Νέα δεδομένα στους δρόμους της Ευρώπης και νέες προκλήσεις για την ευρωπαϊκή αυτοκινητοβιομηχανία φέρνει το 2020. Χρονιά που τα αυτόνομα οχήματα αναμένεται να βγουν στην αγορά της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Αυτό που μέχρι σήμερα φάνταζε εφικτό μόνο σε επιστημονικές δοκιμές ή έστω σε πιλοτικές εφαρμογές, όπως πριν από τρία χρόνια στην πόλη των Τρικάλων, γίνεται πραγματικότητα. Τα οχήματα χωρίς οδηγό θα πατήσουν γκάζι στους ευρωπαϊκούς δρόμους.
Η εξέλιξη όμως που θα απογειώσει τη χρήση τους θα είναι οι λεγόμενες «έξυπνες» πόλεις. Η κυριαρχία δηλαδή των δικτύων πέμπτης γενιάς (5G), που σε συνδυασμό με την ήδη συντελούμενη επανάσταση του Internet of Things (IoT) θα τροφοδοτούν άμεσα και αξιόπιστα τα οχήματα με πλήθος δεδομένων σε πραγματικό χρόνο.
Τα αυτόνομα οχήματα βρίσκονται, προς το παρόν, σε δοκιμαστικό στάδιο και προβλέπεται να κάνουν την εμφάνισή τους στην αγορά μεταξύ του 2020 και του 2030, ενώ τα πλήρως αυτοματοποιημένα αναμένονται μετά το 2030. Η πλήρης συνδεσιμότητα όλων των νέων οχημάτων αναμένεται να επιτευχθεί έως το 2022.
Να προλάβουμε Κίνα – ΗΠΑ ζητούν οι ευρωβουλευτές
Μπροστά σε αυτές τις μεγάλες προκλήσεις, οι ευρωβουλευτές τόνισαν στις αρχές της εβδομάδας την ανάγκη να τεθεί σε προτεραιότητα η οδική ασφάλεια και παράλληλα να διασφαλιστεί η υποστήριξη της αυτόνομης κινητικότητας ως τομέας της ευρωπαϊκής οικονομίας. Η αύξηση της αγοράς των αυτόνομων οχημάτων, όπως αναφέρεται σε έκθεση του Ευρωκοινοβουλίου, αναμένεται να δημιουργήσει κέρδη 620 δισ. ευρώ για την αυτοκινητοβιομηχανία της ΕΕ μέχρι το 2025 και 180 δισ. ευρώ για τον κλάδο της ηλεκτρονικής, καθώς και νέες θέσεις εργασίας.
Σύμφωνα με στοιχεία της διεθνούς αγοράς οχημάτων, το 2030 η αγορά των αυτόνομων οχημάτων εκτιμάται ότι θα ανέρχεται σε 80-95 δισ. δολάρια σε ετήσια βάση, με μερίδιο αγοράς μόλις 7% σε πλήρως αυτόνομα οχήματα (δίχως τιμόνι ή πεντάλ). Περίπου 70% αναμένεται να έχει είτε μηδενική είτε μερική αυτοματοποίηση και 23% εκτεταμένη αυτοματοποίηση. Ειδικά από τη στιγμή που η Κίνα και οι Ηνωμένες Πολιτείες κάνουν ήδη άλματα στον τομέα της αυτόνομης κινητικότητας, έχοντας θέσει ιδιαίτερα φιλόδοξους στόχους για τη διείσδυση των αυτόνομων οχημάτων, η Γηραιά Ηπειρος – κυρίως δε η αυτοκινητοβιομηχανία της – δεν έχει περιθώρια να μείνει πίσω. Η Ευρώπη αντιπροσωπεύει το 23% της παγκόσμιας παραγωγής αυτοκινήτων και σχεδόν το 72% των εσωτερικών εμπορευματικών μεταφορών στην Ευρώπη.
Η πλήρης ανάπτυξη λοιπόν των τεχνολογιών διασυνδεδεμένων και αυτοματοποιημένων οχημάτων (Connected and Automated Vehicle – CAV) αναμένεται να έχει ουσιαστικό αντίκτυπο στην ευρωπαϊκή οικονομία. Παράλληλα, θα δημιουργήσει ευκαιρίες σε πλήθος τομέων, όπως η ασφάλιση, η συντήρηση και η επισκευή.
Οι προκλήσεις για την οδική ασφάλεια
Γεγονός είναι ότι περίπου στο 95% των τροχαίων ατυχημάτων στην ΕΕ υπεισέρχεται σε κάποιο τουλάχιστον επίπεδο ανθρώπινο σφάλμα, κοστίζοντας τη ζωή σε χιλιάδες ανθρώπους κάθε χρόνο. Η έλευση μη επανδρωμένων αυτοκινήτων και φορτηγών μπορεί να μειώσει σημαντικά τον αριθμό των ατυχημάτων και να βελτιώσει την οδική ασφάλεια.
Επίσης, οι ψηφιακές τεχνολογίες μπορούν να περιορίσουν την κυκλοφοριακή συμφόρηση και τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου και ατμοσφαιρικών ρύπων, αλλά και να αυξήσουν την πρόσβαση στην κινητικότητα για άτομα που δεν μπορούν να οδηγήσουν, για παράδειγμα τους ηλικιωμένους και τα άτομα με κινητικές δυσκολίες.
Οι ευρωβουλευτές χαιρετίζοντας την ανακοίνωση της Κομισιόν, με τίτλο «Στον δρόμο προς την αυτοματοποιημένη κινητικότητα», έθεσαν ως προτεραιότητα την ανάπτυξη συστημάτων ασφαλείας που θα επιτρέπουν τη συνύπαρξη αυτοματοποιημένων οχημάτων με οχήματα που δεν είναι διασυνδεδεμένα ή αυτοματοποιημένα σε οποιονδήποτε βαθμό. Απαιτούνται ακόμη επενδύσεις στην έρευνα και στην καινοτομία προκειμένου να αναπτυχθεί η κατάλληλη τεχνολογία και υποδομή.
Εφόσον τα οχήματα χωρίς οδηγό θα χρησιμοποιούν τους ίδιους δρόμους με τα συμβατικά αυτοκίνητα, τους πεζούς και τους ποδηλάτες, είναι αναγκαίες η επιβολή κατάλληλων μέτρων ασφαλείας και η εναρμόνιση των κανόνων οδικής κυκλοφορίας σε επίπεδο ΕΕ.
Παράλληλα, η μεταβίβαση των καθηκόντων οδήγησης από τους οδηγούς σε «έξυπνες» τεχνολογίες απαιτεί την προσαρμογή των ευρωπαϊκών νομοθετικών διατάξεων περί ευθύνης που καθορίζουν, μεταξύ άλλων, ποιος είναι υπεύθυνος σε περίπτωση ατυχήματος: ο οδηγός ή ο κατασκευαστής;
Τέλος, οι κανόνες προστασίας δεδομένων της ΕΕ ισχύουν και για τον κλάδο αυτοματοποίησης, παρότι δεν έχουν ακόμη ληφθεί συγκεκριμένα μέτρα για την εγγύηση της ασφάλειας στον κυβερνοχώρο και για την προστασία των αυτόνομων οχημάτων έναντι κυβερνοεπιθέσεων.
