Η αποφρακτική υπνική άπνοια και το ροχαλητό με το οποίο αυτή συνδέεται μπορούν να οδηγήσουν νωρίτερα σε προβλήματα της καρδιακής λειτουργίας στις γυναίκες σε σύγκριση με τους άνδρες, σύμφωνα με μια νέα μελέτη που παρουσιάστηκε πριν από μερικές ημέρες στο ετήσιο συνέδριο της Ακτινολογικής Εταιρείας Βορείου Αμερικής (Radiological Society of North America, RSNA). Επιπλέον, σύμφωνα με τα ευρήματα της μελέτης, η αποφρακτική υπνική άπνοια υποδιαγιγνώσκεται σε μεγάλο βαθμό στα άτομα που ροχαλίζουν.
Η αποφρακτική υπνική άπνοια είναι μια κοινή και επικίνδυνη διαταραχή του ύπνου, η οποία συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο δυσλειτουργίας του αριστερού κόλπου και πιο σπάνια του δεξιού κόλπου της καρδιάς. Αποτελεί τον πιο κοινό τύπο υπνικής άπνοιας και εμφανίζεται όταν οι μύες του λαιμού χαλαρώνουν και κατά διαστήματα μπλοκάρουν τους αεραγωγούς ενόσω το άτομο κοιμάται. Παρότι υπάρχουν αρκετά συμπτώματα της διαταραχής όπως το να σταματά η αναπνοή κατά τη διάρκεια του ύπνου, το να ξυπνά το άτομο με ξηρό στόμα ή με πονοκέφαλο καθώς και το να εμφανίζει ευερεθιστότητα κατά τη διάρκεια της ημέρας, το πιο κοινό σύμπτωμα είναι το δυνατό ροχαλητό. Οι επιπλοκές της αποφρακτικής υπνικής άπνοιας περιλαμβάνουν κόπωση και υπνηλία κατά τη διάρκεια της ημέρας, επιπλοκές από τη λήψη φαρμάκων ή μετά από υποβολή σε χειρουργική επέμβαση καθώς και καρδιαγγειακά προβλήματα.
Η… ηχηρή μελέτη
Γερμανοί ερευνητές μελέτησαν την καρδιακή λειτουργία σε σχέση με τη διαγνωσμένη αποφρακτική υπνική άπνοια αλλά και το ροχαλητό που δήλωναν οι ίδιοι οι εθελοντές με βάση δεδομένα τα οποία ήταν διαθέσιμα από τη Βρετανική Βιοτράπεζα (UK Biobank). Πρόκειται για μια βάση δεδομένων σχετικά με την υγεία 500.000 συμμετεχόντων η οποία είναι ανοιχτή για χρήση από τους ερευνητές παγκοσμίως και έχει ως στόχο τη βελτίωση της πρόληψης, της διάγνωσης και της θεραπείας πολλών σοβαρών, επικίνδυνων για τη ζωή νόσων.
Τα δεδομένα που ανέλυσαν οι ερευνητές αφορούσαν 4.877 συμμετέχοντες στην UK Biobank, οι οποίοι είχαν υποβληθεί σε μαγνητική τομογραφία της καρδιάς. Οι συμμετέχοντες χωρίστηκαν σε τρεις ομάδες: η πρώτη ομάδα περιελάμβανε άτομα με αποφρακτική υπνική άπνοια (118 άτομα), η δεύτερη άτομα που τα ίδια δήλωναν πως ροχαλίζουν (1.886 άτομα) και η τρίτη άτομα που ούτε είχαν διαγνωστεί με υπνική άπνοια ούτε ροχάλιζαν (2.477 άτομα).
«Η ανάλυσή μας έδειξε ότι και στα δύο φύλα των ομάδων τόσο της υπνικής άπνοιας όσο και του ροχαλητού είχε εμφανιστεί αύξηση της μάζας του αριστερού κόλπου της καρδιάς, γεγονός που σημαίνει ότι τα τοιχώματα του κύριου θαλάμου άντλησης της καρδιάς εμφάνιζαν διόγκωση καθιστώντας το έργο της δυσκολότερο» ανέφερε ο επικεφαλής της μελέτης δρ Αντριαν Κούρτα από το Τμήμα Ακτινολογίας του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου του Μονάχου στη Γερμανία. «Ανακαλύψαμε επίσης ότι οι άνδρες εμφάνιζαν αύξηση στο κλάσμα εξώθησης και των δύο κόλπων». Σημειώνεται ότι το κλάσμα εξώθησης είναι το ποσοστό επί του συνολικού όγκου του αίματος στον καρδιακό θάλαμο το οποίο εξωθείται με κάθε χτύπο.
Γυναίκες οι πιο ευάλωτες
Οταν οι ερευνητές συνέκριναν την ομάδα του ροχαλητού με την ομάδα που δεν ροχάλιζε ούτε είχε διαγνωστεί με υπνική άπνοια, εντόπισαν σημαντική διαφορά στη μάζα του αριστερού κόλπου της καρδιάς των γυναικών σε σχέση με τους άνδρες. Αυτή η αλλαγή στην ανατομία της καρδιάς στα άτομα που δήλωναν ότι ροχάλιζαν – και δη στις γυναίκες – μαρτυρεί πιθανή ύπαρξη αδιάγνωστης αποφρακτικής υπνικής άπνοιας. «Είδαμε ότι οι καρδιακές παράμετροι στις γυναίκες φαίνεται να επηρεάζονται πιο εύκολα καθώς και ότι οι γυναίκες που ροχαλίζουν ή εμφανίζουν αποφρακτική υπνική άπνοια πιθανώς αντιμετωπίζουν μεγαλύτερο κίνδυνο προβλημάτων στην καρδιά και μάλιστα νωρίτερα σε σύγκριση με τους άνδρες» υπογράμμισε ο δρ Κούρτα και συμπλήρωσε ότι «ανακαλύψαμε επίσης ότι στην ομάδα μελέτης ήταν πολύ χαμηλά τα ποσοστά διάγνωσης της αποφρακτικής υπνικής άπνοιας. Σε συνδυασμό με τις αλλαγές στην καρδιακή λειτουργία που παρατηρήθηκαν στην ομάδα των ατόμων που ροχάλιζαν, πιστεύουμε ότι η αποφρακτική υπνική άπνοια είναι σε μεγάλο βαθμό μια διαταραχή υποδιαγνωσμένη».
Τα νέα ευρήματα μαρτυρούν ότι η μετάβαση από το ροχαλητό στην αποφρακτική υπνική άπνοια είναι μια εξελισσόμενη διαδικασία η οποία σχετίζεται με υπερτροφία του αριστερού κόλπου της καρδιάς και αποτελεί ανεξάρτητο παράγοντα πρόβλεψης σχετικά με καρδιακές επιπλοκές αλλά και θνησιμότητα εντός νοσοκομείων η οποία σχετίζεται με πλήθος ενδονοσοκομειακών παρεμβάσεων.
Σημαντικός ο έλεγχος στα άτομα που ροχαλίζουν
Σύμφωνα με τον δρα Κούρτα είναι άκρως σημαντικό τα άτομα που ροχαλίζουν να ελέγχονται για αποφρακτική υπνική άπνοια ενώ παράλληλα πρέπει να γίνεται και σωστή θεραπεία των ασθενών με τη διαταραχή. «Θα συνιστούσα στα άτομα που ροχαλίζουν να ζητήσουν από τον σύντροφό τους να τα παρατηρήσει τη νύχτα ενώ κοιμούνται προσέχοντας κυρίως αν κατά τη διάρκεια του ύπνου τους σταματούν να αναπνέουν για λίγο και μετά προσπαθούν απεγνωσμένα να πάρουν ανάσα». Ο ειδικός επεσήμανε βέβαια ότι η πιο ασφαλής λύση είναι το να περάσει το άτομο τη νύχτα σε ένα εργαστήριο ύπνου όπου καταγράφεται συνεχώς η αναπνοή κατά τον ύπνο και εντοπίζονται ακόμη και οι παραμικρές διαταραχές.
Η θεραπεία της αποφρακτικής υπνικής άπνοιας εξαρτάται άμεσα από την αιτία που την έχει προκαλέσει, σημείωσε ο ειδικός. Για παράδειγμα η απώλεια βάρους μπορεί να βελτιώσει τα συμπτώματα της διαταραχής στα υπέρβαρα άτομα. Υπάρχουν επίσης χειρουργικές τεχνικές και ειδικά μηχανήματα που διατηρούν ανοιχτούς τους αεραγωγούς τη νύχτα εφαρμόζοντάς τους συνεχή θετική πίεση (CPAP).
Σε κάθε περίπτωση, με δεδομένο ότι η συγκεκριμένη μελέτη ήταν πληθυσμιακή, οι ερευνητές ελπίζουν να διεξαγάγουν περαιτέρω μελέτες ώστε να αποκτήσουν καλύτερη γνώση σχετικά με τις διαφορές ανάμεσα στα δύο φύλα οι οποίες σχετίζονται με το ροχαλητό και την αποφρακτική υπνική άπνοια.
