Στα νέα δεδομένα της κλιματικής αλλαγής, αλλά και στα μέτρα αντιμετώπισής της εστίασαν οι ομιλίες στην επετειακή εκδήλωση που συνδιοργανώθηκε από την Περιφερειακή Ένωση Δήμων Αττικής (ΠΕΔΑ) και το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών με αφορμή το κλείσιμο ενός χρόνου από την πλημμύρα στη Μάνδρα Αττικής με θέμα «Κλιματική Αλλαγή & Ακραία Φαινόμενα: ένας ανατροφοδοτούμενος κύκλος» και πραγματοποιήθηκε σήμερα, Τρίτη 13 Νοεμβρίου, σε αίθουσα εκδηλώσεων του ΕΚΠΑ.
Οι εκπρόσωποι της επιστημονικής κοινότητας τόνισαν ότι οι φυσικές καταστροφές θα πρέπει να αντιμετωπιστούν με ολιστική πρόβλεψη- προετοιμασία, καθώς το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα όλα αυτά τα φαινόμενα θα ενταθούν κατά τρεις με έξι φορές απ’ ότι στο παρελθόν.
Κατά τη διάρκεια της συζήτησης παρουσιάστηκε η μελέτη για τη χαρτογράφηση και την επικινδυνότητα που παρουσιάζουν τα ρέματα της Αττικής, και η οποία εκπονήθηκε από το ΕΚΠΑ, με χρηματοδότηση της ΠΕΔΑ. Ο καθηγητής Δυναμικής, Τεκτονικής και Εφαρμοσμένης Γεωλογίας & Διαχείρισης Φυσικών Καταστροφών και Πρόεδρος του Τμήματος Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και Πρόεδρος του ΟΑΣΠ κ. Ευθύμης Λέκκας και ο Δρ Γεωλογίας Μιχάλης Διακάκης αποτύπωσαν ως νέες προκλήσεις στη διαχείριση καταστροφών τη συνθετότητα και πολυπλοκότητα των φαινομένων, την εμφάνιση νέων κινδύνων και καταστροφών (φυσικο-τεχνολογικής φύσης «NaTech»), τη γεωγραφική ευρύτητα των φαινομένων και τις ενίοτε παγκόσμιες επιπτώσεις τους, τις γεωπολιτικές κρίσεις που μπορεί να προκληθούν, τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις, αλλά και τη συνεχώς εξελισσόμενη επιστημονική γνώση και τεχνολογία.
Για «πρωτοφανή στα χρονικά δεδομένα, με ανάλογη επανάληψη του φαινομένου πριν εκατοντάδες χρόνια» έκανε λόγο ο κ. Διακάκης μιλώντας για τα χαρακτηριστικά του κινδύνου στην περίπτωση της Μάνδρας σημειώνοντας ότι η ροή του ρέματος της Αγ. Αικατερίνης, που σημείωσε διαχωρισμό στην κοίτη στην αρχή της πόλης, είχε φωτογραφηθεί ξανά έτσι το 1945 πριν γίνει οποιαδήποτε ανθρώπινη παρέμβαση.
Από την πλευρά του, ο πρόεδρος της ΠΕΔΑ κ. Γιώργος Ιωακειμίδης αναφερόμενος στη περίπτωση της Μάνδρας επισήμανε ότι «σηματοδότησε την απαρχή της κλιματικής αλλαγής στη χώρας μας, γεγονός το οποίο μπορεί να διδάξει πολλά για τη σημασία και το ρόλο της συνεργασίας του Α΄ και Β΄ βαθμού Αυτοδιοίκησης». Σημείωσε ότι η ΠΕΔΑ χρηματοδότησε τη μελέτη ώστε να την παραδώσει στην Περιφέρεια και την Πολιτεία προκειμένου να προσχωρήσουν σε έναν αποτελεσματικό επικαιροποιημένο σχεδιασμό αντιμετώπισης.
Από την πλευρά της η δήμαρχος Μάνδρας- Ειδύλλιας κυρία Ιωάννα Κριεκούκη ευχαριστώντας τους επιστήμονες και την ΠΕΔΑ για την εμπεριστατωμένη έρευνα είπε ότι «με τη μελέτη που υλοποίησαν, διαπίστωσα ότι η Μάνδρα εξαρχής έχει κτιστεί λάθος, με άλλα δεδομένα, χωρίς καμία πρόβλεψη για το μέλλον» τόνισε ότι «ακόμη αγωνιζόμαστε, να επαναφέρουμε την κανονικότητα των ρυθμών» και ζήτησε να ενωθούν οι δυνάμεις φορέων και πολιτείας για τον από κοινού σχεδιασμό του τόπου όπως πρέπει. Ερωτηθείσα εάν θα αποδεχόταν την μετατροπή της οδού Κοροπούλη σε ρέμα όπως ήταν αρχικά, η δήμαρχος υποστήριξε ότι κανένας δε ανάφερε κάποια σχετική πρόταση και ότι ίσως πρέπει να κατασκευαστούν έργα ανάσχεσης στο όρος Πατέρα ώστε να περιοριστεί η ροή των φερτών.
Την ίδια στιγμή οι επιστήμονες υπογράμμισαν την ανάγκη μείωσης των επιπτώσεων μέσα από δέσμες 10 στοχευμένων δράσεων όπως είναι η ολοκλήρωση οριοθέτησης των ρεμάτων (ν.4258/2014, Προδιαγραφές ΦΕΚ 428β/2017), η υλοποίηση γεω – χωροταξικού και γεω – πολεοδομικού σχεδιασμού, η ανάλυση των γεωπεριβαλλοντικών παραμέτρων στη διαδικασία εκτίμησης κινδύνου σε κάθε λεκάνη, η θεσμοθέτηση αντιπλημμυρικής περιόδου, η υλοποίηση ήπιων δράσεων σε κρίσιμες περιοχές, η υιοθέτηση της φιλοσοφίας των ανοικτών ρεμάτων, η χρήση συστημάτων έγκαιρης προειδοποίησης και άμεσης κινητοποίησης, η υλοποίηση δράσεων ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης πληθυσμού, η ορθολογιστική αναδιάρθρωση αρμοδιοτήτων των αρμόδιων φορέων με σκοπό την αποτελεσματικότερη και αμεσότερη λειτουργία τους και ο μακροχρόνιος ιεραρχημένος προγραμματισμός μέτρων και έργων με παρεμβάσεις στο υδρογραφικό δίκτυο.
Στο πλαίσιο των θεσμικών προτάσεων ο κ. Λέκκας επέμεινε στην αναγκαιότητα συνταγματικής αναθεώρησης για τη μη νομιμοποίηση των αυθαιρέτων, τη θεσμοθέτηση νέου πλαισίου πολιτικής προστασίας, τη θέσπιση αντιπλημμυρικού και αντιπυρικού κτηριοδομικού κανονισμού στα πρότυπα του ελληνικού αντισεισμικού κανονισμού, τη θεσμοθέτηση εθνικής επιστημονικής επιτροπής εκτίμησης και διαχείρισης φυσικών καταστροφών και τη θεσμοθέτηση επιτροπών εκτίμησης πλημμυρικού και κινδύνου πυρκαγιών κατά τα πρότυπα της επιτροπής εκτίμησης σεισμικότητας.
