Το νέο πλαίσιο άσκησης του επαγγέλματος του μηχανικού για όλες τις ειδικότητες καθορίστηκε με Προεδρικό Διάταγμα το οποίο και δημοσιεύθηκε στο φύλλο της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως.
Το ΠΔ «Ρύθμιση του επαγγέλματος του Μηχανικού με καθορισμό των επαγγελματικών δικαιωμάτων για κάθε ειδικότητα», όπως προβλέφθηκε από τον ν. 4439/2016, εκσυγχρονίζει ένα πλαίσιο που ίσχυε από το Βασιλικό Διάταγμα του 1930, καθώς και τον ν. 6422 του 1934.
Με το ΠΔ καθορίζονται τα επαγγελματικά δικαιώματα όλων των ειδικοτήτων των διπλωματούχων μηχανικών, ενώ συμπεριλαμβάνονται και οι λεγόμενες «νέες ειδικότητες» (δηλαδή Μηχανικοί Παραγωγής και Διοίκησης, Μηχανικοί Ορυκτών Πόρων, Μηχανικοί Περιβάλλοντος, Μηχανικοί Χωροταξίας Πολεοδομίας και Ανάπτυξης). Ο καθορισμός γίνεται βάσει των επαγγελματικών περιγραμμάτων, των γνωστικών αντικειμένων και του προγράμματος σπουδών της κάθε ειδικότητας, τις διεθνείς πρακτικές και τις απόψεις των Διεθνών Οργανισμών. Στόχος είναι η προστασία και η ανάδειξη του ρόλου του διπλωματούχου μηχανικού στην αγορά εργασίας.
Οι γενικές αρχές
Στις γενικές αρχές του ΠΔ 99/2018, ορίζεται ότι η ελεύθερη άσκηση του επαγγέλματος του Διπλωματούχου Μηχανικού, κατά ειδικότητα, επιτρέπεται μόνο: α. Στους κατόχους διπλώματος Μηχανικού αντίστοιχου της ειδικότητάς τους, των πολυτεχνικών σχολών ή τμημάτων πολυτεχνικών σχολών πανεπιστημιακών ιδρυμάτων ανώτατης εκπαίδευσης της ημεδαπής ή ισοτίμων σχολών της αλλοδαπής κατόπιν τήρησης της διαδικασίας που προβλέπεται από το ν. 3328/2005 (Α’ 80),
β. σε όσους έχει αναγνωριστεί το δικαίωμα ασκήσεως του επαγγέλματος του Διπλωματούχου Μηχανικού, σύμφωνα με τις διατάξεις του π.δ. 38/2010 (Α’ 78) «Προσαρμογή της Ελληνικής Νομοθεσίας στην Οδηγία 2006/36/ ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 7ης Σεπτεμβρίου 2005», όπως ισχύει και κατά τους όρους και προϋποθέσεις της σχετικής αναγνώρισης.
Η σχετική άδεια άσκησης επαγγέλματος απονέμεται αποκλειστικά από το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος (TEE), σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις, κατόπιν δε της αδειοδοτήσεως αυτής, ο μηχανικός καθίσταται υποχρεωτικά μέλος του ΤΕΕ.
Σημειώνεται ότι ο αναγνωρισμένος διπλωματούχος μηχανικός αναλαμβάνει και την τεχνική ευθύνη, όσον αφορά τη μελέτη, το σχεδιασμό, την παρακολούθηση, τον έλεγχο, την επίβλεψη, την υλοποίηση, την αποτίμηση, την αξιολόγηση και την ολοκληρωμένη λειτουργία, συντήρηση και διαχείριση των προϊόντων, υλικών, έργων, τεχνικών έργων, συστημάτων, εγκαταστάσεων, διεργασιών και δικτύων.
Ανάλογα δε με τις ανάγκες του έργου, η μελέτη και η εκτέλεση έργων επιπέδου διπλωματούχου μηχανικού δύναται να υλοποιείται από διεπιστημονική ομάδα, υπό τον συντονισμό διπλωματούχου μηχανικού, που έχει και την κεντρική ευθύνη.
Μετά τις γενικές αρχές, με το ΠΔ ορίζονται αναλυτικά τα επαγγελματικά δικαιώματα ανά ειδικότητα μηχανικού.
Για τη σύνταξη του ΠΔ, το οποίο αναμενόταν από το 2016, οπότε και ψηφίστηκε ο σχετικός νόμος, εργάστηκαν 13 ομάδες έργου ανά ειδικότητα μηχανικού και εννεαμελής επιτροπή. Κάθε ομάδα έργου αποτελείτο από εκπρόσωπο του Επιστημονικού Συλλόγου της ειδικότητας και από δύο καθηγητές-μέλη ΔΕΠ των σχολών της αντίστοιχης ειδικότητας. Το πόρισμα της κάθε ομάδας έργου εξετάσθηκε, παρουσία και εκπροσώπου του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, στην 9μελή Επιτροπή που αποτελείτο από εκπρόσωπο της Γενικής Γραμματείας Συντονισμού, 4 εκπροσώπους από τα αρμόδια Υπουργεία (Υποδομών και Μεταφορών, Παιδείας Έρευνας και Θρησκευμάτων, Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Οικονομίας και Ανάπτυξης), εκπρόσωπο του ΤΕΕ, εκπρόσωπο της Επιτροπής Ανταγωνισμού, ένα μέλος ΔΕΠ και τον εκπρόσωπο του επιστημονικού συλλόγου κάθε ειδικότητας.