Οι Βρυξέλλες και το Λονδίνο συμφώνησαν στην διεξαγωγή νέων «συνομιλιών» για το ξεπέρασμα του αδιεξόδου για το Brexit, αν και το αίτημα της βρετανίδας πρωθυπουργού Τερέζα Μέι για τροποποίηση της συμφωνίας αποχώρησης απερρίφθη και πάλι από την Ευρωπαϊκή Ενωση.
Η χειραψία με τον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ήταν ευγενική, χωρίς λόγια. Η συζήτηση που ακολούθησε υπήρξε «σκληρή, αλλά εποικοδομητική», σύμφωνα με το κοινό ανακοινωθέν των δύο ηγετών που δόθηκε στην δημοσιότητα μετά την σημερινή τους συνάντησης στις Βρυξέλλες.
Απουσία συγκεκριμένης προόδου, συμφώνησαν ότι οι ομάδες τους «θα πρέπει να συζητήσουν για να εξακριβώσουν εάν είναι δυνατή η εξεύρεση λύσης που θα εξασφάλισε την υποστήριξη» της πλειοψηφίας της Βουλής των Κοινοτήτων, αλλά και θα τηρούσε τους όρους που έχουν καθορίσει τα 27 μέλη της Ενωσης.
Το επόμενο ραντεβού των ομάδων διαπραγμάτευσης του Brexit: ο επικεφαλής διαπραγματευτής της ΕΕ Μισέλ Μπαρνιέ θα συναντηθεί την Δευτέρα στο Στρασβούργο, όπου θα συνεδριάζει η ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, με τον βρετανό υπουργό αρμόδιο για το Brexit Στιβ Μπάρκλεϊ.
Μία νέα συνάντηση ανάμεσα στον Γιούνκερ και την Μέι θα πραγματοποιηθεί «πριν από το τέλος του Φεβρουαρίου».
Η αποστολή της Τερέζα Μέι ήταν δύσκολη, το είχε άλλωστε παραδεχθεί και η ίδια, αφού η ηγεσία της Ευρωπαϊκής Ενωσης προειδοποιεί συνεχώς ότι η συμφωνία που οι 27 και η βρετανική κυβέρνηση υπέγραψαν στο τέλος του Νοεμβρίου δεν είναι ανοικτή για διαπραγμάτευση.
Ωστόσο, όλοι επαναλαμβάνουν επίσης ότι θέλουν να αποφύγουν το επίφοβο σενάριο ενός Brexit άνευ συμφωνίας την 29η Μαρτίου.
Τελικά, οι δύο πλευρές παρέμειναν αμετακίνητες στις θέσεις τους.
Ωστόσο, όλοι επαναλαμβάνουν επίσης ότι θέλουν να αποφύγουν το επίφοβο σενάριο ενός Brexit άνευ συμφωνίας την 29η Μαρτίου.
Η Τερέζα Μέι επανέλαβε σήμερα ότι επιδιώκει «μία νομικά δεσμευτική τροποποίηση της ρύθμισης του backstop. Σε αυτό ο πρόεδρος της Κομισιόν απάντησε, για μία ακόμη φορά, ότι «οι 27 δεν θα ανοίξουν σε νέες διαπραγματεύσεις την συμφωνία του Brexit, το οποίο αποτελεί προϊόν ενός ισορροπημένου συμβιβασμού, «για την επίτευξη του οποίου οι δύο πλευρές προχώρησαν σε σημαντικές υποχωρήσεις».
Το μόνο σημείο για το οποίο οι Ευρωπαίοι είναι διατεθειμένοι για τροποποιήσεις: η πολιτική διακήρυξη που συνοδεύει την συμφωνία αποχώρησης και η οποία είναι δυνατόν να γίνει περισσότερο φιλόδοξη σε ό,τι αφορά το περιεχόμενο και την ταχύτητα ως προς την μελλοντική σχέση ανάμεσα στο Λονδίνο και την ΕΕ», σύμφωνα με το κοινό ανακοινωθέν.
Η Τερέζα Μέι χρησιμοποιεί το επιχείρημα ότι η Βουλή των Κοινοτήτων τάσσεται υπέρ της τροποποίησης του backstop, ενώ ο Γιούνκερ υπενθυμίζει ότι οποιοδήποτε νέο κείμενο πρέπει να γίνει αποδεκτό από τους 27 και από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το οποίο είναι πολύ προσηλωμένο στην διαφύλαξη του ιρλανδικού συνοριακού καθεστώτος.
Η επίσκεψη της Τερέζα Μέι στις Βρυξέλλες συνεχίζεται με την συνάντησή της με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ.
Η παγίδα του backstop
Η ρύθμιση του backstop περιλήφθηκε στην συμφωνία ως ύστατη λύση για την αποφυγή της επαναφοράς ενός «σκληρού συνόρου» ανάμεσα στην δημοκρατία της Ιρλανδίας και την Βόρεια Ιρλανδία.
Η ρύθμιση προβλέπει ότι το Ηνωμένο Βασίλειο θα παραμείνει στην τελωνειακή ένωση με την Ευρωπαϊκή Ενωση και η επαρχία της Βόρειας Ιρλανδίας στην ενιαία αγορά για τα προϊόντα, ώστε να αποφευχθούν οι τελωνειακοί έλεγχοι, εάν δεν βρεθεί καμία άλλη λύση κατά την διάρκεια των διαπραγματεύσεων για την μελλοντική σχέση του Λονδίνου με την Ευρωπαϊκή Ενωση.
Σύμφωνα με την Ντάουνινγκ Στριτ, τρεις εναλλακτικές είναι ανοικτές για το backstop: χρονικό όριο, μονομερής έξοδος αποφασισμένη από το Ηνωμένο Βασίλειο ή σχέδιο που προτείνεται από βουλευτές και βασίζεται στην χρήση «τεχνολογιών» για τους τελωνειακούς ελέγχους.
Οι Βρυξέλλες έχουν απορρίψει ήδη στο παρελθόν τις δύο πρώτες εναλλακτικές και διατηρούν ισχυρές αμφιβολίες για την δυνατότητα υλοποίησης του τρίτου σεναρίου.
Χθες, με την ευκαιρία της επίσκεψης του πρωθυπουργού της Ιρλανδίας Λίο Βαράντκαρ στις Βρυξέλλες, οι Γιούνκερ και Τουσκ έμειναν αμετακίνητοι στις ευρωπαϊκές θέσεις.
«Δεν μπορούμε να αποδεχθούμε να ανοίξει και πάλι για συνομιλίες η συμφωνία αποχώρησης», επέμεινε ο πρόεδρος της Κομισιόν. «Και καθώς το backstop αποτελεί μέρος της συμφωνίας, δεν μπορούμε να ανοίξουμε συνομιλίες για το backstop», είπε.
Για την Ευρωπαϊκή Ενωση, το θέμα δεν είναι μόνο η διαφύλαξη των Ειρηνευτικών Συμφωνιών του 1998 που έβαλαν ένα τέλος στα «Troubles» στην Βόρεια Ιρλανδία, αλλά επίσης η προστασία μίας πολύτιμης, θεμελιώδους αρχής της Ευρωπαϊκής Ενωσης: της ενιαίας αγοράς.
Σε επιστολή που απηύθυνε προς την βρετανίδα πρωθυπουργό και δόθηκε στην δημοσιότητα σήμερα, ο ηγέτης της αντιπολίτευσης Τζέρεμι Κόρμπιν εκφράζει αμφιβολίες για την στρατηγική της Τερέζα Μέι.
Το Εργατικό κόμμα προτείνει ως λύση την παραμονή του Ηνωμένου Βασιλείου στο σύνολό του στην τελωνειακή ένωση, με «κοινούς εξωτερικούς δασμούς και μία συμφωνία για την εμπορική πολιτική που θα περιλαμβάνει ρύθμιση για τις μελλοντικές εμπορικές συμφωνίες της Βρετανίας».
Μία πρόταση που το νο. 2 της βρετανικής κυβέρνησης Ντέιβιντ Λίντινγκτον χαρακτήρισε «ευσεβείς πόθους», σε συνέντευξή του στο ραδιοφωνικό δίκτυο BBC4.
