Το θέμα της εθνικότητας των πολιτών της πΓΔΜ ανέδειξε η πρώτη μέρα της συζήτησης στην Επιτροπή Συνταγματικών Υποθέσεων της Βουλής των τροπολογιών που κατατέθηκαν από την κυβέρνηση Ζάεφ βάσει των προβλεπόμενων από τη Συμφωνία των Πρεσπών.
Πρόκειται για επτά «τροπολογίες επί των τροπολογιών», οι οποίες στο σύνολό τους δεν αφορούν τις ίδιες τις συνταγματικές τροπολογίες αλλά τον Συνταγματικό Νόμο η συζήτηση των οποίων ξεκίνησε στην Επιτροπή Συνταγματικών Υποθέσεων του Κοινοβουλίου της πΓΔΜ το απόγευμα της Τρίτης.
Από τις επτά τροπολογίες, οι τέσσερις σημαντικότερες αφορούν το Άρθρο 2 παράγραφος 2 της πρότασης Συνταγματικού Νόμου που ορίζει ότι «Από την ημέρα που θα τεθεί σε ισχύ η τροπολογία ΧΧΧΙΙΙ, η υπηκοότητα θα είναι μακεδονική/πολίτης της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας».
Όπως αναφέρουν καλά πληροφορημένες πηγές που επικαλείται το ΑΠΕ-ΜΠΕ, οι συγκεκριμένες προτάσεις ουσιαστικά διευκρινίζουν ότι οι Πρέσπες δεν αναγνωρίζουν εθνότητα, αλλά μόνο ιθαγένεια, δηλαδή τον νομικό δεσμό του πολίτη με το κράτος.
Ειδικότερα:
-Ο βουλευτής του κυβερνώντος SDSM Μουχαμέντ Ζεκίρι προτείνει στο τέλος της παραγράφου 2 του Άρθρου 2 να προστεθεί η φράση «το οποίο δεν καθορίζει ούτε προδικάζει την εθνότητα στην οποία ανήκουν οι πολίτες». Έτσι, το Άρθρο 2 παράγραφος 2 του Συνταγματικού Νόμου θα αναφέρει: «Από την ημέρα που θα τεθεί σε ισχύ η τροπολογία ΧΧΧΙΙΙ, η υπηκοότητα θα είναι μακεδονική/πολίτης της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας, το οποίο δεν καθορίζει ούτε προδικάζει την εθνότητα στην οποία ανήκουν οι πολίτες».
-Οι βουλευτές της «Συμμαχίας για τους Αλβανούς» Ζιγιαντίν Σέλα και Σουρία Ρασίντι προτείνουν οι λέξεις «μακεδονική/πολίτης» να αντικατασταθούν από την λέξη «πολίτης», δηλαδή η παράγραφος 2 του Άρθρου 2 του Συνταγματικού Νόμου να ορίζει ότι «Από την ημέρα που θα τεθεί σε ισχύ η τροπολογία ΧΧΧΙΙΙ, η υπηκοότητα θα είναι πολίτης της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας». Στην επιχειρηματολογία επί της πρότασής τους οι δύο βουλευτές της «Συμμαχίας για τους Αλβανούς» σημειώνουν ότι έτσι εξασφαλίζεται η ισότητα όλων των πολιτών κατά την έκφραση της υπηκοότητάς τους.
-Οι βουλευτές του κινήματος BESA Φαζίλ Ζεντέλι και Τεούτα Μπιλάλι ζητούν η παράγραφος 2 του Άρθρου 2 του Συνταγματικού Νόμου να αναδιατυπωθεί ως εξής:«Από την ημέρα που θα τεθεί σε ισχύ η τροπολογία ΧΧΧΙΙΙ, οι πολίτες της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας θα έχουν την υπηκοότητα της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας».
-Στο ίδιο πνεύμα, οι βουλευτές της ομάδας των «οχτώ» Ελιζαμπέτα Κάντσεσκα-Μίλεφσκα, Νόλα Ισμαήλοφσκα-Σταρόβα, Βλάντανκα Αβίροβιτς, Εμίλια Αλεξαντρόβα και Ζέκιρ Ραμτσίλοβιτς προτείνουν να προστεθεί στο τέλος της παραγράφου 2 του Άρθρου 2 του Συνταγματικού Νόμου η φράση «το οποίο δεν προκαθορίζει την εθνότητα στην οποία ανήκουν οι πολίτες». Έτσι, το Άρθρο 2 παράγραφος 2 θα αναφέρει: «Από την ημέρα που θα τεθεί σε ισχύ η τροπολογία ΧΧΧΙΙΙ, η υπηκοότητα θα είναι μακεδονική/πολίτης της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας, το οποίο δεν προκαθορίζει την εθνότητα στην οποία ανήκουν οι πολίτες».
Οι υπόλοιπες τροπολογίες αφορούν σε αιτήματα για την ενίσχυση της αλβανικής ταυτότητας καθώς και για τη θέση σε ισχύ των τροπολογιών.
Η συζήτηση στην Επιτροπή Συνταγματικών Υποθέσεων μπορεί να διαρκέσει μέχρι 12 ημέρες, ενώ θα ακολουθήσει η συζήτηση στην Ολομέλεια του Κοινοβουλίου, η οποία σύμφωνα με τα ΜΜΕ θα ξεκινήσει στις 9 Ιανουαρίου και θα ολοκληρωθεί με τις τελικές ψηφοφορίες.
