Αν είστε από τους λάτρεις του… καθισιού, προφανώς γνωρίζετε ότι η καθιστική ζωή βλάπτει σοβαρά την υγεία. Ωστόσο σας έχουμε τώρα ένα καλό νέο: αν σηκωθείτε από τον καναπέ σας και γυμναστείτε έστω και για μία φορά, μπορείτε να βάλετε μπρος τον μεταβολισμό σας για μέρες μέσω της ενεργοποίησης συγκεκριμένων νευρώνων του εγκεφάλου που τον ελέγχουν! Αυτό έδειξε μελέτη που διεξήχθη από ερευνητές του Ιατρικού Κέντρου Southwestern του Πανεπιστημίου του Τέξας (UT Southwestern Medical Center) σε ποντίκια. Η μελέτη αυτή που δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση «Molecular Metabolism» βοηθά στην κατανόηση του πιθανού ρόλου που έχει ο εγκέφαλος σε ό,τι αφορά τη φυσική κατάσταση και ελπίζεται ότι μακροπρόθεσμα θα συμβάλει στην ανάπτυξη θεραπειών που βελτιώνουν τον μεταβολισμό.
«Δεν απαιτείται πολλή άσκηση προκειμένου να αλλάξει η δραστηριότητα των νευρώνων που συνδέονται με τον μεταβολισμό» ανέφερε ο δρ Κέβιν Γουίλιαμς, νευροεπιστήμονας του UT Southwestern και προσέθεσε: «Με βάση τα αποτελέσματά μας θα προβλέπαμε ότι αν κάποιος ασκηθεί έστω και μία φορά σχετικώς έντονα μπορεί να έχει οφέλη που θα διαρκέσουν για ημέρες, κυρίως σε ό,τι αφορά τον μεταβολισμό της γλυκόζης».
Το κύκλωμα-«κλειδί»
του εγκεφάλου
Στο πλαίσιο της μελέτης οι ερευνητές μέτρησαν την επίδραση της βραχυπρόθεσμης και της μακροπρόθεσμης άσκησης σε δύο τύπους νευρώνων που αποτελούν το κύκλωμα της μελανοκορτίνης του εγκεφάλου, το οποίο διαθέτουν τόσο οι άνθρωποι όσο και τα ποντίκια. Ενας από τους δύο τύπους νευρώνων, οι νευρώνες ΡΟΜC, συνδέονται, όταν ενεργοποιούνται, με μειωμένη όρεξη, χαμηλότερα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα καθώς και μεγαλύτερη καύση θερμίδων. Ο δεύτερος τύπος, οι νευρώνες NPY/AgRP, όταν ενεργοποιείται αυξάνει την όρεξη και μειώνει τον μεταβολισμό.
Σύμφωνα με τα ευρήματα, η άσκηση έστω και για μία φορά μπορεί να αυξήσει τη δραστηριότητα των νευρώνων ΡΟΜC και να καταστείλει τη δράση των νευρώνων NPY/AgRP έως και για δύο ημέρες. Οσο περισσότερη είναι η άσκηση τόσο περισσότερο διαρκούν αυτές οι αλλαγές. Τα νέα αποτελέσματα προσφέρουν καλύτερη κατανόηση σχετικά με το κύκλωμα της μελανοκορτίνης, το οποίο προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει ότι μπορεί να υποστεί αλλαγές μέσω της τροποποίησης της διατροφής αλλά μέχρι σήμερα δεν είχε συνδεθεί με την άσκηση.
Προς νέες θεραπείες
για τον διαβήτη
Ταυτοχρόνως όμως τα ευρήματα ανοίγουν δρόμους στην έρευνα για πιθανές νέες θεραπείες σε ό,τι αφορά τη βελτίωση του μεταβολισμού της γλυκόζης σε ασθενείς όπως αυτοί με διαβήτη. «Είναι πιθανό ότι η ενεργοποίηση των νευρώνων της μελανοκορτίνης μπορεί να έχει θεραπευτικά οφέλη κάποια ημέρα για ασθενείς, κυρίως αυτούς με διαβήτη, οι οποίοι χρειάζονται καλύτερη ρύθμιση της γλυκόζης του αίματος» σημείωσε ο δρ Γουίλιαμς.
Οι ερευνητές μέτρησαν τη δραστηριότητα του κυκλώματος μελανοκορτίνης του εγκεφάλου σε ποντίκια τα οποία ακολούθησαν πρόγραμμα προπόνησης που διήρκεσε από 1 ως 10 ημέρες. Ανακάλυψαν ότι ακόμη και ένα πρόγραμμα άσκησης (αποτελούνταν από τρεις 20λεπτες προπονήσεις τρεξίματος σε διάδρομο) προκαλούσε μείωση της όρεξης η οποία διαρκούσε ως και για έξι ώρες. «Αυτό μπορεί να εξηγεί σε επίπεδο των κυκλωμάτων του εγκεφάλου γιατί πολλά άτομα δεν αισθάνονται πείνα αμέσως μετά την άσκηση» υπογράμμισε ο ερευνητής.
Επίδραση στους νευρώνες
που ελέγχουν τη γλυκόζη
Η πιο μακροπρόθεσμη επίδραση της άσκησης αφορούσε τους νευρώνες POMC, οι οποίοι βελτιώνουν τον μεταβολισμό της γλυκόζης όταν ενεργοποιούνται. Μάλιστα, οι συγκεκριμένοι νευρώνες παρέμεναν ενεργοί για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα αν εξέφραζαν επίσης τον υποδοχέα της λεπτίνης.
Το εργαστήριο του δρος Γουίλιαμς προετοιμάζει τώρα μια δεύτερη μελέτη προκειμένου να εντοπίσει τους μηχανισμούς μέσω των οποίων η άσκηση προκαλεί αλλαγές στους νευρώνες της μελανοκορτίνης. «Η μελέτη αυτή δεν έχει να κάνει μόνο με τη βελτίωση της φυσικής κατάστασης. Η καλύτερη γνώση σχετικά με τη σχέση των νευρώνων και της άσκησης μπορεί πιθανώς να βοηθήσει ασθενείς με πολλές και διαφορετικές νόσους στις οποίες επιδρά η ρύθμιση της γλυκόζης του αίματος» κατέληξε ο ειδικός.
