Σχέσεις στοργής ή οργής; Όπως σε ένα ζευγάρι, η σχέση Ελλάδας και Γερμανίας περιείχε και τα δύο τη φετινή χρονιά, με αυξανόμενο το θετικό πρόσημο. Το «διαζύγιο» αποφεύχθηκε το καλοκαίρι του 2015 με την Ελλάδα να παραμένει στην ευρωπαϊκή οικογένεια, κι έτσι ο διάλογος και η συνεργασία, παρά τις διαφορές, εντάθηκε. Η ομάδα του FightHoax με τα καινοτόμα εργαλεία ανάλυσης περιεχομένου μας βοηθάει στην καλύτερη κατανόηση αυτών των σχέσεων για τη χρονιά που σε λίγες μέρες μας αφήνει.

Στοιχεία της έρευνας

Η έρευνα πραγματοποιήθηκε για το διάστημα Ιανουαρίου-Νοεμβρίου 2018, στο οποίο επιλέχθηκαν τα τριάντα πιο σχετικά άρθρα στο διαδίκτυο για κάθε μήνα. Σε ό,τι αφορά την πολιτική κατεύθυνση των πηγών, το 28% ήταν κεντροαριστερής αντίληψης, το 10% κεντρώας και το 5% κεντροδεξιάς, ενώ τη μερίδα του λέοντος κατέχουν πηγές με απροσδιόριστη πολιτική αντίληψη, με ποσοστό 51%. Η συνολική θεματική κάλυψη κινήθηκε σε αρκετά καλό επίπεδο με σχεδόν τα μισά άρθρα να κινούνται άνω του μέσου όρου, δηλαδή με λεπτομέρεια και έκταση που να δίνουν την πραγματική αντίληψη στον αναγνώστη για τα γεγονότα. Στο ψηφιακό αποτύπωμα, παρατηρήθηκε το φαινόμενο των άρθρων-ρεπορτάζ  χωρίς υπογραφή ή από άγνωστους αρθρογράφους σε ποσοστό 70%, ενώ οι ελληνογερμανικές σχέσεις καλύφθηκαν δημοσιογραφικά από ως επί το πλείστον γνωστές ιστοσελίδες σε ποσοστό 65%.

Infografik Umfrage 1 Deutschland Griechenland EL

Θεματική εμβάθυνση και συναισθηματικό βαρόμετρο

Ποια ήταν η κυρίαρχη λέξη που απασχόλησε τις ελληνογερμανικές σχέσεις το 2018; Τι άλλο; Η κρίση. Σε ποσοστό 45% των άρθρων που εξετάστηκαν συναντήθηκε η λέξη κρίση. Οι τριγμοί στο γερμανικό πολιτικό σκηνικό, η κρίση στην Ελλάδα, που παραμένει παρά την έξοδο από το μνημόνιο, και πως αυτά αλληλοεπηρεάζονται απασχόλησαν τα μέσα πολλών χωρών και τους αρθρογράφους τη φετινή χρονιά. Αλλά και τα κρίσιμα θέματα στην Ευρώπη, όπως το προσφυγικό, η οικονομική σταθερότητα, επηρεάζουν τις σχέσεις Ελλάδας και Γερμανίας. Ακολουθούν τα πρόσωπα-πρωταγωνιστές των δύο χωρών, η καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ με ποσοστό 30% και ο πρωθυπουργός της Ελλάδας Αλέξης Τσίπρας με ποσοστό 13%, η σχέση των οποίων μετά από πολλά κύματα δείχνει να πλέει σε πιο ήρεμα νερά. Οι εντάσεις και οι εσωτερικές διεργασίες στο εσωτερικό του γερμανικού Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος απασχόλησε αρκετά τους δημοσιογράφους ειδικά τους μήνες Μάρτιο και Νοέμβριο καθώς η επόμενη μέρα στη Γερμανία επηρεάζει και την Ελλάδα.

Η αξιοσημείωτη ελληνική τουριστική ανάπτυξη με το νέο ρεκόρ στον αριθμό των επισκεπτών συνολικά αλλά και την μεγάλη αύξηση των γερμανών τουριστών που ήρθαν στην Ελλάδα, κατείχε σημαντική θέση στα δημοσιεύματα του 2018, ιδιαίτερα τους μήνες Ιούλιο και Αύγουστο, στην καρδιά του ελληνικού καλοκαιριού. Τέλος, το μήνυμα φιλίας του γερμανού προέδρου Φρανκ-Βάλτερ Στάινμαϊερ κατά την επίσκεψη του στην Αθήνα, όπου και υπογράφηκε η συμφωνία για τη δημιουργία του Ελληνογερμανικού Ιδρύματος Νεολαίας, απασχόλησε αρκετά την ειδησεογραφική κάλυψη τον περασμένο Οκτώβριο.

Η συναισθηματική επίδραση της ανάγνωσης ενός άρθρου επηρεάζει τον τρόπο με τον οποίο οι αναγνώστες αντιλαμβάνονται τις πληροφορίες που περιλαμβάνει. Στις ελληνογερμανικές σχέσεις το 2018 επικράτησαν τα συναισθήματα της λύπης και εν συνεχεία με μικρή διαφορά αυτά της χαράς σε ποσοστό 27%. Ο φόβος και ο θυμός που επικρατούσε τα προηγούμενα χρόνια βρίσκονται σε αρκετά μεγάλη απόσταση πλέον δίνοντας τη θέση τους σε πιο θετικά συναισθήματα.

Infografik Umfrage 4 Deutschland Griechenland EL

Προς άμβλυνση των αντιθέσεων

Η λείανση των γωνιών στις σχέσεις Ελλάδας-Γερμανίας έχει επιτευχθεί σε ικανοποιητικό βαθμό. Δεν λείπει βέβαια κατά καιρούς ο ακραίος λόγος και στις δύο πλευρές σε κρίσιμα θέματα κοινού ενδιαφέροντος όπως το προσφυγικό ή το ονοματολογικό της ΠΓΔΜ. Όμως, παραγωγικές συνεργασίες μεταξύ των δύο χωρών στα πεδία της οικονομίας, των κοινωνικών θεμάτων αλλά και του περιβάλλοντος λαμβάνουν ολοένα και πιο σημαίνουσα θέση. Σίγουρα θα συνεχίσουν να υπάρχουν διαφορές και εντάσεις σε μία ζωντανή σχέση συνύπαρξης στον κοινό ευρωπαϊκό χώρο. Όμως οι σχέσεις των δύο χωρών εμπλουτίζονται διαρκώς με νέα στοιχεία δημιουργώντας, με κλίμα αλληλοκατανόησης και αλληλεγγύης, νέα σχήματα.

Διογένης Δημητρακόπουλος