Ο εντοπισμός του πλοίου με τόνους ακατέργαστης κάνναβης νότια της Κρήτης επανέφερε στην επιφάνεια μια σειρά από ζητήματα, όπως η απουσία εναλλακτικού ειδικά εκπαιδευμένου σκύλου του ΛΣ, η έλλειψη ειδικού μηχανήματος ανίχνευσης αντικειμένων με ακτίνες Χ (x ray) και η εκκρεμότητα στην προμήθεια και εγκατάσταση του Εθνικού Συστήματος Ολοκληρωμένης Θαλάσσιας Επιτήρησης (ΕΣΟΘΕ).
Οπως καταγγέλλουν λιμενικοί, τα στελέχη του υπουργείου Ναυτιλίας, επειδή δεν μπορεί να υλοποιηθεί το έργο όπως το είχαν προαναγγείλει, «αποφάσισαν αναιτιολόγητα να περιορίσουν το εύρος της γεωγραφικής κάλυψης του Συστήματος μόνο στο Ανατολικό Αιγαίο (αντί Κρήτη, Ιόνιο κ.λπ.), να περιορίσουν τον αριθμό των σταθερών σταθμών σε 20 (από 35) και να περικόψουν τον προϋπολογισμό του σε 40 εκατ. ευρώ (από 62 εκατ. ευρώ)».
Ερώτηση στη Βουλή
Στο θέμα της προμήθειας και εγκατάστασης του ΕΣΟΘΕ αναφέρθηκε τον Οκτώβριο με ερώτησή του στη Βουλή ο τομεάρχης Ναυτιλίας και βουλευτής της Νέας Δημοκρατίας κ. Γιάννης Πλακιωτάκης, ο οποίος, απαντώντας σε όσα υποστήριξε ο υπουργός Ναυτιλίας κ. Φώτης Κουβέλης, έθεσε μια σειρά ερωτήματα, όπως: «Γιατί ενώ η δημόσια διαβούλευση για τις τεχνικές προδιαγραφές του έργου ολοκληρώθηκε εδώ και 14 μήνες (στις 22.9.2017), δεν έχει δημοσιευθεί το Τεύχος Διακήρυξης του Διαγωνισμού ΕΣΟΘΕ; Γιατί δεν ζητήθηκε επαύξηση του προϋπολογισμού από τη στιγμή που αντί της ασύρματης μετάδοσης επελέγη η εγκατάσταση 420 χλμ. οπτικής ίνας σε 12 διαφορετικά νησιά; Γιατί ανακαλύφθηκαν τελευταία στιγμή αμφιβολίες για την επάρκεια του χρόνου και κωλύματα για την υλοποίησή του;».
Επιπλέον ρωτάει τον υπουργό: «Πώς θα εξασφαλιστεί η μη απένταξη του έργου, όταν τα χρονοδιαγράμματα για την υλοποίησή του είναι πολύ σφιχτά (31.12.2022) και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει απειλήσει με απόσυρση της χρηματοδότησης του, λόγω των στενών χρονικών περιθωρίων; Πώς θα εξασφαλιστεί η μη απένταξη του έργου επίσης, όταν βρίσκεται σε εξέλιξη έριδα ανάμεσα στην Αναθέτουσα Αρχή (ΥΝΑΝΠ) και την Υπεύθυνη Αρχή (ΤΕΑ), όπου η προϊσταμένη της τελευταίας δεν εκχωρεί την προεγκεκριμένη χρηματοδότηση στο ΥΝΑΝΠ, διότι έχει βάσιμες αμφιβολίες μη υλοποίησης του έργου από το ΥΝΑΝΠ εντός του διατιθέμενου χρονοδιαγράμματος για την υλοποίηση του προγράμματος του ΤΕΑ;».
Η απάντηση Κουβέλη
Από την πλευρά του ο κ. Κουβέλης εκφράζει την πεποίθηση ότι θα ολοκληρωθούν στον συντομότερο δυνατό χρόνο οι διαδικασίες για την εγκατάσταση του Εθνικού Συστήματος Ολοκληρωμένης Θαλάσσιας Επιτήρησης (ΕΣΟΘΕ), λέγοντας μεταξύ άλλων ότι το υπουργείο δεν θα απολέσει την κοινοτική χρηματοδότηση, καθώς η τμηματοποίηση του έργου θα οδηγήσει στη δυνατότητα ταυτόχρονης εκτέλεσης διάφορων φάσεων του έργου και θα εξοικονομήσει πολύτιμο χρόνο.
Ενδεικτικό της χρονοβόρας διαδικασίας είναι τα όσα ανέφερε ο υπουργός, σημειώνοντας ότι από το 2010 συγκροτήθηκε μια διακλαδική ομάδα εργασίας που εκπόνησε μελέτη σκοπιμότητας για την ανάπτυξη του ΕΣΟΘΕ, αλλά ωστόσο δεν έγινε καμία ενέργεια περαιτέρω προώθησης ή ωρίμασης του έργου, μέχρι και την παρουσίασή του στον Α/ΓΕΕΘΑ στις 8 Δεκεμβρίου του 2014.
Επίσης, υποστήριξε, από το 2015 μέχρι σήμερα διενεργήθηκε από την πολυπληθή διακλαδική ομάδα προπαρασκευής έργου ο τεχνικός διάλογος με την αγορά, ο οποίος διήρκεσε 107 ημέρες και στον οποίο συμμετείχαν περισσότεροι από 70 φορείς από ολόκληρο τον κόσμο, ενώ πραγματοποιήθηκαν 25 συναντήσεις.
Επιπροσθέτως ακολούθησε η εκπόνηση του τεύχους τεχνικών προδιαγραφών, το οποίο τέθηκε ξανά σε δημόσια διαβούλευση και στη συνέχεια έγινε η επεξεργασία των αποτελεσμάτων της δημόσιας διαβούλευσης από την αρμόδια Επιτροπή Τεχνικών Προδιαγραφών και στη συνέχεια πραγματοποιήθηκαν οι βελτιώσεις του τεύχους τεχνικών προδιαγραφών με γνώμονα την οικονομική αποδοτικότητα του έργου και τη διασφάλιση του δημοσίου συμφέροντος.
Για το ίδιο θέμα πάλι στη Βουλή πριν από μερικούς μήνες ο πρώην υπουργός Ναυτιλίας κ. Παναγιώτης Κουρουμπλής απαντώντας σε άλλη σχετική ερώτηση του κ. Πλακιωτάκη είχε χαρακτηρίσει το ΕΣΟΘΕ ένα πολύ σημαντικό πρόγραμμα λέγοντας: «Είναι ένα καινούργιο, υψηλής τεχνογνωσίας σύστημα που θα έχει την επιτήρηση όλης της γραμμής της παραμεθορίου. Και πρέπει να σας διαβεβαιώσω ότι γίνεται προσπάθεια να βρεθούν οι πόροι ώστε αυτό να κυκλώσει, με την καλή έννοια του όρου, όλη τη χώρα, και προς την Κρήτη και προς το Ιόνιο. Αυτό το πρόγραμμα θα είναι στον αέρα, πιστεύω, μέχρι τον Σεπτέμβριο. Δηλαδή έχει γίνει όλη η διεργασία και η διαδικασία που απαιτείται».
Σύμφωνα με την προκαταρκτική προκήρυξη για την ανάπτυξη του ΕΣΟΘΕ, η προμήθεια θα συγχρηματοδοτηθεί σε ποσοστό 75% από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Εσωτερικής Ασφάλειας – Τομέας Σύνορα και Θεωρήσεις, Ειδικός Στόχος «Σύνορα», Εθνικός Στόχος «EUROSUR».
