Διάλεξη με θέμα «Ένας αμερικανός συγγραφέας στην πεδιάδα της Θεσσαλίας: Ο Στίβεν Κρέιν στον ελληνοτουρκικό πόλεμο του 1897 και πώς ένας πόλεμος γίνεται για πρώτη φορά «μιντιακό φαινόμενο»» θα δώσει ο Νίκος Μπακουνάκης, καθηγητής Πρακτικής Δημοσιογραφίας και Τεχνικών Αφήγησης στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, την Πέμπτη 7 Φεβρουαρίου, στις 7.30 μ.μ.- 9.30 μ.μ., στην Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος στο Κέντρο Πολιτισμού Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος στο Φάληρο.

Ο αμερικανός συγγραφέας Στίβεν Κρέιν (1871-1900) κάλυψε τον λεγόμενο ατυχή πόλεμο του 1897 ως πολεμικός ανταποκριτής για λογαριασμό μεγάλων αμερικανικών εφημερίδων. Ο Κρέιν έδρασε στο θεσσαλικό μέτωπο ως διασημότητα και καρπός αυτής της εμπειρίας του είναι μια σειρά μεγάλων ρεπορτάζ, άγνωστων στην Ελλάδα, καθώς και μυθοπλαστικά έργα εμπνευσμένα άμεσα από τον πόλεμο. Χάρη στον Κρέιν, αλλά και στις νέες τεχνολογίες της εποχής, κυρίως τον κινηματογράφο, αυτός ο πόλεμος που οι Έλληνες θέλουμε να ξεχνάμε έγινε φαινόμενο της «μαζικής κουλτούρας» στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ.

«Αυτός ο πόλεμος για την ελληνική πολιτισμική ιστορία και την εθνική μνήμη είναι ο πόλεμος της ήττας, ο ατυχής πόλεμος, το φάντασμα που πλανιόταν πάνω από τους Βαλκανικούς πολέμους με το αίτημα να ξεπλυθεί αυτή η ντροπή», εξηγεί στο tovima.gr ο Νίκος Μπακουνάκης.

Μέσα από συστηματική έρευνα στα αρχεία Στίβεν Κρέιν στο Πανεπιστήμιο Columbia της Νέας Υόρκης και στο Πανεπιστήμιο των Συρακουσών (Πολιτεία της Νέας Υόρκης), προσεγγίζει τον πόλεμο αυτόν ως «έναν πόλεμο που σημαδεύει την κουλτούρα της Δύσης σε Ευρώπη και Αμερική γιατί συμπίπτει με την εμφάνιση και εφαρμογή νέων τεχνολογιών καθώς και με τη μαζική χρήση τεχνολογικών επινοήσεων. Θεωρείται, μαζί με τον εορτασμό για το αδαμάντινο ιωβηλαίο της Βασίλισσας Βικτωρίας, την εξέγερση των Κουβανών ζητώντας αυτονομία από την Ισπανία και την ανακάλυψη μεγάλου κοιτάσματος χρυσού στα σύνορα του Καναδά με την Αλάσκα, ένα από τα τέσσερα σημαντικά γεγονότα που καθόρισαν τη μαζική κουλτούρα της εποχής σε επίπεδο δημοσιογραφίας, φωτογραφίας, κινηματογράφου και αφηγήσεων. Είναι τα γεγονότα που συνέπεσαν με τη λεγόμενη “αλλαγή παραδείγματος” στη δημοσιογραφία».

«Περνούμε στη δημοσιογραφία της δράσης όπου ο δημοσιογράφος είναι ο ήρωας. Μεγάλες αμερικανικές εφημερίδες κινητοποιούν γνωστούς συγγραφείς. Ο Mαρκ Tουέιν πηγαίνει στο Λονδίνο για να καλύψει το ιωβηλαίο της Βικτωρίας και γράφει για πρώτη φορά ότι “Αυτό εδώ το γεγονός είναι κατάλληλο για Kodac και όχι πένα”. Είναι η εποχή που εμφανίζεται το photo journalism, γιατί η νέα τεχνολογία της ημιτονικής φωτογραφίας, που αποτυπώνει τις αποχρώσεις, μπόρεσε να συνδυαστεί με τη νέα τεχνολογία του ταχυπιεστηρίου. Το 1897 οι εφημερίδες γίνονται πλέον εικονογραφημένες. Είναι επίσης η χρονιά που ιδρύεται στο Λονδίνο η πρώτη wireless τηλεγραφική εταιρεία με την επωνυμία του Μαρκόνι. Αυτή τη χρονιά έρχεται ο Κρέιν στην Ελλάδα, μαζί με άλλους συγγραφείς, για να καλύψουν τα πολεμικά γεγονότα.

Πρόκειται για τον γενάρχη μιας σειράς αμερικανών συγγραφέων-ανταποκριτών που συνεχίζεται με τον Χέμινγκουέι κ.ά.».

Στη διάλεξη θα παρουσιαστεί επίσης η λογοτεχνική παραγωγή σε σχέση με τον πόλεμο του 1897, καθώς πολλά από αυτά τα δημοσιεύματα των αμερικανών συγγραφέων μεταφράζονται και δημοσιεύονται στις ελληνικές εφημερίδες από γνωστούς λογοτέχνες-συνεργάτες τους, όπως ο Παπαδιαμάντης. Θα παρουσιαστεί επίσης ο μηχανισμός μιας έρευνας που ανασυγκροτεί τα γεγονότα και συνθέτει τη μεγάλη ιστορία με τις μικροϊστορίες που προκύπτουν από τη μελέτη του αρχείου του Κρέιν.