«Μη μου άπτου» (Μη με αγγίζεις) είπε ο Ιησούς Χριστός στη Μαρία Μαγδαληνή όταν εκείνη τον αναγνώρισε μετά την Ανάστασή του και επιχείρησε να τον πλησιάσει. Εκείνος όμως ήταν ήδη «αλλού». Και έτσι η Μαγδαληνή προσπάθησε να φέρει το «αλλού» δίπλα της, να ελαχιστοποιήσει την απόσταση, να κατανοήσει τη νέα συνθήκη που ανέτρεψε τα, μέχρι τότε, στερεότυπα της ανθρώπινης ύπαρξης.
Αυτή η φράση είναι η πυξίδα του 21ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης (1-10 Μαρτίου) σε ό,τι αφορά την εφετινή επιλογή των ταινιών του Διεθνούς Διαγωνιστικού Τμήματος. «Αυτή η σκηνή από το Κατά Ιωάννη Ευαγγέλιο (20:1-18) έχει αναπαρασταθεί στην τέχνη εκατοντάδες φορές από τον 12ο αιώνα ως τις μέρες μας, αποτυπώνεται όμως, εν κινήσει, και σε αμέτρητα ντοκιμαντέρ» όπως σημειώνει ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης Ορέστης Ανδρεαδάκης.
Και συνεχίζει: «Μετανάστες ονειρεύονται να αγγίξουν τους συγγενείς τους, οι οποίοι βρίσκονται χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά. Φτωχοδιάβολοι γεφυρώνουν όπως-όπως την απόσταση από την οικογενειακή τους μνήμη. Απόβλητοι διεκδικούν την είσοδό τους στον παράδεισο μιας πλαστής κανονικότητας. Πρόσφυγες διέρχονται ξυπόλυτοι τη Γη της Επαγγελίας για να βρουν εκείνο το «αλλού» που ούτε η Μαγδαληνή δεν ήξερε πού ήταν. Ενας ολόκληρος πλανήτης απλώνει το χέρι του για να αγγίξει, να κρατήσει, να πλησιάσει το «αλλού». Κάπως έτσι λοιπόν σχηματοποιείται το «Μη μου άπτου» ως τίτλος μιας επιλογής δέκα ταινιών ντοκιμαντέρ. Κάπως έτσι εντοπίζεται η ανάγκη ένταξής του σε μια σύγχρονη πολιτική θεολογία».
Η πλήρης λίστα του Διεθνούς Διαγωνιστικού (στην οποίες και δύο ελληνικές ταινίες) θα ανακοινωθεί σύντομα. Ως τότε όμως το φεστιβάλ μάς δίνει μια γεύση τού τι θα περιμένουμε.
•Isis, Tomorrow. The Lost Souls of Mosul των Φραντσέσκα Μανόκι και Αλέσιο Ρομέντσι (Ιταλία – Γερμανία): Μετά το τέλος του πολέμου στο Ιράκ και την ήττα του ISIS, ο σπόρος του μίσους εξακολουθεί να επιβιώνει μέσα από τα παιδιά των φονταμενταλιστών που εξακολουθούν να εκπαιδεύονται για να γίνουν καμικάζι. Ολα όσα λένε στην κάμερα συγκλονίζουν.
•Σ’ επαφή του Πάβελ Ζιμίλσκι (Πολωνία – Ισλανδία): Ο πληθυσμός ενός μικρού πολωνικού χωριού μειώνεται δραματικά έπειτα από ένα μαζικό ρεύμα μετανάστευσης στην Ισλανδία. Οι κάτοικοι που έχουν μείνει πίσω πασχίζουν να κρατήσουν επαφή με τους οικείους τους μέσω Skype. Η τεχνολογία τούς φέρνει πιο κοντά, αλλά η ανθρώπινη επαφή είναι κάτι σαφώς πιο περίπλοκο από την οθόνη ενός κινητού.
•Advocate των Ρέιτσελ Λία Τζόουνς και Φιλίπ Μπελές (Ισραήλ): Υπέρμαχος των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, η εβραιοϊσραηλινή δικηγόρος Λία Τσέμελ υπερασπίζεται εδώ και μισό αιώνα τους Παλαιστινίους – από πολιτικούς κρατουμένους και φεμινίστριες ως φονταμενταλιστές και ειρηνικούς διαδηλωτές. Για τους Ισραηλινούς κάνει κάτι το αδιανόητο. Για τους Παλαιστινίους είναι μια πολύτιμη σύμμαχος.
•Κανονικά της Αντέλε Τούλι (Ιταλία – Σουηδία): Πώς εγγράφονται η ανδρική και η γυναικεία ταυτότητα στον ψυχισμό των ανθρώπων; Πώς σχηματίζεται η έννοια του «κανονικού»; Καθημερινά στιγμιότυπα αποτυπώνουν σταθμούς της ανθρώπινης ζωής μέσα από τους οποίους το κοινωνικό φύλο διαμορφώνει τις επιθυμίες, τη συμπεριφορά, τα όνειρα και τους φόβους μας.
•Lemebel της Χοάνα Ρεπόσι Γκαριμπάλντι (Χιλή – Κολομβία): Μια ταινία για τον Πέδρο Λεμεμπέλ (1952-2015), συγγραφέα, εικαστικό και πρωτοπόρο του queer κινήματος στη Λατινική Αμερική, ο οποίος σόκαρε τη Χιλή του Πινοσέτ τη δεκαετία του ’80 και έμεινε στην ιστορία για την ακτιβιστική δράση και τις σοκαριστικές performances του.
•Midnight Traveler του Χασάν Φαζίλι (ΗΠΑ – Κατάρ – Καναδάς – Ηνωμένο Βασίλειο): Επικηρυγμένος από τους Ταλιμπάν, ο αφγανός σκηνοθέτης αναγκάζεται να γίνει πρόσφυγας μαζί με την οικογένειά του. Με τα κινητά τους καταγράφουν την οδύσσειά τους στα Βαλκάνια, ως τον μόνο τρόπο για να επιβιώσουν αλλά και να μη χάσουν εντελώς την ανθρωπιά τους. Ενα καθηλωτικό αυτοβιογραφικό οδοιπορικό.
•Animus Animalis (Α Story about People, Animals and Things) της Αϊστι Ζεγκουλίτε (Λιθουανία): Μια ομάδα κυνηγών ελαφιών επί το έργον. Δύο ταριχευτές που προσπαθούν να τελειοποιήσουν τις μεθόδους τους. Η καθημερινότητα μιας φάρμας που εκτρέφει ελάφια. Και ένας διαγωνισμός ταρίχευσης όπου θα νικήσει όποιο νεκρό ζώο μοιάζει πιο… ζωντανό. Ενα απρόβλεπτο ντεμπούτο που θυμίζει το σινεμά του Ρόι Αντερσον, ποτισμένο με ειρωνεία και χιούμορ – ή, αλλιώς, πώς ο άνθρωπος αλληλεπιδρά με τα ζώα στο μεταίχμιο ζωής και θανάτου.
