Σε κρίσιμα ζητήματα όπως οι διμερείς σχέσεις, η ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ, το μεταναστευτικό, αλλά και η υπόθεση των «8» τούρκων αξιωματικών αναφέρθηκαν στις δηλώσεις τους προς τους δημοσιογράφους ο τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και ο έλληνας πρωθυπουργός, Αλέξης Τσίπρας.
«O διάλογός μας, όλα αυτά τα χρόνια, ήταν διάλογος ειλικρινής, σημαντικός όχι μόνο για το μέλλον των λαών μας, αλλά και για την ευρύτερη περιοχή μας» ανέφερε αρχικά ο Αλέξης Τσίπρας στο Προεδρικό Μέγαρο της Άγκυρας, ενώ σημείωσε πως «οι δύο χώρες μας μπόρεσαν να συνεργαστούν στενά το 2015 και το 2016, μια κρίσιμη περίοδο, όπου ξέσπασε μια πρωτοφανής προσφυγική και μεταστευτική κρίση και για πρώτη φορά καταφέραμε να συνεργαστούμε όχι μόνο για θέματα λεγόμενης χαμηλής πολιτικής, αλλά για την αντιμετώπιση ενός μείζονος σημασίας διεθνούς θέματος – της προσφυγικής και μεταναστευτικής κρίσης».
Πρόσθεσε ότι «μπορέσαμε σε αυτό το πλαίσιο να οικοδομήσουμε μια νέα στρατηγική ευρωτουρκική συνεργασία, να βάλουμε μπρος ταυτόχρονα και τη θετική ατζέντα των ελληνοτουρκικών σχέσεων, την οικονομική και ενεργειακή μας συνεργασία, να πραγματοποιήσουμε γύρους διερευνητικών συνομιλιών και να προωθήσουμε τον διάλογο μεταξύ των στρατιωτικών μας για τη μείωση της έντασης στο Αιγαίο».
«Την ίδια στιγμή», πρόσθεσε, «καταφέραμε να προωθήσουμε τις συνομιλίες για το Κυπριακό, που φτάσανε πολύ κοντά σε λύση, ανοίγοντας και δύσκολα θέματα, όπως το ζήτημα της ασφάλειας».
«Δεν αποδεχθήκαμε ότι αυτός ο φαύλος κύκλος είναι η μοίρα μας, το κισμέτ μας, δεν το πράξαμε και είμαι ευτυχής που δεν το πράξαμε», συμπλήρωσε ο κ. Τσίπρας. «Σήμερα στις συνομιλίες μας έγινε για μια ακόμα φορά σαφές ότι ούτε ο εσείς, ούτε εγώ, δεχόμαστε τη λογική της αδράνειας και της συμμόρφωσης με την πεπατημένη. Γιατί αναγνωρίζουμε ότι οι προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε στην εποχή μας και στην περιοχή μας, δεν μας επιτρέπουν να παραμένουμε εγκλωβισμένοι σε αδιέξοδα», είπε απευθυνόμενος στον τούρκο πρόεδρο.
«Είμαστε υποχρεωμένοι να ανατρέπουμε τις λογικές του παρελθόντος για να οικοδομήσουμε μια σχέση βασισμένη στον σεβασμό του διεθνούς δικαίου, στην κατάργηση των απειλών πολέμου και στην αλληλοκατανόηση των ανησυχιών μας» πρόσθεσε ο έλληνας πρωθυπουργός, υπενθυμίζοντας ότι η επίσκεψη του κ. Ερντογάν στην Ελλάδα τον Δεκέμβριο του 2017 ήταν η πρώτη μετά από 65 χρόνια για τούρκο πρόεδρο.
Ο Αλέξης Τσίπρας τόνισε ότι σε αυτό το θετικό πνεύμα, «συμφωνήσαμε να προχωρήσουμε το επόμενο διάστημα με βασικό στόχο την αποκλιμάκωση της έντασης στο Αιγαίο και την προώθηση μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης».
Ο έλληνας πρωθυπουργός αναφέρθηκε στο ζήτημα της υφαλοκρηπίδας που υπάρχει στο Αιγαίο, υπογραμμίζοντας πως «με τη δημιουργία αυτών των προϋποθέσεων, μπορούμε, πιστεύω, στη συνέχεια να έχουμε πρόοδο και να επαναλάβουμε και τις διερευνητικές συνομιλίες γαι τη διαφορά που έχουμε στο θέμα της υφαλοκρηπίδας στο Αιγαίο».
Ως προς το Κυπριακό τόνισε την ανάγκη να υπάρξει δίκαιη και βιώσιμη λύση στο πλαίσιο των αποφάσεων του ΟΗΕ, προς όφελος του συνόλου του κυπριακού λαού, ελληνοκύπριους και τουρκοκύπριους, που θα καθιστά την επανενωμένη, ομοσπονδιακή Κύπρο μια κανονική χώρα της περιοχής και της ΕΕ.
Σημείωσε ότι «σε αυτή τη νέα προσπάθεια οφείλουμε να αποφύγουμε τα λάθη του παρελθόντος και για αυτό κατέθεσε την άποψη ότι πρέπει να συμφωνήσουν στην πραγματοποίηση προπαρασκευαστικών συναντήσεων στο κρίσιμο θέμα της ασφάλειας στον οποίο εμπλέκεται η Ελλάδα και η Τουρκία», ενώ τόνισε παράλληλα τη σημασία που έχει ο σεβασμός του διεθνούς δικαίου στην Ανατολική Μεσόγειο και την ανάγκη, η ενέργεια να αποτελέσει γέφυρα συνεργασίας και όχι εμπόδιο στην περιοχή.
Η σύνδεση Θεσσαλονίκης – Σμύρνης και η ένταξη στην ΕΕ
«Συμφωνήσαμε ότι το καλοκαίρι πρέπει να δουλέψουμε ώστε να είναι πραγματικότητα η ακτοπλοϊκή σύνδεση Σμύρνης-Θεσσαλονίκης», είπε ο κ. Τσίπρας και πρόσθεσε ότι συμφωνήσαν να προχωρήσουν στη διοργάνωση νέου επιχειρηματικού φόρουμ που θα αναδείξει τις ευκαιρίες που ανοίγονται για συνεργασία, ιδίως τώρα που η Ελλάδα έχει εξέλθει από μια κρίση που την ταλαιπώρησε για πολλά χρόνια.
«Συνομίλησαμε για τη συνεργασία στο πλαίσιο της Δήλωσης ΕΕ-Τουρκίας και τις δυνατότητες που υπάρχουν για μείωση των ροών, για την ανάγκη αύξησης των επιστροφών και την αντιμετώπιση των δικτύων των διακινητών», είπε ο πρωθυπουργός, προσθέτοντας ότι οι δύο ηγέτες συζήτησαν και για την προοπτική της αναθεώρησης της Τελωνειακής Ένωσης ΕΕ-Τουρκίας, προς όφελος, μεταξύ άλλων, όλων των χωρών της περιοχής.
«Τονίζω τη στήριξη στην ενταξιακή πορεία της Τουρκίας, προς όφελος της, αλλά και προς όφελος της Ευρώπης, κάτι που μπορεί να συνεισφέρει στην επιστροφή στις σημαντικές δημοκρατικές μεταρρυθμίσεις που πραγματοποίηθηκαν τα περασμένα χρόνια» κατέληξε ο Αλέξης Τσίπρας.
Αναφορικά με την ακανθώδη υπόθεση των «8», όπου η Ελληνική Δικαιοσύνη έχει πάρει σαφείς αποφάσεις, όπως επισήμανε, ο πρωθυπουργός τόνισε ότι η Ελλάδα ως κράτος δικαίου οφείλει να κάνει σεβαστές τις αποφάσεις της δικαιοσύνης. Πρόσθεσε ότι «στην Ελλάδα οι πραξικοπηματίες δεν είναι καλοδεχούμενοι» και πως αυτό που προέχει είναι η ενίσχυση της συνεργασίας στον τομέα της ασφάλειας.
Καταλήγοντας, ο έλληνας πρωθυπουργός τόνισε ότι «υπάρχει πολύ σημαντική δυνατότητα το επόμενο διάστημα να επενδύσουμε στη θετική ατζέντα των σχέσεων ανάμεσα στις δύο χώρες. Η περίοδος που διανύουμε είναι ιδιαίτερη, η Ελλάδα βγαίνει μετά από πολυετή κρίση στις αγορές, λύνουμε προβλήματα δεκαετιών, όπως τη διαφορά μας με τον βόρειο γείτονα μας, τη Βόρεια Μακεδονία», συμπληρώνοντας ότι «πρέπει να δημιουργήσουμε τις προϋποθέσεις ώστε να διαμορφώσουμε ένα κλίμα ασφάλειας, ειρήνης και συνεργασίας στο Αιγαίο που θα είναι προς όφελος και των δύο χωρών».
«Εμείς θέλουμε να βάλουμε τα θεμέλια ώστε να μπορέσουμε κάποια στιγμή να χτίσουμε, δεν είμαστε έτοιμοι να χτίσουμε χωρίς να βάλουμε τα θεμέλια», ανέφερε ο πρωθυπουργός και τόνισε ότι «η συνάντηση αυτή είχε ως αντικείμενο να δημιουργήσουμε τις προϋποθέσεις ώστε να μπορέσουμε να κάνουμε αργότερα ιστορικά βήματα και στις ελληνοτουρκικές σχέσεις».
Ερντογάν: Ευχαριστημένοι που βλέπουμε τον έλληνα πρωθυπουργό στην Τουρκία
«Είμαστε ευχαριστημένοι που βλέπουμε τον έλληνα πρωθυπουργό και την αντιπροσωπεία του στη χώρα μας. Θέλω να καλωσορίσω στην Τουρκία τον πρωθυπουργό και την αντιπροσωπεία του» δήλωσε ο πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν κατά την κοινή συνέντευξη Τύπου που ακολούθησε των διευρυμένων συνομιλιών ανάμεσα στις αντιπροσωπείες των δύο χωρών.
Ο κ. Ερντογάν επισήμανε πως στα τέλη του 2017 είχε πραγματοποιήσει μια επιτυχημένη επίσκεψη στην Ελλάδα, σύμφωνα με τη διερμηνεία των δηλώσεών του στα ελληνικά, ενώ αναφερόμενος στη σημερινή κατ’ ιδίαν μακρά συνάντηση που είχε με τον έλληνα πρωθυπουργό και τις διευρυμένες συνομιλίες που ακολούθησαν μεταξύ των αντιπροσωπειών των δύο χωρών, ο κ. Ερντογάν είπε πως συζήτησαν τις σχέσεις των δύο χωρών μας, καθώς και διεθνή και περιφερειακά θέματα.
Την πεποίθηση πως όλα τα θέματα μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας μπορούν να επιλυθούν σε δίκαιη βάση, εξέφρασε ο πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, επισημαίνοντας την ανάγκη να μείνουν ανοικτοί οι δίαυλοι επικοινωνίας.
«Καταβάλαμε κάθε προσπάθεια να βελτιώσουμε την κατάσταση των πολιτών μας ελληνικής καταγωγής και περιμένουμε από την Ελλάδα να υιοθετήσει την ίδια προσέγγιση» είπε ο τούρκος πρόεδρος, συμπληρώνοντας ότι «οι δύο πλευρές προτού ξεκινήσουν τον διάλογο θα πρέπει να εντοπίσουν έναν οδικό χάρτη. Θα πρέπει πρωτίστως να δημιουργήσουμε μια σχέση εμπιστοσύνης».
«Είναι μια σημαντική παράμετρος η ισοτιμία των Τούρκων στην Κύπρο» υποστήριξε ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, σύμφωνα με τη διερμηνεία των δηλώσεων.
«Επιθυμούμε η ΕΕ να τηρήσει τις υποσχέσεις της»
Όσον αφορά για το μεταναστευτικό, ο τούρκος πρόεδρος είπε πως η Τουρκία θεωρεί πως έχει «ένα υπερβολικό φόρτο». «Αυτή τη στιγμή, προσέθεσε, η Τουρκία περιθάλπει 4 εκατ. πρόσφυγες και έχει ξοδέψει περίπου 35 εκατ. δολάρια» συμπλήρωσε.
«Η Τουρκία στο θέμα της επανεισδοχής και στο μεταναστευτικό όποιες υποσχέσεις έχει δώσει, τις έχει τηρήσει» υποστήριξε ο πρόεδρος της Τουρκίας.
Σε αυτό το πλαίσιο, επισήμανε ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν πως η ΕΕ κατά τα μέγιστα δεν έχει τηρήσει τις υποσχέσεις της, όπως τις ευθύνες που απορρέουν από τη Συμφωνία της 18ης Μαρτίου. «Επιθυμούμε η ΕΕ να τηρήσει τις υποσχέσεις της» τόνισε.
Οδικός χάρτης για την τρομοκρατία
«Σήμερα με τον πρωθυπουργό της Ελλάδας συζητήσαμε και τα θέματα της τρομοκρατίας. Η Τουρκία και η Ελλάδα γνωρίζουν και έχουν δει από κοντά το αιματηρό πρόσωπο της τρομοκρατίας. Εμείς θα πρέπει ως σύμμαχοι να είμαστε ενάντια στην τρομοκρατία. Θα πρέπει από κοινού να κάνουμε έναν οδικό χάρτη και να έχουμε μια αντιμετώπιση, όπως το PKK, και το κίνημα FETO, το οποίο θεωρούμε ότι είναι τρομοκρατικό» ισχυρίστηκε ο Τούρκος Πρόεδρος.
Επίσης, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ανέφερε, σύμφωνα με τη διερμηνεία των δηλώσεων, πως «δεν θα πρέπει αυτοί που είναι φυγάδες από αυτά τα κινήματα να βρίσκουν θέσεις στην Ελλάδα και προσέθεσε:
«Εμείς αυτή την προσμονή επιθυμούμε και θέλω να τραβήξω την προσοχή της γείτονος χώρας. Περιμένω αυτούς που την 15η Ιουνίου έχουν χάσει τη ζωή τους αντιμετωπίζοντας αυτό το πραξικόπημα, θα πρέπει να τους σεβαστούμε. Έχουμε την προσμονή να το σεβαστεί και η Ελλάδα αυτό και να φερθεί ανάλογα σε αυτούς τους φυγάδες, τους οποίους περιθάλπει».
«Εμείς σε κάθε επίπεδο θα συμφωνήσουμε να έχουμε έναν ανοικτό διάλογο, και ειδικά στις θρησκευτικές μειονότητες θα κάνουμε ένα άνοιγμα, θα τις αξιολογήσουμε και από κοινού θα βρούμε κοινές λύσεις» ανέφερε ο Τούρκος Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.