Νέα δεδομένα για τις προοπτικές του εγχώριου τραπεζικού κλάδου δημιουργεί η απόφαση μετασχηματισμού της Eurobank, με τη στήριξη του βασικού της μετόχου, της Fairfax, καθώς ανοίγει το δρόμο για πλήρη και ταχεία εξυγίανσή της χωρίς τη χρήση κρατικών εγγυήσεων και πιέζει τον ανταγωνισμό για ανάληψη πιο επιθετικών δράσεων προς την κατεύθυνση της οριστικής επίλυσης του προβλήματος των κόκκινων δανείων.
Πρόκειται για μία σύνθετη συναλλαγή, που περιλαμβάνει τη συγχώνευση του συστημικού ομίλου με την εταιρεία διαχείρισης ακινήτων Grivalia, τη δημιουργία ενός οχήματος ειδικούς σκοπού (SPV), στο οποίο θα μεταφερθεί για να τιτλοποιηθεί στη συνέχεια, η πλειονότητα των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων της τράπεζας και τη σύσταση μίας νέας εταιρείας συμμετοχών, που θα ελέγχει όλα τα παραπάνω σχήματα.
Με τον τρόπο αυτό η Eurobank θα επιτύχει την εξυγίανση του προβληματικού της χαρτοφυλακίου σε σύντομο χρονικό διάστημα, κάνοντας χρήση των πλεοναζόντων κεφαλαίων που θα διαθέτει μετά την συνένωση με τηνGrivalia, χωρίς να ενεργοποιηθεί ο νόμος για την αναβαλλόμενη φορολογία, κάτι που θα οδηγούσε σε αναγκαστική αύξηση κεφαλαίου υπέρ του δημοσίου.
Όπως επισημαίνουν τραπεζικές πηγές, εφόσον ο σχεδιασμός του διευθύνοντος συμβούλου της Eurobank Φωκίωνα Καραβία εφαρμοστεί με επιτυχία, θα ασκηθεί πίεση και στους υπόλοιπους συστημικούς ομίλους για την ταχύτερη μείωση των δανείων σε καθυστέρηση, με ή χωρίς τη χρήση των εργαλείων κρατικής ενίσχυσης που σχεδιάζουν η Τράπεζα της Ελλάδος και το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ).
«Η Eurobank μέσα σε 2-3 χρόνια θα καταστεί μία κανονική τράπεζα, με υγιείς δείκτες επισφαλειών, συγκρίσιμους με τα ευρωπαϊκά δεδομένα. Στο πλαίσιο αυτό, οι διοικήσεις και οι μέτοχοι των υπολοίπων τριών μεγάλων ομίλων είναι αναγκασμένοι να πάρουν πρωτοβουλίες για να καλύψουν αυτήν την απόσταση» υποστηρίζουν οι ίδιοι κύκλοι.
Τι πετυχαίνει η Eurobank
Η συναλλαγή που επέλεξε η Eurobank για να καθαρίσει τον ισολογισμό της ουσιαστικά της επιτρέπει να κάνει χρήση των κεφαλαίων που διαθέτει πάνω από τους ελάχιστους δείκτες κεφαλαιακής επάρκειας, αλλά και των επιπρόσθετων κεφαλαίων που θα λάβει από τη Grivalia, για να απελευθερωθεί από τα περισσότερα κόκκινα δάνεια που βρίσκονται αυτήν τη στιγμή στο χαρτοφυλάκιό της.
Με τον τρόπο αυτό τα μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα εκτιμάται ότι θα μειωθούν στο 15% το 2019 έναντι του στόχου για επίτευξη αυτού του ποσοστού το 2021 και γύρω από τα επίπεδα του 5% μέσα στην ερχόμενη τριετία.
Παρά τις ζημιές που αναπόφευκτα θα καταγραφούν και οι οποίες υπολογίζονται σε 1,2 δισ. ευρώ, δεν θα επηρεαστούν τα αποτελέσματα χρήσης της τράπεζας, αλλά της νέας εταιρείας holding που θα συσταθεί.
Έτσι, ναι μεν καίγεται μέρος των ιδίων κεφαλαίων της, ωστόσο δεν ενεργοποιείται ο νόμος για την αναβαλλόμενη κερδοφορία, ο οποίος προβλέπει ότι σε περίπτωση ζημιογόνου χρήσης στη μητρική, εκδίδονται κοινές μετοχές υπέρ του Δημοσίου.
Η παραπάνω ζημιά στους δείκτες κεφαλαιακής επάρκειας θα αναπληρωθεί με δύο τρόπους:
Από την απορρόφηση της Grivalia, η εσωτερική αξία της οποίας ανέρχεται σε 900 εκατ. ευρώ
Από την πώληση μέρους των ομολογιακών τίτλων που θα εκδώσει το υπό δημιουργία SPV
Από την πώληση ενός στρατηγικού ποσοστού της θυγατρικής εταιρείας της τράπεζας που δραστηριοποιείται στη διαχείριση επισφαλών απαιτήσεων (Financial Planning Services – FPS).
Ως εκ τούτου, με την ολοκλήρωση της συναλλαγής ανοίγει ο δρόμος για μία «καθαρή» τράπεζα, με υψηλούς δείκτες κεφαλαιακής επάρκειας, ικανής να επανασυνδεθεί με τις αγορές και να επικεντρωθεί στη βασική της δραστηριότητα, τη χρηματοδότηση της ελληνικής οικονομίας.
Το κόστος για μετόχους
Σημειώνεται πάντως ότι η επιτυχία αυτή έχει και κόστος για τους μετόχους της Eurobank. Συγκεκριμένα, λόγω της συγχώνευσης με τη Grivalia, η συμμετοχή τους στο νέο σχήμα θα διαμορφωθεί στο 59% περίπου.
Θα απωλέσουν δηλαδή το 41% του ποσοστού τους. Ωστόσο, θα διαθέτουν την πλειοψηφία των μετοχών μία εντελώς διαφορετικής τράπεζας:
Με περισσότερα κεφάλαια, τα οποία θα ενισχυθούν από την καθαρή θέση της Grivalia
Με δείκτες καθυστερήσεων κοντά στον ευρωπαϊκό μέσο όρο και σίγουρα κάτω από το 10%
Με μεγαλύτερες προοπτικές κερδοφορίας και ενίσχυση των μεγεθών από τα αποτελέσματα της Grivalia που είναι κερδοφόρος (Εκτίμηση για ετήσια καθαρά κέρδη 400 – 500 εκατ. ευρώ έως το 2021 για το νέο τραπεζικό όμιλο)
Εάν δεν προχωρούσε η παραπάνω λύση, το ποσοστό τους θα ήταν υψηλότερο, αλλά σε έναν οργανισμό, με αβέβαιες προοπτικές κερδοφορίας, άρα και διανομής μερίσματος, ο οποίος θα πάλευε να συγκλίνει υπό δύσκολες συνθήκες και μέσα σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα, με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, ως προς το ποσοστό των κόκκινων δανείων.
Επιπλέον, βάση του σχεδίου που παρουσιάστηκε, οι μέτοχοι της τράπεζας θα λάβουν δωρεάν το μεγαλύτερο μέρος δύο εκ των τριών σειρών τίτλων που θα εκδώσει το SPV.
Εάν λοιπόν η διαχείριση των κόκκινων δανείων που θα μεταφερθούν στο ειδικό όχημα φέρει καλύτερα του αναμενόμενου αποτελέσματα, θα κερδίσουν από τις αποπληρωμές των συγκεκριμένων ομολόγων, τα οποία θα αποκτήσουν χωρίς κανένα κόστος.
Στήριξη από βασικό μέτοχο
Σε κάθε περίπτωση, η απόφαση που ελήφθη, επιβεβαιώνει τη στήριξη του βασικού μετόχου της Eurobank και της Grivalia, μέσω της Fairfax, Prem Watsa, στην τράπεζα, αλλά και την εμπιστοσύνη του στις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας.
Ο Watsa, που ίδρυσε την Fairfax Financial το 1985, στην οποία παραμένει πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος, υποστηρίζει τη συμφωνία αφότου δήλωσε τον Δεκέμβριο ότι έχει ζημιωθεί με πάνω από 600 εκατ. ευρώ από το 2014.
«Τοποθετούμαστε μακροπρόθεσμα» δήλωσε ο Watsa, κατά την διάρκεια τηλεφωνικής συνέντευξης στο πρακτορείο Bloomberg.
«Αγοράσαμε μετοχές όταν έγινε η ανακεφαλαιοποίηση και επενδύουμε περαιτέρω μέσω της Grivalia. Πιστεύουμε πως πρόκειται για μια πολύ καλή τράπεζα» σημείωσε χαρακτηριστικά.
Ο Watsa δήλωσε πως στηρίζει πλήρως τη συγχώνευση και την τιτλοποίηση η οποία στοχεύει στην μείωση του δείκτη των NPEs της Eurobank σχεδόν στο 15% από το 39% προηγουμένως.
«Όταν θα ξεπεραστούν τα προβληματικά δάνεια θα προκύψει μια πολύ καλά κεφαλαιοποιημένη τράπεζα σε μια πολύ καλή θέση για να εξυπηρετήσει τους Έλληνες πελάτες καθώς και την ελληνική οικονομία» υπογράμμισε ο Watsa.