Η εξοικονόμηση ενέργειας για νοικοκυριά και επιχειρήσεις αποτελούν τον κεντρικό κορμό του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα ως το 2030. Και ένα από τα κλειδιά για την επίτευξη των στόχων, οι οποίοι τίθενται για τα επόμενα 12 χρόνια, είναι η ενεργειακή αναβάθμιση ενός σημαντικού ποσοστού του κτιριακού αποθέματος της χώρας. Ωστόσο, όπως ανέφερε ο υφυπουργός Ενέργειας και Περιβάλλοντος κ. Γιάννης Δημαράς, σε παρέμβασή του κατά την παρουσίαση του σχεδίου, «δεν μπορούμε να επενδύουμε ενεργειακά σε παλαιά κτίρια, τα οποία δεν έχουν στατική επάρκεια».
Ο υφυπουργός επεσήμανε ότι, δεν επιτρέπεται να σπαταλούνται πόροι από προγράμματα ενεργειακής αναβάθμισης σε κτίρια, τα οποία δεν έχουν στατική αντοχή και είναι γερασμένα. Σύμφωνα με τον ίδιο, σε ημερίδα που θα πραγματοποιηθεί στις 5 Δεκεμβρίου, στην οποία θα παρουσιαστούν τα σχέδια για τις αστικές αναπλάσεις, θα συζητηθεί και το συγκεκριμένο ζήτημα, το οποίο, όπως τόνισε «αφορά κυρίως τα κέντρα των πόλεων με γερασμένα κτήρια – και ενεργειακά αλλά και από άποψη στατικής αντοχής – που είναι χτισμένα με τον παλιό αντισεισμικό κανονισμό». Όπως υπογράμμισε, «γερνάει το μπετό μετά 40-50 χρόνια και δεν μπορούμε πάνω σε αυτό να επενδύουμε ενεργειακά όταν δεν εξασφαλίσουμε και την άλλη παράμετρο, τη στατική».
Ο κ. Δημαράς υπογράμμισε ότι, όσα κτίρια έχουν κτιστεί μετά το 1990 με τον ισχύοντα, τότε, κτιριοδομικό κανονισμό έχουν καλή ενεργειακή και στατική συμπεριφορά. Όμως στα κέντρα των πόλεων οι κτιριακές υποδομές είναι γερασμένες, άνω των 40, 50 ετών, και θα πρέπει να διερευνηθεί εάν πρέπει ή όχι να μπαίνουν σε προγράμματα επιδότησης για ενεργειακή αναβάθμιση. Σε αυτά, όπως σημείωσε ο υφυπουργός, ίσως θα πρέπει οι σχετικές επενδύσεις ενεργειακής και στατικής θωράκισης να συνδυαστούν και με τις αστικές αναπλάσεις.
Μεγάλη διείσδυση αντλιών θερμότητας και ηλιακών συλλεκτών
Από την πλευρά του, ο Γενικός Γραμματέας Ενέργειας και Ορυκτού Πλούτου κ. Μιχάλης Βερροιόπουλος, αναλύοντας την εξέλιξη του εγχώριου ενεργειακού συστήματος στο κεντρικό σενάριο επίτευξης των εθνικών ενεργειακών και περιβαλλοντικών στόχων έως το 2030, μεταξύ άλλων, αναφέρθηκε και στην κατανάλωση στον οικιακό τομέα.
Ειδικότερα, προβλέπεται μεγάλη αύξηση φυσικού αερίου (137%) έναντι πετρελαίου (μείωση 30%) και σημαντική αύξηση στη χρήση ηλιακών θερμικών (50%) και αντλιών θερμότητας (400%). Επίσης, προβλέπεται οριακή μείωση της κατανάλωσης ηλεκτρισμού λόγω της βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης ηλεκτρικών συσκευών και εξοπλισμού, αν και θα υπάρχει αυξημένη χρήση. Γενικότερα, στον τριτογενή τομέα, διακρίνεται η μεγάλη διείσδυση αντλιών θερμότητας ως βέλτιστη τεχνικο-οικονομική επιλογή (αύξησης 300%) και αύξηση φυσικού αερίου (49%) έναντι πετρελαίου (μείωση 43%).
Κύριος καύσιμο ο ηλεκτρισμός στη βιομηχανία
Η βιομηχανία, σύμφωνα με τον κ. Βερροιόπουλο, θα είναι ο τομέας με δομικές αλλαγές στο μείγμα χρήσης καυσίμου κατά την περίοδο 2016-2030. Ο ηλεκτρισμός καθίσταται κύριο καύσιμο (μερίδιο 34%) με ιδιαίτερα σημαντική διείσδυση φυσικού αερίου (27%) και σημαντική μείωση χρήσης πετρελαϊκών προϊόντων (24% από 39% το 2016).
Στις μεταφορές, θα καταγραφούν ιδιαίτερα υψηλά μερίδα Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ), με αύξηση της υποχρεωτικής ποσόστωσης βιοκαυσίμων μετά το 2025 και σημαντική διείσδυση ηλεκτροκίνητων επιβατικών αυτοκινήτων κατά την πενταετία 2025-2030 (10% των επιβατικών οχημάτων θα είναι ηλεκτρικά το 2030). Αν και τα επόμενα χρόνια αυξάνει σταθερά το μεταφορικό έργο, η συνολική κατανάλωση στις οδικές και σιδηροδρομικές μεταφορές αναμένεται να μειωθεί αισθητά λόγω της βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης των οχημάτων.
Επενδύσεις ύψους 32 δισ. ευρώ
Από την εφαρμογή του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα, το οποίο αφού ολοκληρωθεί η διαβούλευση θα αποσταλεί στις αρχές του 2019 στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή για έγκριση, θα προκύψουν επενδύσεις περίπου 32 δισ. ευρώ. Το σχέδιο προβλέπει αναδιάρθρωση ενεργειακού μείγματος με αύξηση των ΑΠΕ στο 32% της τελικής κατανάλωσης (55% στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας) από 29% σήμερα, περιορισμό του λιγνίτη στο 17% και προώθηση του φυσικού αερίου των σταθεροποιητικό παράγοντα. Ωστόσο, η μείωση της ενεργειακής εξάρτησης (από τις εισαγωγές) προβλέπεται ότι το 2030 θα έχει περιοριστεί ελάχιστα, δηλαδή θα φτάνει στο 68% από 74% που είναι σήμερα.
Συνεχίζεται η λειτουργία του Αμύνταιου
Η λειτουργία των λιγνιτικών μονάδων του Αμυνταίου θα συνεχιστεί, παρότι παρήλθαν οι 17.500 ώρες λειτουργίας. Σύμφωνα με τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ. Γιώργο Σταθάκη, είναι σαφής θέση του ΥΠΕΝ από καιρό (όπως προκύπτει και από αναφορά, τον Μάρτιο του 2018, της αρμόδιας Υπηρεσίας Περιβάλλοντος προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή) ότι οι μονάδες της ΔΕΗ στο Αμύνταιο υπάγονται στο καθεστώς παρέκκλισης περιορισμένης διάρκειας 32.000 ωρών και όχι 17.500 ωρών.
«Προκειμένου να εκλείψει κάθε αμφιβολία στην ερμηνεία του σχετικού κριτηρίου, οι Υπουργοί Οικονομίας και Ανάπτυξης, Γιάννης Δραγασάκης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Γιώργος Σταθάκης, καθώς και ο Αναπληρωτής Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σωκράτης Φάμελλος, υπέγραψαν, σήμερα, τροποποίηση της ΚΥΑ του 2013, αποσαφηνίζοντας ότι στην περίοδο λειτουργίας κάθε μονάδας προσμετρείται και η δοκιμαστική λειτουργία. Στη βάση των παραπάνω είναι πλήρως καλυμμένη η συνέχιση της λειτουργίας των μονάδων στο Αμύνταιο. Για το μέλλον του λιγνιτικού σταθμού βρίσκεται σε εξέλιξη διάλογος με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τη ΔΕΗ», σημείωσε ο υπουργός.
Σύμφωνα με τον ίδιο, ο ΑΗΣ Αμύνταιου περιλαμβάνεται στον εθνικό στόχο της συμμετοχής λιγνίτης στο ενεργειακό μίγμα για το 2030 (17%) ενώ για τη 2η μονάδα της Μελίτης (η άδεια περιλαμβάνεται στο πακέτο της αποεπένδυσης της ΔΕΗ) τόνισε ότι χωράει μόνο με βελτίωση των περιβαλλοντικών όρων, άρα και αναβαθμίσεων, των υπολοίπων λιγνιτικών μονάδων.
Σχετικά με την αποεπένδυση της ΔΕΗ, ο κ. Σταθάκης δεν απέκλεισε να δοθεί νέα παράταση στην προθεσμία κατάθεσης των δεσμευτικών προσφορών.
11 οι ενεργειακές κοινότητες το 2018
Όσον αφορά στο νέο θεσμό των ενεργειακών κοινοτήτων, ο υπουργός σημείωσε ότι υπάρχει μεγάλη κινητικότητα, με έντονη την παρουσία αγροτικών ενώσεων και σημαντικό ενδιαφέρον της τοπικής αυτοδιοίκησης. Σήμερα έχουν καταγραφεί στο σχετικό μητρώο 11 κοινότητες, ενώ τα 15 εκατ. ευρώ που προβλέπονται για χρηματοδότηση, μέσω ΕΣΠΑ, αναμένεται ότι θα ζεστάνουν το ενδιαφέρον για το 2019.
Επίσης, ο κ. Σταθάκης, απαντώντας σε σχετικές ερωτήσεις ανέφερε ότι το υπουργείο αναλαμβάνει πρωτοβουλία διαμεσολάβησης μεταξύ της ΔΕΗ και των μεγάλων βιομηχανικών καταναλωτών ρεύματος με υπέρογκα χρέη (ΛΑΡΚΟ, Χαλυβουργική) προκειμένου να βρεθεί λύση και να συνεχιστεί ηλεκτροδότηση. «Θα εξαντλήσουμε τον ρόλο μας αλλά αυτό έχει και ένα όριο», σημείωσε.
Ανακοίνωσε ακόμη ότι την ερχόμενη εβδομάδα θα υπογραφεί η σύμβαση για την κατασκευή της «μικρής» διασύνδεσης της Κρήτης με την Πελοπόννησο. Για τη μεγάλη διασύνδεση του νησιού με την Αττική, εκτιμάται ότι θα ολοκληρωθεί το 2022 και όπως υπογράμμισε ο υπουργός, οι διαφωνίες με την Κομισιόν θα επιλυθούν άμεσα.
Σχετικά με το έργο του ρώσικου αγωγού φυσικού αερίου Turkish Stream, ο υπουργός σημείωσε ότι δεν περιλαμβάνεται στον σχεδιασμό καθώς δεν έχει πάρει μορφή συγκεκριμένου project, αδειοδοτημένου και συγχρονισμένου με το κοινοτικό καθεστώς. Η κυβέρνηση, όπως είπε, ενθαρρύνει τις εταιρείες να συνεχίσουν τις συζητήσεις για συνεργασία σε εμπορική βάση.
Για το ζήτημα που έχει προκύψει για τα χρέη της ELFE (Ελληνικά Λιπάσματα) προς τη ΔΕΠΑ, ο κ. Σταθάκης έκανε λόγο για φαντασιακά σκάνδαλα και παρέπεμψε στη συζήτηση που θα γίνει στη Βουλή.
