«Τη μισή ζωή τη ζούμε προσπαθώντας να ξεφύγουμε από συνήθειες που αποκτήσαμε στην άλλη μισή» γράφει ο Κωστής Παπαγιώργης. Κι επειδή μοιάζει να έχει δίκιο μήπως να περάσουμε στο δεύτερο μισό της κοινής μας ζωής;
Στον τόπο μας εδώ και χρόνια – σίγουρα τα δέκα σχεδόν της κακώς αποκαλούμενης κι εννοούμενης κρίσης – γίνεται λόγος για τη νοοτροπία μας σε πολλούς τομείς ζωής και για την ανάγκη ν’ αλλάξει ώστε να προχωρήσουμε γνήσια στο μέλλον. Δε θα διαφωνήσει εύκολα κανείς. Μήπως όμως έχει κάτι βολικό αυτή η θέαση της πραγματικότητας; Και κυρίως μήπως αυτοί που βολεύονται είναι οι πολιτικοί ταγοί της χώρας επειδή δεν είναι οι ίδιοι σε θέση να εμπνεύσουν με νέες ιδέες, διαφορετικές αντιλήψεις, σύγχρονους τρόπους ηθοπολιτικής;
Φορτώνουμε ως κοινωνία με ευκολία όλα μας τα δεινά στη νοοτροπία και «καθαρίζουμε». Γιατί έτσι φταίει εκείνο που χτίστηκε κάποτε παλιά από γενιές που σήμερα ούτε καν ζουν. Σα να είναι η νοοτροπία ο βαθύς εαυτός που μας μεταγγίσανε με τρόπο αναπόδραστο οι πρόγονοι, σα να είναι μια καταναγκαστική ταυτότητα που υπερβαίνει το χρόνο και τον καθένα μας σήμερα. Κι εμείς απλά άμοιροι της κοινής μας μοίρας πορευόμαστε ως αθώα θύματα τον δρόμο που άλλοι αποφάσισαν για μας.
Μήπως όμως η νοοτροπία δεν είναι αυτό που αληθινά είμαστε αλλά αυτό που νομίζουμε ότι είμαστε; Μήπως δεν είναι ο εαυτός, ατομικός και συλλογικός, μα η εικόνα εαυτού; Και τούτη η εικόνα και μόνο εαυτού ως πανίσχυρη και από εμάς εγκεκριμένη νοοτροπία μας ορίζει ενώ θα μπορούσαμε να την ορίσουμε εμείς;
Αν έτσι έχουν τα πράγματα και με τη χώρα και τους ανθρώπους της να μη μπορούν με τίποτα να σηκώσουν κεφάλι, η ευθύνη όσων επιθυμούν να εμπλακούν στα κοινά κι ενδεχομένως να ηγηθούν πολλαπλασιάζεται και καθίσταται ιστορική.
Οι Έλληνες σήμερα είναι περισσότερο έτοιμοι ν’ ακούσουν την αλήθεια απ’ όσο πριν κάποια χρόνια μα και πάντα ευεπίφοροι στην απόκρυψή της. Σίγουρα περισσότερο απ’ όσο το σημερινό πολιτικό προσωπικό είναι έτοιμο να ξεστομίσει αλήθειες. Γιατί αν ειπωθούν αλήθειες από τους χθεσινούς και δυστυχώς ταυτόχρονα σημερινούς πολιτικούς πρωταγωνιστές, αυτές θα θίξουν πριν και πάνω απ’ όλους τους ίδιους.
Πρόσωπα, μηχανισμοί, κομματικοί σωλήνες και οικογενειακές επετηρίδες θα πρέπει να αποσυρθούν αν ακουστούν οι αλήθειες της μεγάλης εικόνας και όχι οι επιλεγμένες μερικότητες που επιλέγονται κάθε φορά ανάλογα με το τι εξυπηρετεί το κομματικό συμφέρον.
Οι Έλληνες σήμερα είναι πιο έτοιμοι απ’ όσο φαντάζονται οι πολιτικοί τους ταγοί ν’ αλλάξουν περπατησιά αλλά κι εξίσου ευάλωτοι στο να κρατήσουν την ίδια και χειρότερη αν κανείς δε δείξει το δρόμο. Είναι πιο έτοιμοι από ποτέ τις τελευταίες δεκαετίες ν’ ακολουθήσουν ένα διαφορετικό παράδειγμα αρκεί όμως να υπάρξει αυτό το παράδειγμα από εκείνους που ηγούνται. Δέκα χρόνια τώρα δεν υπάρχει.
Η πολιτική στη χώρα και η κοινωνία φυσικά έχουν δρόμο να περπατήσουν αν θέλουν αλλά χωρίς μισόλογα και μισές δουλειές. Είναι απαραίτητη μια ριζική και ξεκάθαρη αλλαγή του τοπίου. Δεν έχει κανένα νόημα να ξαναμοιράζεται απλά η σημαδεμένη τράπουλα άλλοτε με επίφαση αριστερή και άλλοτε φιλελεύθερη όταν τα σαθρά θεμέλια του προηγούμενου κομματικού πλέγματος υπονομεύουν και μολύνουν ο,τιδήποτε σωστό θα μπορούσε έστω τυχαία ή αναγκαστικά να προκύψει. Δέκα χρόνια μετά ο τόπος μοιάζει πιο βαλτωμένος από ποτέ.
Ο λαός ως όλον, όχι μόνο οι κομματικοί στρατοί , οι νεοφανατικοί και τελικά οι διαρκώς λιγότεροι ψηφοφόροι είναι στις μέρες μας πιο μπροστά από τους πολιτικούς. Οι πολίτες ως σύνολο προχωρούν στο μέλλον ενώ το υπάρχον πολιτικό προσωπικό όχι. Γαντζωμένο σε αντιλήψεις και τρόπους τελειωμένους επιμένει να ορίζει την τύχη της χώρας κατά τρόπο βαθιά συντηρητικό που δεν αφήνει τίποτα υγιές να γεννηθεί ή ν’ αναπνεύσει.
Είναι σημαντικό ν’ αλλάξουμε πίστα, γήπεδο. Να υπάρξει άλλο είδος ανθρώπων στην πολιτική. Άλλη γλώσσα. Άλλα συστήματα αξιών που τα νέα πολιτικά πρόσωπα θα πραγματώνουν με συνέπεια στην καθημερινή τους ζωή. Αυτή η ασυνήθιστη για τα πολιτικά μας ήθη συνέπεια θα ξαναχτίσει την έννοια της εμπιστοσύνης. Συνέπεια κι εμπιστοσύνη πηγαίνουν μαζί. Να συζητηθούν και πάλι ιδέες, οράματα, πολιτικές που αφορούν σε ανθρώπους του σήμερα. Αυτό θα το καταφέρει μόνο μια διαφορετική πολιτική γενιά. Αυτοί που κουβαλούν τη διαφορετική νοοτροπία αβίαστα και αυθεντικά.
Ειδάλλως η νοοτροπία θα παραμένει ίδια και αιτία παραίτησης ενώ η αλλαγή της, απλά μια βολική ευχή.
Ο Βασίλης Παυλίδης είναι Πρόεδρος της ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗΣ ΕΥΘΥΝΗΣ