Πλαστικά καπάκια συσκευασιών καφέ (για να μη λερώνονται όσοι τον κουβαλούν όπου πάνε), καλαμάκια, πλαστικά μαχαιροπίρουνα και άλλα «είδη πάρτι», όπως επίσης και μπουκάλια αναψυκτικών, αλλά και οι μπατονέτες για τον καθαρισμό των αφτιών, θα βγουν σύντομα από τη ζωή μας. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έδωσε τις ημέρες αυτές το πράσινο φως για την κατάργηση όλων των πλαστικών ειδών μιας χρήσης, που έχουν μετατραπεί σε μάστιγα για τις θάλασσες και τα ψάρια τους.
Την άνοιξη του 2019 (και πάντως πριν από τις ευρωεκλογές) το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο της ΕΕ θα πρέπει επίσης να εγκρίνουν την κατάργηση, ώστε η νέα νομοθεσία να εφαρμοστεί το 2021. Αφού βεβαίως ψηφιστεί από τα εθνικά κοινοβούλια ώστε να καταστεί εσωτερικό δίκαιο των κρατών-μελών.
Υπάρχουν εναλλακτικές
Το κείμενο που εγκρίθηκε απαριθμεί δέκα κατηγορίες συσκευασιών προϊόντων που μόνο αυτές ευθύνονται για το 70% των πλαστικών απορριμμάτων που βρίσκει κανείς μπροστά του στις θάλασσες και στις ακτές. «Οι Ευρωπαίοι έχουν συνειδητοποιήσει ότι τα πλαστικά σκουπίδια συνιστούν ένα τεράστιο πρόβλημα για το σύνολο της ΕΕ. Ετσι, η Ευρώπη βρίσκεται στην πρωτοπορία της μάχης για τον καθαρισμό των θαλασσών και των ακτών τους από τα πλαστικά απορρίμματα» δήλωσε ο πρώτος αντιπρόεδρος της Κομισιόν Φρανς Τίμερμανς.
Η ΕΕ δεν θέλει να κάνει δύσκολη τη ζωή των πολιτών της. Αυτά που θα καταργηθούν είναι τα προϊόντα τα οποία μπορούν να αντικατασταθούν με άλλα, μη πλαστικά. Αυτά είναι τα πλαστικά σερβίτσια, τα καλαμάκια και τα αναδευτήρια, αλλά και οι μπατονέτες (δεν πέρασαν πολλές δεκαετίες που οι μαμάδες τύλιγαν λίγο βαμβάκι στην άκρη ενός σπίρτου για να καθαρίσουν τα αφτιά των παιδιών τους), όπως και ένα άλλο «φρούτο» της εποχής, τα πλαστικά μπαστουνάκια για τα μπαλόνια. Σε γενικές γραμμές, το πρόβλημα βρίσκεται στην ανθεκτικότητα που έχουν στον χρόνο τα σκληρά πλαστικά. Για τα πλαστικά προϊόντα για τα οποία δεν υπάρχουν εναλλακτικές στόχος της ΕΕ είναι να μειωθεί η κατανάλωσή τους σε εθνικό επίπεδο μέσω της ενημέρωσης των καταναλωτών και της χρήσης νέων ετικετών στις συσκευασίες πώλησης και επίσης να βελτιωθούν η αποκομιδή και η ανακύκλωσή τους.
Πέρα από την προστασία των θαλασσών του πλανήτη, «με τη νέα νομοθεσία θα αποφευχθεί η εκπομπή στην ατμόσφαιρα 3,4 εκατ. τόνων διοξειδίου του άνθρακα, θα αποτραπούν καταστροφές στο περιβάλλον κόστους 22 δισ. ευρώ έως το έτος 2030, ενώ οι ευρωπαίοι καταναλωτές θα εξοικονομήσουν 6,5 δισ. ευρώ», όπως διευκρίνισε η Ελιζαμπέτ Κέστινγκερ, υπουργός Βιώσιμης Ανάπτυξης της Αυστρίας, της χώρας που ασκεί το εξάμηνο αυτό την προεδρία στην ΕΕ και πιστώνεται λίγο προτού παραδώσει τη σκυτάλη στη Ρουμανία για το πρώτο εξάμηνο του 2019.
Εταιρικές πρωτοβουλίες
Σε πολλές χώρες της ΕΕ και της Δύσης (φευ, όχι σε όλες…) έχει γίνει κοινή συνείδηση (ή ακόμα και μόδα, δεν είναι κακό) για τους πολίτες η περιβαλλοντική συμπεριφορά. Και επειδή η ροή των πληροφοριών, θετικών και αρνητικών, διαφημιστικών και δυσφημιστικών, μέσω των κοινωνικών δικτύων είναι ανεξέλεγκτη από τις επιχειρήσεις και τους διαφημιστές, ενώ ταυτόχρονα κλιμακώνεται και η δράση των περιβαλλοντικών οργανώσεων, πολλοί επιχειρηματικοί όμιλοι με διεθνή παρουσία αναλαμβάνουν αυτοβούλως ή ανταποκρινόμενοι σε πρωτοβουλίες Ιδρυμάτων και Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων το κόστος της συμφιλίωσής τους με το περιβάλλον, το οικοσύστημα και τον πλανήτη εν γένει.
Ετσι, τη χρονιά που εκπνέει έφθασαν τις 250 οι μεγάλες επιχειρήσεις, όπως για παράδειγμα η Coca Cola, η H&M και η L’Oréal, που υποσχέθηκαν να καταργήσουν πλήρως έως το έτος 2025 τις πλαστικές συσκευασίες στα προϊόντα τους, προκειμένου να συμβάλουν στην απορρύπανση των ωκεανών. Το ίδρυμα Ellen MacArthur Foundation, που οργάνωσε τη συγκεκριμένη καμπάνια, σημειώνει ότι αν δεν ανασχεθεί ο ρυθμός ρύπανσης των θαλασσών, έως το 2050 θα «φιλοξενούν» περισσότερα πλαστικά σκουπίδια από ψάρια.
Η λίστα της ντροπής
Της εκστρατείας του Ellen MacArthur Foundation είχε προηγηθεί η κατάρτιση ενός καταλόγου με τις πλέον ρυπογόνες, για το υγρό στοιχείο του πλανήτη, επιχειρήσεις από την περιβαλλοντική συμμαχία Break Free From Plastic – πρόκειται για μια πρωτοβουλία οργανώσεων από διάφορες χώρες για τον καθαρισμό των ωκεανών από τα πλαστικά. Οι γιγαντιαίοι αμερικανικοί πολυεθνικοί όμιλοι τροφίμων και αναψυκτικών Coca-Cola, PepsiCo και η ελβετική Nestlé βρίσκονται στην κορυφή της κατάταξης.
Ακολουθούν η γαλλική πολυεθνική Danone, οι αμερικανικές Mondelez International και Mars Incorporated, η ιταλική εταιρεία ειδών ζαχαροπλαστικής Perfetti van Melle και οι πολυεθνικοί όμιλοι ειδών καθαρισμού, προσωπικής φροντίδας και περιποίησης Procter & Gamble (από τις ΗΠΑ), Uniliver (ολλανδο-βρετανική) και Colgate-Palmolive (επίσης από τις ΗΠΑ).
