Για τον βρετανό συντηρητικό βουλευτή Μαρκ Φρανσουά η συμφωνία Brexit είναι νεκρή όπως ο Ντόντο, το πουλί που πέθανε στο Μουσείου Φυσικής του Λονδίνου.
Αύριο οι βουλευτές καλούνται να δώσουν τη ψήφο τους στη Βουλή των Αντιπροσώπων και όλοι ισχυρίζονται από τώρα ότι γνωρίζουν τον αποτέλεσμα της ψηφοφορίας. Οι πιθανότητες για ένα «ναι» δεν έχουν αυξηθεί από τότε που η πρωθυπουργός Τερέζα Μέι ανέβαλε για τον Ιανουάριο την ψηφοφορία.
Θολή εικόνα
Οι αντιστάσεις είναι τεράστιες όχι μόνο στην αντιπολίτευση αλλά και στο συντηρητικό κόμμα της βρετανίδας πρωθυπουργού και των συμμάχων της από το βορειοιρλανδικό κόμμα DUP. Το BBC υπολογίζει σε διαρροή 114 βουλευτών. Η Τερέζα Μέι προσπαθεί βέβαια να πάρει με το μέρος της βουλευτές των Εργατικών κάνοντάς τους μικρές παραχωρήσεις. Οι Εργατικοί ζητούν μεγαλύτερη σύνδεση με την ΕΕ από όσο μέχρι τώρα, αλλά προφανώς αυτό δεν φαίνεται να φθάνει για μια νίκη στο Κοινοβούλιο. Αλλά και μέσα στο κόμμα της η Μέι δεν φαίνεται να έχει περισσότερη υποστήριξη. Το αίτημα των συντηρητικών για χαλάρωση των αντιστάσεων από τις Βρυξέλλες σε ό,τι αφορά τα ανοιχτά σύνορα ανάμεσα στη Δημοκρατία της Ιρλανδίας και της Βόρειας Ιρλανδίας δεν εισακούονται. Δεν απομένει για την Τερέζα Μέι παρά η ελπίδα ότι το ενδεχόμενο ενός «no deal» θα επιδράσει την τελευταία στιγμή καταλυτικά. Πώς ακριβώς θα εξελιχθεί η κατάσταση, εάν δεν εγκριθεί η συμφωνία αύριο είναι πολύ δύσκολο να προβλεφθεί.
Η Μ. Βρετανία δεν έχει γραπτό σύνταγμα. Στο άρθρο της ευρωπαϊκής συνθήκης που αφορά την έξοδο μιας χώρας από την ΕΕ αναφέρεται ότι η κυβέρνηση, το αργότερο 21 ημέρες μετά την απόρριψη από το κοινοβούλιο, θα πρέπει να εκθέσει γραπτώς τα επόμενα βήματα. Τα μέλη του κοινοβουλίου έχουν συμπτύξει αυτήν την προθεσμία σε 3 ημέρες συνεδριάσεων, πρακτικά μέχρι τη Δευτέρα 21 Ιανουαρίου. Ασαφές παραμένει εάν η βρετανική κυβέρνηση τηρήσει την προθεσμία. Το αργότερα 7 ημέρες μετά την κατάθεση ενός «πλάνου Β» θα πρέπει να το καταθέσει στη Βουλή προς ψήφιση και συγκεκριμένα στις 31 Ιανουαρίου. Θεωρητικά οι βουλευτές έχουν το δικαίωμα να το τροποποιήσουν, αν και είναι άγνωστο εάν η κυβέρνηση θα δεσμευόταν νομικά.
Βρυξέλλες: «Η μπάλα είναι στο τερέν των Βρετανών»
Η Τερέζα Μέι θα μπορούσε να επιχειρήσει να αποσπάσει επιπλέον διαβεβαιώσεις από τις Βρυξέλλες, διαβεβαιώσεις προς τους συντηρητικούς και νέα ψηφοφορία. Εμπειρογνώμονες θεωρούν επίσης ότι η κυβέρνηση θα μπορούσε να μεταφέρει την απόφαση στο πλαίσιο της νομοθετικής διαδικασίας, μέσω της οποίας η συμφωνία Brexit θα γίνει νόμος του κράτους. Έτσι η ώρα της αλήθειας θα μπορούσε να πάρει παράταση και να φτάσει όλο και πιο κοντά στην ημερομηνία εξόδου της Βρετανίας από την ΕΕ. Οι Βρυξέλλες παρακολουθούν το πολιτικό θρίλερ στο Λονδίνο με μεγάλη ανησυχία. «Η μπάλα είναι στο τερέν των Βρετανών» είναι η θέση τους, αν και οι Βρετανοί το βλέπουν αλλιώς.
Στην πραγματικότητα η ΕΕ θα ήθελε να βοηθήσει τη Μέι μέσω επιστολής, στην οποία ο Ζαν Κλοντ Γιουνκέρ και ο Ντόναλντ Τουσκ θα μπορούσαν να δώσουν κι άλλες διαβεβαιώσεις. Τις προάλλες η εκπρόσωπος του προέδρου της Κομισιόν ανέφερε ότι υπάρχουν κάποιες σχετικές σκέψεις διαβεβαιώνοντας ότι η υπάρχουσα συμφωνία είναι η καλύτερη και ότι άλλη δεν πρόκειται να υπάρξει. Ανώτεροι ευρωπαίοι πολιτικοί υπολογίζουν ότι αύριο η Μέι θα υποστεί ήττα, το ερώτημα είναι πόσο μεγάλη θα είναι. «Εάν οι αρνητικές ψήφοι είναι 200, τότε το παιγνίδι τελείωσε» υποστηρίζει ο Έλμαρ Μπροκ, ευρωβουλευτής, ειδήμων σε θέματα brexit.
Αυτό σημαίνει ότι πράγματι το παιγνίδι τελείωσε; Η ΕΕ δεν θέλει να κάνει εικασίες αλλά όλα τα σενάρια βρίσκονται στο τραπέζι. Η Βρετανία θα μπορούσε να αιτηθεί παράταση δύο μηνών σύμφωνα με το άρθρο 50 των Ευρωπαϊκών Συνθηκών, που θα προϋπόθετε ομοφωνία και των 27 κρατών μελών. Διπλωμάτες επισημαίνουν ότι αυτό μόνο λίγους μήνες είναι δυνατόν λόγω των ευρωεκλογών του Μαΐου, ειδάλλως οι Βρετανοί θα πρέπει να εκλέξουν ευρωβουλευτές. Ο Έλμαρ Μπροκ κατέστησε σαφές ότι το Λονδίνο θα πρέπει να επικαλεστεί καλούς και συγκεκριμένους λόγους, όπως χρόνος για νέες εκλογές ή ένα δεύτερο δημοψήφισμα. Ερωτήματα, σενάρια και εναλλακτικές υπάρχουν πολλές. Αύριο θα δοθούν πιθανότατα απαντήσεις.
Κρ. Μάιερ, Σ. Κουζίντολο, Β. Σμιτ Ρόχμαν, dpa
Επιμέλεια: Ειρήνη Αναστασοπούλου
