσίας απολύονται οι ιερωμένοι, μεταφέρονται σε ένα άδηλο καθεστώς και τη θέση τους παίρνουν άλλοι υπάλληλοι.
Το σχέδιο αυτό θεωρείται δεδομένο ότι έχει τη σύμφωνη γνώμη του Αρχιεπισκόπου Ιερώνυμου ο οποίος διατηρεί άριστες σχέσεις με τον πρωθυπουργό. Ομως, μένει να δούμε πώς θα αντιδράσουν οι «μνηστήρες» του Αρχιεπισκοπικού Θρόνου, καθώς και το Φανάρι αλλά και η αυτοκέφαλη Εκκλησίας της Κρήτης που στην προηγούμενη πρόταση είχαν βάλει βέτο.
Αλλες ρυθμίσεις
Επίσης, σύμφωνα με την νομοθετική ρύθμιση όχι μόνο δεν θίγει το υφιστάμενο καθεστώς, αλλά αντιθέτως το βελτιώνει ουσιωδώς, καθώς η νομική θέση και τα δικαιώματα (υπηρεσιακά, μισθολογικά, ασφαλιστικά, συνταξιοδοτικά κ.ά.) των κληρικών για πρώτη φορά κατοχυρώνονται με τις θεσμικές εγγυήσεις που παρέχει η κύρωση διμερούς συμφωνίας.
Αναλυτικότερα, η μισθοδοσία των κληρικών θωρακίζεται ακόμα περισσότερο σε σχέση με το υφιστάμενο καθεστώς, καθότι:
– Ιδρύεται Ταμείο Μισθοδοσίας της Εκκλησίας της Ελλάδος, στο οποίο θα καταβάλλεται ετησίως από το κράτος, σε αναγνώριση υποχρέωσης που θα απορρέει από κυρωθείσα με νόμο Συμφωνία, η δαπάνη μισθοδοσίας του αριθμού των σήμερα μισθοδοτούμενων κληρικών. Τα σχετικά ποσά δεσμεύονται, υπό τον αυστηρό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου, κατ’ αποκλειστικότητα για τη μισθοδοσία του κλήρου, η οποία θα ενεργείται δια της Ενιαίας Αρχής Πληρωμής.
– Όπως έχει ήδη νομοθετηθεί, συνιστάται Μητρώο Κληρικών και Λαϊκών Υπαλλήλων της Εκκλησίας της Ελλάδος, στο οποίο εγγράφεται το σύνολο όσων μισθοδοτούνται με πόρους του Ταμείου Μισθοδοσίας και υπέρ των οποίων κατοχυρώνονται όλα τα δικαιώματα που σήμερα απολαμβάνουν οι κληρικοί (υπαγωγή στο ενιαίο μισθολόγιο, καταβολή μισθού από την Ενιαία Αρχή Πληρωμής κλπ.).
– Το σημαντικότερο είναι ότι, για πρώτη φορά, όλα τα παραπάνω κατοχυρώνονται με τρόπο που δεν επιτρέπει τη μονομερή ανατροπή τους από την Πολιτεία. Με το υφιστάμενο καθεστώς, τόσο η μισθοδοσία όσο και το υπηρεσιακό καθεστώς και τα δικαιώματα των κληρικών βρίσκονται σε επισφάλεια, καθόσον έχουν παραχωρηθεί με κοινό νόμο, δηλαδή επαφίενται μονομερώς στη βούληση της Πολιτείας, και ανά πάσα στιγμή μπορούν να μεταβληθούν προς το δυσμενέστερο με νεότερο νόμο. Η ξεχωριστή σημασία του προτεινόμενου σχεδίου έγκειται στο ότι προβλέπει την κύρωση της Συμφωνίας με νόμο, με συνέπεια τα συμφωνηθέντα και κυρωθέντα με νόμο να μην είναι πλέον δυνατόν να τροποποιηθούν στο μέλλον μονομερώς, με νόμο του κράτους. Οποιαδήποτε μεταβολή μόνο με νεότερη τροποποιητική συμφωνία των δύο μερών θα είναι δυνατή.
Από τη Συμφωνία και την προτεινόμενη νομοθετική ρύθμιση:
– Παραμένει αμετάβλητο και δεν θίγεται το υπηρεσιακό καθεστώς και η μονιμότητα, όπως ισχύει σήμερα, των κληρικών ως θρησκευτικών λειτουργών και υπαλλήλων ν.π.δ.δ.
– Παραμένει αμετάβλητο και δεν θίγεται το ύψος των αποδοχών των κληρικών, το οποίο εξακολουθεί να καθορίζεται από το ενιαίο μισθολόγιο όπως εκάστοτε ισχύει και ακολουθεί τις αυξήσεις των δημοσίων υπαλλήλων.
– Παραμένει αμετάβλητος και δεν θίγεται ο τρόπος και ο χρόνος καταβολής των αποδοχών των κληρικών, η οποία θα εξακολουθήσει να ενεργείται από την Ενιαία Αρχή Πληρωμής.
Τέλος, με το Ταμείο Αξιοποίησης Εκκλησιαστικής Περιουσίας προκύπτουν σημαντικά οικονομικά οφέλη, τόσο για το Δημόσιο όσο και για την Εκκλησία της Ελλάδος, από την αξιοποίηση περιουσίας διαμφισβητούμενης και, άρα, μέχρι σήμερα αδρανούς και λιμνάζουσας.