Τροχοπέδη στον διαγωνισμό των λιγνιτών θέτει η συμφωνία για τον νέο κανονισμό λειτουργίας της ευρωπαϊκής εσωτερικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας. Οι τριμερείς διαπραγματεύσεις, μεταξύ αντιπροσώπων της Κομισιόν, του Ευρωκοινοβουλίου και του Συμβουλίου ΕΕ, βρήκαν τελικά μια κοινή συνισταμένη για τη συμμετοχή, ή μη, των λιγνιτικών μονάδων σε μηχανισμούς διασφάλισης ισχύος (ΜΔΙ).
Ουσιαστικά έγινε δεκτή η πιο φιλόδοξη πρόταση του Ευρωκοινοβουλίου, για αποκλεισμό από τους μηχανισμούς επιδότησης, μετά το 2025, των υφιστάμενων μονάδων που έχουν εκπομπές πάνω από 550 γραμμάρια CO2 (διοξειδίου του άνθρακα) ανά παραγόμενη κιλοβατώρα (KWh), αλλά και όλων των νέων μονάδων που εκπέμπουν πάνω από αυτό το όριο και θα μπουν σε εμπορική λειτουργία μέσα στο 2019. Το όριο των 550 γρ. CO2 /KWh φωτογραφίζει ουσιαστικά όλες τις μονάδες που καίνε κάρβουνο και λιγνίτη δεδομένου ότι οι εκπομπές από μονάδες φυσικού αερίου είναι χαμηλότερες.
Έτσι, βάσει του συγκεκριμένου ορίου, αποκλείονται (από την 1η Ιουλίου 2025) από τους μηχανισμούς στήριξης οι παλιές λιγνιτικές μονάδες ηλεκτροπαραγωγής της Ελλάδας, μεταξύ των οποίων βρίσκονται και εκείνες που επιχειρεί να πουλήσει η ΔΕΗ σε Μεγαλόπολη και Φλώρινα
Όμως η απόφαση των ευρωπαίων αξιωματούχων αποκλείει και την «Πτολεμαϊδα V» από πληρωμές ΑΔΙ, δεδομένου ότι είναι αδύνατον να έχει τεθεί σε εμπορική λειτουργία μέσα στο 2019.
Εν κατακλείδι, ο νέος κανονισμός λειτουργίας της ευρωπαϊκής εσωτερικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας εξασφαλίζει πληρωμές για παλιές λιγνιτικές μόνο έως το 2025. Ζητούμενο παραμένει η αντίδραση της ελληνικής πλευράς, η οποία έχει ήδη στείλει για έγκριση στις Βρυξέλλες τον μηχανισμό διασφάλισης ισχύος, ελπίζοντας ότι θα εγκριθεί εντός του πρώτου εξαμήνου του 2019. Η ελληνική κυβέρνηση επιθυμεί την επέκταση των μηχανισμών στήριξης προκειμένου να καταστήσει ελκυστικά τα λιγνιτικά «πακέτα» στους ενδιαφερόμενους επενδυτές.
Οι αυστηρές θέσεις Κομισιόν και Ευρωκοινοβουλίου, υιοθετήθηκαν μετά από μια μαραθώνια συνεδρίαση την περασμένη Τετάρτη, παρά την αντίθετη θέση μειοψηφικής μερίδας του Συμβουλίου της ΕΕ (με πρωταγωνιστές την Πολωνία, τη Βουλγαρία και την Ελλάδα) που πίεζε για μηχανισμούς στήριξης έως το 2035 στις υφιστάμενες μονάδες και έως το 2025 για τις νέες. Μοναδική κερδισμένη είναι η Πολωνία, η οποία έχει ήδη λάβει έγκριση από την Κομισιόν για στήριξη στις μονάδες κάρβουνου μεταξύ των οποίων και ενός νέου λιγνιτικού σταθμού.
Καθοριστικά υπέρ της λήψης απόφασης που θέτει αυστηρό όριο το 2025 σχετικά με την οριστική διακοπή της επιδότησης στο κάρβουνο στην Ευρώπη ήταν 11 κράτη μέλη (Δανία, Φινλανδία, Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία, Λετονία, Λουξεμβούργο, Ολλανδία, Πορτογαλία, Ισπανία, Σουηδία). «Η νέα απόφαση της Ευρωπαϊκής Ένωσης πρέπει να οδηγήσει την ελληνική κυβέρνηση σε αναθεώρηση της στάσης της όσον αφορά το σχέδιο για τον ελληνικό Μηχανισμό Διασφάλισης Ισχύος που διαπραγματεύεται με άκρα μυστικότητα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή αυτήν την περίοδο. Το ελληνικό ΜΔΙ πρέπει να είναι αποτέλεσμα διαβούλευσης με όλους τους φορείς, και να σέβεται απόλυτα τους νέους Ευρωπαϊκούς κανόνες», δήλωσε ο Νίκος Μάντζαρης, αναλυτής πολιτικής στη δεξαμενή σκέψης “TheGreenTank” για το περιβάλλον, την ενέργεια και το κλίμα.
