Το γερμανικό περιοδικό Spiegel παρατηρεί ότι παρά την προσπάθειά της Ευρώπης να κλείσει τις διόδους, η μετανάστευση συνεχίζεται και διερωτάται με ανησυχία: «Μπορεί να επαναληφθεί το 2015»;Με το προσφυγικό ζήτημα να παραμένει ουσιαστικά άλυτο και την Ευρώπη να μην έχει βρει μέχρι στιγμής πειστική απάντηση για τη διαχείρισή του, το περιοδικό Spiegel επιχειρεί σε εκτενές ρεπορτάζ του να κάνει μια καταγραφή της σημερινής κατάστασης. Το άρθρο κάνει λόγο για «νέο βαλκανικό διάδρομο» και παρατηρεί ότι «η μετανάστευση προς την Ευρώπη, παρά τα μέτρα απομόνωσης, δεν έχει σταματήσει. Ανάμεσα στη Λέσβο και το Σεράγεβο αυξάνονται και πάλι οι αριθμοί των προσφύγων. Μπορεί να επαναληφθεί το 2015;» διερωτάται σε ανήσυχο τόνο ο αρθρογράφος.
Το δημοσίευμα εστιάζει μεταξύ άλλων στη Λέσβο, την οποία χαρακτηρίζει «νησί-φυλακή», λόγω των χιλιάδων προσφύγων και μεταναστών που είναι εγκλωβισμένοι εκεί. «Η Ιδόια Μορένο έχει εργαστεί στο Κονγκό και στην Κεντροαφρικανική Δημοκρατία. Όμως ποτέ μέχρι σήμερα, λέει, δεν είδε τόσο πόνο όσο στο κέντρο προσφύγων της ΕΕ στη Μόρια της Λέσβου. Η 31χρονη Μορένο, νοσηλεύτρια από την Ισπανία, διευθύνει μια κλινική των Γιατρών Χωρίς Σύνορα για προσφυγόπουλα στη Λέσβο. Παρατηρεί εδώ και εβδομάδες πως ολοένα και περισσότεροι μετανάστες φθάνουν στα ελληνικά νησιά, πως ξεχειλίζουν από ανθρώπους τα κέντρα υποδοχής, άνθρωποι επιτίθενται ο ένας στον άλλο, επιδημίες ξεσπούν», γράφει το γερμανικό περιοδικό.
«Επικίνδυνο στοίχημα» η συμφωνία ΕΕ – Τουρκίας
Το Spiegel τονίζει ότι η ΕΕ είχε δεσμευθεί ότι μέσω της συμφωνίας με την Τουρκία για το προσφυγικό θα επέσπευδε τις διαδικασίες εξέτασης των αιτήσεων ασύλου ώστε να αποφασίζει σύντομα ποιοι χρήζουν προστασίας στην Ευρώπη και ποιοι πρέπει να οδηγηθούν πίσω στην Τουρκία. Ωστόσο το εγχείρημα έχει αποτύχει. […] Τα ελληνικά νησιά κινδυνεύουν να καταρρεύσουν υπό το βάρος των νεοεισερχόμενων επειδή ούτε η κυβέρνηση στην Αθήνα ούτε η ΕΕ κατάφεραν να δημιουργήσουν τις κατάλληλες υποδομές. Περί τις 18.000 πρόσφυγες είναι καθηλωμένοι στα ελληνικά νησιά. Μερικοί καταυλισμοί φιλοξενούν στο μεταξύ τριπλάσιο αριθμό ανθρώπων από τον προβλεπόμενο. […] Και κάθε μέρα καταπλέουν κι άλλες βάρκες».
Το γερμανικό περιοδικό επισημαίνει ότι «οι Ευρωπαίοι ελπίζουν να αποτρέψουν μια νέα προσφυγική κρίση αναθέτοντας την αναχαίτιση της μετανάστευσης σε περιφερειακά κράτη και τρίτες χώρες. Έτσι κάνουν ένα λάθος παρόμοιο με εκείνο του 2015, όταν νόμιζαν ότι η χορήγηση εκατομμυρίων ευρώ για δημιουργία καταυλισμών στην Ιορδανία και τον Λίβανο θα υποκαθιστούσαν μια συνεκτική μεταναστευτική πολιτική. Αντί να εκπονήσει σχέδιο για συντεταγμένη, νόμιμη μετανάστευση στην Ευρώπη, η ΕΕ οδηγήθηκε στην εξάρτηση από τον Ρετσέπ Ταγίπ Ερντογάν. Τώρα που περισσότεροι πρόσφυγες αρχίζουν πάλι να ακολουθούν τη διαδρομή προς τον Βορρά, φαίνεται πόσο επικίνδυνο είναι αυτό το στοίχημα. Η Ελλάδα και οι χώρες των Βαλκανίων είναι σήμερα ακριβώς τόσο ανέτοιμες να αντεπεξέλθουν στην πίεση της μετανάστευσης όσο ήταν και πριν από τρία χρόνια».
Τι σημαίνει η παραίτηση Μάτις;
Οι γερμανοί σχολιαστές εστιάζουν στην ανακοίνωση παραίτησης του αμερικανού υπουργού Άμυνας Τζέιμς Μάτις ως συνέπεια της απόφασης του αμερικανού προέδρου Τραμπ να αποσύρει τις δυνάμεις των ΗΠΑ από τη Συρία.
Η Frankfurter Allgemeine Zeitung σχολιάζει: «Στο Βερολίνο και αλλού έχουν μεν συνηθίσει να χάνουν συνομιλητές από την κυβέρνηση Τραμπ με τους οποίους μπορούσαν να συνεννοηθούν. Όμως η παραίτηση του Μάτις αποτελεί σοβαρότερο πλήγμα για τους συμμάχους συγκριτικά με την αποπομπή του (σ.σ. πρώην υπουργού Εξωτερικών) Ρεξ Τίλερσον ή του συμβούλου ασφαλείας Μακ Μάστερ στις αρχές της χρονιάς. Κι αυτό επειδή ενώ ο Τραμπ έβαλλε συχνά κατά των δύο, δηλαδή οι δεσμεύσεις τους αποδεικνύονταν άχρηστες, μπορούσε κανείς να βασιστεί στον Μάτις. […] Ο Μάτις ήταν εκπρόσωπος μιας πολιτικής που δεν αφήνει έκθετους τους εταίρους. Αυτό τελείωσε πια».
«Ο Μάτις μιλούσε σε τοίχο», γράφει η Passauer Neue Presse και εξηγεί: «Ο Τραμπ αποφάσισε να αποσύρει τις δυνάμεις από τη Συρία, κάτι που πλήττει συμμάχους όπως το Ισραήλ, τους Κούρδους και την Ευρώπη, και ενισχύει αντιπάλους όπως η Ρωσία και το Ιράν. Παρομοίως απερίσκεπτη είναι και η βεβιασμένη μείωση των (σ.σ. αμερικανικών) στρατευμάτων στο Αφγανιστάν. Το ότι ο Τζέιμς Μάτις δεν θέλει πλέον να συνδράμει σε αυτή την παραφροσύνη στο πεδίο της εξωτερικής πολιτικής, είναι εύλογο. […] Προφανώς ‘η φωνή της λογικής’ δεν έχει πια καμία τύχη στην αμερικανική κυβέρνηση».
Άρης Καλτιριμτζής