Ο γεωπολιτικός ανταγωνισμός και οι εξελίξεις στα Βαλκάνια και την ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου τέθηκαν επί τάπητος σε ημερίδα με θέμα «Γεωπολιτικές εξελίξεις και Ελλάδα στη Βαλκανική και την Ανατολική Μεσόγειο», που διοργάνωσαν το think tank Paremvasi και του Navarino Network στη Θεσσαλονίκη.
Οι ομιλητές στάθηκαν κυρίως στην τουρκική προκλητικότητα στο Αιγαίο, αλλά και τις διεκδικήσεις της γειτονικής χώρας στην Ανατολική Μεσόγειο, με την εμπλοκή της στην ΑΟΖ της Κύπρου.
Παράλληλα, διαπίστωσαν μία «δυτικοποίηση» χωρών των Βαλκανίων, που είτε βρίσκονται ήδη στην κατεύθυνση ένταξης σε δυτικούς θεσμούς – όπως η πΓΔΜ στο ΝΑΤΟ και η Σερβία στην ΕΕ – με παράλληλη μείωση της επιρροής της Ρωσίας.
«Περιβάλλον αστάθειας και γεωπολιτικής ρευστότητας»
Στο περιβάλλον αστάθειας και γεωπολιτικής ρευστότητας στην ευρύτερη περιοχή, η Ελλάδα, από κοινού με την Κύπρο, εμφανίζονται ως άξονας σταθερότητας και η χώρα μας, μετά τη Συμφωνία των Πρεσπών, μπορεί να παίξει κυρίαρχο ρόλο.
Ο καθηγητής Διεθνούς Δικαίου στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, Αγγελος Συρίγος, παρουσίασε με χάρτες την τουρκική διεκδικητικότητα στην Ανατολική Μεσόγειο και την εμπλοκή της χώρας στην οριοθετημένη ΑΟΖ της Κύπρου.
«Η Τουρκία είναι μία ακραία χώρα με ακραίες διεκδικήσεις. Τη βλέπουμε να προχωρά σε επιλογές πολιτικής που βρίσκονται στα όρια του διεθνούς δικαίου. Η Ελλάδα και η Κύπρος, μέσω και των τριμερών συνεργασιών με το Ισραήλ και την Αίγυπτο είναι σήμερα ένας άξονας σταθερότητας σε μία περιοχή όπου υπάρχει πρωτοφανής γεωπολιτική ρευστότητα:
»Η Λιβύη βρίσκεται σε πόλεμο, το ίδιο συμβαίνει και στη Μέση Ανατολή, ενώ και η Τουρκία εμφανίζεται να γλιστρά σε μία τέτοια κατάσταση, καθώς στρατεύματά της υπάρχουν στην Κύπρο, το Ιράκ και τη Συρία.
»Το γεγονός ότι οι Ισραηλινοί, όταν “έσπασαν” οι σχέσεις τους με την Τουρκία, απευθύνθηκαν για συνεργασία στην Ελλάδα και την Κύπρο, είναι ενδεικτικό της σταθερότητας που υπάρχει σε αυτό το δίπολο σε σχέση με τους γείτονες. Αυτό είναι κάτι που η Τουρκία, με την πολιτική των προκλήσεων και αμφισβητήσεων, επιχειρεί να ανατρέψει.
«Η κατάσταση των γκρίζων ζωνών»
»Φαίνεται πως στόχος της Αγκυρας είναι να θεσπιστεί στο Αιγαίο η κατάσταση των γκρίζων ζωνών, των αμφισβητήσεων και των αμφιλεγόμενων ορίων που ισχύει στην Ανατολική Μεσόγειο», τόνισε.
Ο ίδιος εκτίμησε πως εάν βρεθεί μεγάλο κοίτασμα υδρογονανθράκων στην κυπριακή ΑΟΖ αυτό μπορεί να αλλάξει τους όρους του Κυπριακού, στο οποίο σήμερα η Τουρκία εμφανίζεται ως η ηγέτιδα δύναμη. «Είναι ένα “παιχνίδι” που θα παιχτεί στην περιοχή το επόμενο διάστημα», είπε.
O καθηγητής Διεθνών Σχέσεων και επικεφαλής του Navarino Network, Δημήτρης Καιρίδης, χαρακτήρισε κακή τη Συμφωνία των Πρεσπών, υπογραμμίζοντας ωστόσο την ανάγκη να εκμεταλλευθεί η Ελλάδα τα θετικά που προκύπτουν από αυτήν και την αναβάθμιση του ρόλου της χώρας στην περιοχή.
«Με τις Πρέσπες η Ελλάδα στοιχίστηκε απόλυτα με τη Δύση, βάζοντας ουσιαστικά τέλος στο βέτο του Βουκουρεστίου το 2008 και κλείνοντας τον δρόμο προς τη Ρωσία», σημείωσε.
Ενα σημαντικό πρόβλημα της Συμφωνίας είναι, σύμφωνα με τον καθηγητή, το γεγονός ότι ετεροπροσδιορίζει τους βόρειους γείτονες της Ελλάδας και μπορεί να ανοίξει ζητήματα με την Αλβανία και τη Βουλγαρία, που ενδέχεται να μην αναγνωρίσουν την «μακεδονικότητα» των κατοίκων της πΓΔΜ.
Η μεγαλύτερη «μαύρη τρύπα» των Βαλκανίων
Σύμφωνα με τον ίδιο, η μεγαλύτερη «μαύρη τρύπα» στα Βαλκάνια είναι αυτή τη στιγμή η Σερβία, η οποία, πάντως κινείται στον δρόμο της ΕΕ, αφού, όμως, πρώτα λύσει το ζήτημα του Κοσσυφοπεδίου, ενώ παρατηρούνται το τελευταίο διάστημα διαδηλώσεις στο Βελιγράδι κατά του «πουτινισμού» του σέρβου προέδρου Βούτσιτς.
Γενικά για την περιοχή των Βαλκανίων, ο κ. Καιρίδης έκανε λόγο για «στασιμοκρατία» σε χώρες όπως η Βοσνία και το Μαυροβούνιο, στηλιτεύοντας τη διαφθορά που υπάρχει εκεί.
Σε ό,τι αφορά τις ελληνοτουρκικές σχέσεις, ο κ. Καιρίδης ανέφερε ότι ο πυρήνας της διαφοράς των δύο χωρών δεν πρόκειται να επιλυθεί το επόμενο διάστημα, υπογραμμίζοντας την ανάγκη η Ελλάδα να κάνει τις σωστές κινήσεις σε επίπεδο διπλωματίας και να στηριχθεί στο γεγονός ότι, παρά τις εύθραυστες σχέσεις των δύο χωρών, η οικονομική συνεργασία ανθίζει και η Τουρκία είναι σήμερα η τρίτη χώρα-στόχος των ελληνικών εξαγωγών.
Στο τουρκικό δόγμα περί «γαλάζιας πατρίδας», με εμπλοκή σε τρεις θάλασσες (Αιγαίο, Μεσόγειο, και Μαύρη Θάλασσα) αναφέρθηκε ο ναύαρχος ε.α. Δημήτριος Τσαϊλάς.
«Εμείς είμαστε θαλάσσιο έθνος. Η Τουρκία θέλει να αποκτήσει θαλάσσια δύναμη, τα πλοία είναι το εργαλείο για να κερδίσουν μια μάχη. Για την Ελλάδα το πλοίο είναι “ιερό”, γιατί παρουσιάζει την υψηλή στρατηγική για την επιβίωση του έθνους, του λαού μας. Το βάρος πρέπει να δοθεί στη θαλάσσια ισχύ, στη ναυτική μας ισχύ. Δεν είναι δυνατόν να είμαστε η πρώτη χώρα στον κόσμο σε ελληνόκτητο εμπορικό στόλο και να μην υπάρχει ναυπηγοεπισκευαστική ικανότητα», τόνισε.
Την εκδήλωση συντόνισε ο δημοσιογράφος Παντελής Σαββίδης, ο οποίος βραβεύτηκε από τον πρόεδρο της «Παρέμβασης» Κωνσταντίνο Γεροντή.
Πηγή: voria.gr
