Η σύγχρονη διπλωματία δεν είναι υπόθεση μόνο κρατών. Κρίσιμο ρόλο παίζουν ιδιώτες και φορείς της «κοινωνίας των πολιτών» που… αξιοποιούν διπλωμάτες, πολιτικούς και πανεπιστημιακούς χωρίς τους περιορισμούς των τυπικών κυβερνητικών αξιωματoύχων.
Από τα αμερικανικά think tanks, τα τόσο σημαντικά για τη χάραξη της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής, που τα περισσότερα στηρίζονται σε κάποιου είδους ιδιωτική χορηγία, μέχρι την έκρηξη της εμφάνισης ΜΚΟ σε όλες τις «καυτές ζώνες» του πλανήτη, τα παραδείγματα αυτής της «ιδιωτικοποίησης της διπλωματίας» είναι πολλά. Και κάπου εκεί μπαίνει σφήνα ο Τζορτζ Σόρος, όπως φάνηκε και στην υπόθεση της Συμφωνίας των Πρεσπών.
Με τα αμερικανικά δεδομένα ο Σόρος είναι «προοδευτικός». Όμως, υποστηρίζει ένα είδος «ανθρωπιστικού ιμπεριαλισμού», σαν κι αυτόν που είδαμε να προτείνεται ήδη από την εποχή των κυβερνήσεων Κλίντον. H ιστορία του σε αυτό το πεδίο, αφού ως trader ήταν ήδη γνωστός, ξεκινάει – όχι τυχαία, κατά πάσα πιθανότητα – με τη δημιουργία του International Crisis Group το 1995, χάρη σε μια κρίσιμη χρηματοδότηση που έκανε, εν μέσω της γιουγκοσλαβικής κρίσης. Η πιο χαρακτηριστική έκθεση του International Crisis Group ήταν αυτή του 1998 για το Κόσοβο που ούτε λίγο ούτε πολύ υποδείκνυε την ανάγκη για επέμβαση του ΝΑΤΟ, όπως και έγινε το 1999!
Tα Βαλκάνια και η ΜΚΟποίηση
Οταν κατέρρευσαν τα κομμουνιστικά καθεστώτα, τέθηκε το ζήτημα να ανασυγκροτηθούν όχι μόνο οι πολιτικοί θεσμοί αλλά και η κοινωνία των πολιτών.
Αυτό δεν μπορούσε εύκολα να γίνει από επίσημους «δυτικούς κρατικούς φορείς». Πώς θα γινόταν λοιπόν; Με την… καθοριστική «συνδρομή» των ΜΚΟ. Όπως το Open Society Foundation, που ίδρυσε ο Σόρος, με όνομα που παραπέμπει στον Πόπερ και την «ανοιχτή κοινωνία». Αυτό το ίδρυμα και τα τοπικά παραρτήματά του έχουν παίξει τον δικό τους ρόλο.
Αρκεί να αναφερθεί ότι το συνολικό ποσό που έχει δώσει ο Σόρος μέχρι το 2017 για τέτοιες δράσεις αγγίζει τα 12 δισεκατομμύρια δολάρια. Για το 2018 ο προϋπολογισμός του Open Society Foundation άγγιζε το ένα δισεκατομμύριο ευρώ, εκ των οποίων τα 81,7 αφορούν την Ευρώπη.
Το Open Society Foundation δραστηριοποιήθηκε από πολύ νωρίς στην ΠΓΔΜ. Μάλιστα, εξαρχής επέλεξε περιέργως να ονομάζει τη γειτονική χώρα «Μακεδονία». Από το 1992 τα ποσά που διέθεσε στη γειτονική χώρα άγγιξαν τα 98,7 εκατομμύρια ευρώ.
Ο ίδιος ο Σόρος έδωσε δάνειο στην ΠΓΔΜ το 1993 για να αντιμετωπιστεί η μεγάλη οικονομική κρίση, το 1994 επιδότησε αερομεταφορές προϊόντων στη Σλοβενία (και άρα στις ευρωπαϊκές αγορές) εν μέσω ελληνικού εμπάργκο, χρηματοδότησε σχολεία κ.λπ. Το Open Society Foundation είχε επιδείξει μεγάλο ενδιαφέρον για τη γειτονική χώρα, ιδίως μετά τη σοβαρή εσωτερική κρίση που οδήγησε στη Συμφωνία της Οχρίδας. Η τοποθέτησή του, όπως φαίνεται από διάφορες εκθέσεις του, ήταν υπέρ μιας πορείας ένταξης της γείτονος στο ΝΑΤΟ και στην ΕΕ, κριτικό απέναντι στη Ρωσία και επικριτικό για τη στάση των ελληνικών κυβερνήσεων μετά το 2008, όπως και για τη στάση του VMRO τα τελευταία χρόνια.
Καταγγελίες για παρεμβάσεις
Τον Μάρτιο του 2017 έξι αμερικανοί γερουσιαστές έστειλαν επιστολή στον αμερικανό ΥΠΕΞ Ρεξ Τίλερσον ρωτώντας γιατί η αρμόδια υπηρεσία ξένης βοήθειας των ΗΠΑ (USAID) δίνει μεγάλα ποσά στο Open Society Foundation στην ΠΓΔΜ που, σύμφωνα με τις καταγγελίες τους, ενίσχυε αριστερόστροφες οργανώσεις και ΜΜΕ.
Την ίδια περίοδο η αμερικανική οργάνωση Judicial Watch κατήγγειλε ότι από το 2012 έως το 2016 το ίδρυμα του Τζορτζ Σόρος έλαβε 4.819.125 ευρώ ανάμεσα στο 2012 και το 2016 και ότι σε συνεργασία με τον τοποθετημένο από τον Ομπάμα πρεσβευτή των ΗΠΑ στα Σκόπια Τζες Μπέιλι χρησιμοποίησαν αυτά τα ποσά για να αποσταθεροποιήσουν την «κεντροδεξιά κυβέρνηση» (δηλαδή την κυβέρνηση Γκρούεφσκι).
Ουσιαστικά, καταγγέλλονται παρεμβάσεις για να ανοίξει ο δρόμος για την άνοδο του Ζόραν Ζάεφ στην πρωθυπουργία που ήταν πιο ευνοϊκός σε μια συμφωνία τύπου Πρεσπών. Οπως ξέρουμε, λίγους μήνες αργότερα ξεκίνησαν οι διερευνητικές επαφές Αθήνας – Σκοπίων που οδήγησαν στις διαπραγματεύσεις για τη Συμφωνία των Πρεσπών.
Το Open Society Foundation στήριξε εξαρχής την προοπτική της Συμφωνίας των Πρεσπών και έριξε το βάρος και την επιρροή που έχει στην κοινωνία της γείτονος υπέρ της.
Η στάση του μας βοηθά να καταλάβουμε τον σύνθετο τρόπο με τον οποίο ορίζεται σήμερα ο «διεθνής παράγοντας», που δεν περιορίζεται απλώς σε κυβερνήσεις και επίσημους διεθνείς οργανισμούς, αλλά περιλαμβάνει και την ενεργό δράση «ιδιωτικών φορέων» για την προώθηση των βασικών σχεδιασμών της Δύσης…
