Ένας 46χρονος άνδρας διέπραξε το Σάββατο, σε μια συναγωγή του Πίτσμπεργκ, στην Πολιτεία Πενσιλβάνια, την πιο πολύνεκρη αντισημιτική επίθεση των τελευταίων δεκαετιών στις ΗΠΑ, δολοφονώντας ένδεκα πιστούς.

Ο Ρόμπερτ Μπάουερς, όπως τον κατονόμασαν οι αμερικανικές αρχές, εισέβαλε στη συναγωγή Tree of Life («Το Δέντρο της Ζωής») περί τις 10:00 τοπική ώρα (17:00 ώρα Ελλάδας) και κραύγασε «όλοι οι Εβραίοι πρέπει να πεθάνουν» πριν ανοίξει πυρ, εν μέσω μιας τελετής εορτασμού για τη γέννηση ενός παιδιού.

«Η τελετή βρισκόταν σε εξέλιξη όταν άκουσα έναν δυνατό ήχο στην είσοδο», αφηγήθηκε ένα μέλος της συναγωγής, ο Στίβεν Ουάις, στην εφημερίδα Tribune Review. «Αντιλήφθηκα πως επρόκειτο για τους κρότους ενός πυροβόλου όπλου», πρόσθεσε ο 60χρονος πιστός, προσθέτοντας πως έτρεξε να φύγει αμέσως.

Πέρα από τους 11 νεκρούς, οι αρχές έκαναν λόγο για έξι τραυματίες, τέσσερις από τους οποίους είναι αστυνομικοί. Δεν συγκαταλέγονται παιδιά στα θύματα.

Η αμερικανοεβραϊκή οργάνωση Σύνδεσμος κατά της Δυσφήμισης (Anti-Defamation League, ADL), η οποία πρωτοστατεί στον αγώνα εναντίον του αντισημιτισμού, τόνισε πως πρόκειται για την «πιο πολύνεκρη επίθεση εναντίον της εβραϊκής κοινότητας στις ΗΠΑ». «Πιθανόν», έσπευσε να διευκρινίσει ο διευθυντής του ADL, ο Τζέισον Γκρίνμπλατ.

«Δεν πρέπει να υπάρχει καμιά ανοχή για τον αντισημιτισμό, ή για οποιαδήποτε μορφή θρησκευτικού μίσους» δήλωσε ο αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος ανήγγειλε αργότερα ότι θα μεταβεί τις προσεχείς ημέρες στο Πίτσμπεργκ.

Ο Ρεπουμπλικάνος πρόεδρος διέταξε οι αμερικανικές σημαίες να κυματίζουν μεσίστιες ως την 31η Οκτωβρίου για την απότιση φόρου «τιμής» στα θύματα. Όλες οι αμερικανικές σημαίες — στον Λευκό Οίκο, στα δημόσια κτίρια, στα στρατόπεδα, στις ναυτικές βάσεις και στα πολεμικά πλοία — θα κυματίζουν μεσίστιες ως την Τετάρτη, βάσει της διαταγής του.

Η εσχάτη των ποινών

Στον τόπο της τραγωδίας, αγρυπνίες και άλλες εκδηλώσεις πένθους και απότισης φόρου τιμής στα θύματα έγιναν κοντά στη συναγωγή. Συγκεντρώθηκαν δεκάδες κάτοικοι του Πίτσμπεργκ με κεριά στα χέρια, διαπίστωσαν δημοσιογράφοι του Γαλλικού Πρακτορείου.

Στον Ρόμπερτ Μπάουερς θα απαγγελθούν, μεταξύ άλλων, κατηγορίες για αντισημιτικά εγκλήματα που επισύρουν την ποινή του θανάτου, γνωστοποίησε ο αμερικανός υπουργός Δικαιοσύνης Τζεφ Σέσιονς.

Λίγη ώρα αργότερα, το γραφείο του υπουργείου Δικαιοσύνης στη δυτική περιφέρεια της Πολιτείας της Πενσιλβάνιας ενημέρωσε με ανακοίνωσή του ότι εισαγγελείς απήγγειλαν 29 κατηγορίες για κακουργήματα βάσει της ομοσπονδιακής νομοθεσίας σε βάρος του Μπάουερς.

Ανάμεσα στις κατηγορίες που βαρύνουν τον Μπάουερς είναι 11 για οπλοχρησία με σκοπό τη διάπραξη φόνου και 11 για παρεμπόδιση της άσκησης του δικαιώματος του θρησκεύεσθαι με συνέπεια τον θάνατο των πιστών.

Σύμφωνα με το Ομοσπονδιακό Γραφείο Έρευνας (FBI), πιστεύεται ότι ο δράστης ενήργησε μόνος.

Οι αστυνομικοί άνοιξαν πυρ στην επιχείρηση για τη σύλληψη του δράστη της σφαγής, που ήταν εφοδιασμένος με ένα τουφέκι εφόδου και τρία πιστόλια, σύμφωνα με τις αρχές. Τραυματισμένος, συνελήφθη και διακομίστηκε σε νοσοκομείο.

«Η σκηνή είναι φρικιαστική στο εσωτερικό» της συναγωγής, είπε μπροστά στις κάμερες ο Ουέντελ Χίσριτς, διευθυντής της υπηρεσίας δημόσιας ασφάλειας του Πίτσμπεργκ, εμφανώς ταραγμένος.

«Είναι ένας από τους χειρότερους τόπους εγκλήματος στους οποίους έχω πάει, κι έχω πάει σε τόπους αεροπορικών δυστυχημάτων», πρόσθεσε.

Η συναγωγή Δέντρο της Ζωής ιδρύθηκε πριν από 150 χρόνια στο Πίτσμπεργκ. Βρίσκεται στη συνοικία Σκουίρελ Χιλ, όπου χτυπάει η καρδιά της μεγάλης εβραϊκής κοινότητας σε αυτό το αστικό κέντρο της Πενσιλβάνιας.

«Είμαι απλά συντετριμμένος. Δεν ξέρω τι σας πω (…) αυτό δεν έπρεπε να έχει γίνει, τελεία. Δεν έπρεπε να γίνει μέσα σε μια συναγωγή», δήλωσε στο αμερικανικό τηλεοπτικό δίκτυο CNN ο Τζεφ Φίνκελσταϊν, πρόεδρος της συνομοσπονδίας των εβραϊκών οργανώσεων του Πίτσμπεργκ και των περιχώρων της πόλης.

«Βαριά καρδιά»

Η επίθεση του Σαββάτου διαπράχθηκε εν μέσω ενός ιδιαίτερα πολωμένου κλίματος στις ΗΠΑ, ιδίως όσον αφορά τον πολιτικό λόγο, αλλά και όσον αφορά την αμερικανική κοινωνία.

Στη διάρκεια της εβδομάδας που πέρασε, στη χώρα κυριάρχησαν εξάλλου τα αισθήματα του φόβου και της αγωνίας εξαιτίας της ταχυδρομικής αποστολής δεμάτων που περιείχαν αυτοσχέδιους εκρηκτικούς μηχανισμούς που είχαν στόχο προσωπικότητες των Δημοκρατικών, την ώρα που ο Ντόναλντ Τραμπ εγκαλείται συνεχώς από πολιτικούς του αντιπάλους που του προσάπτουν ότι ανακινεί πάθη και μίση με τη διχαστική του ρητορική.

Ο Ρεπουμπλικάνος πρόεδρος, που εξέτασε το ενδεχόμενο να ακυρώσει μια προεκλογική συγκέντρωση που ήταν προγραμματισμένη για χθες Σάββατο — ενόψει των ενδιάμεσων εκλογών της 6ης Νοεμβρίου — αποφάσισε εντέλει να γίνει και να πάρει μέρος ο ίδιος σε αυτή. «Θα πάμε, με βαριά καρδιά, αλλά θα πάμε», είπε σε δημοσιογράφους. Πάντως «απόψε, οπωσδήποτε, θα αλλάξω τόνο», υποσχέθηκε.

«Πρέπει να σταθούμε πλάι στους εβραίους αδελφούς μας και στις εβραίες αδελφές μας για να νικηθούν ο αντισημιτισμός και οι δυνάμεις του μίσους», είπε αργότερα ο Τραμπ, απευθυνόμενος σε υποστηρικτές του κόμματός του.

«Τυφλό μίσος»

Η κόρη του Ιβάνκα Τραμπ, που έχει προσηλυτιστεί στον ιουδαϊσμό, πήρε επίσης τον λόγο και υποστήριξε πως η Αμερική είναι «πιο δυνατή» από τις πράξεις ενός «αντισημίτη», «διεστραμμένου και φανατικού».

Ο Μπάουερς είχε κάνει πολλές αναρτήσεις αντισημιτικού περιεχομένου στο Διαδίκτυο, συμπεριλαμβανομένης μίας νωρίς το Σάββατο, με την οποία ουσιαστικά διεμήνυε τι θα ακολουθούσε. Σε μια προηγούμενη, καταδίκαζε τον αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ διότι κατ’ αυτόν έμενε άπραγος μπροστά στην «εισβολή» και τον «παρασιτισμό» των Εβραίων στις ΗΠΑ.

Ο πρωθυπουργός του Ισραήλ Βενιαμίν Νετανιάχου καταδίκασε την «φρικτή» αντισημιτική επίθεση, πράγμα που έκαναν επίσης το Βερολίνο, το Παρίσι, η Οτάβα και ο ΟΗΕ, καταγγέλλοντας μια πράξη «τυφλού μίσους»

Στις ΗΠΑ καταγράφηκε το 2017 μεγάλη αύξηση των επεισοδίων με αντισημιτική φύση: αναφέρθηκαν 1.986 κρούσματα (παρενοχλήσεις, βανδαλισμοί, επιθέσεις) την περασμένη χρονιά, αριθμός υψηλότερος κατά 57% από το 2016, κατά την ADL. Μολαταύτα, οι βίαιες επιθέσεις εναντίον μελών της ισραηλιτικής κοινότητας στις ΗΠΑ είναι πολύ σπάνιες.

Πολλές αμερικανικές πόλεις, συμπεριλαμβανομένης της Νέας Υόρκης, ανακοίνωσαν το Σάββατο ότι λαμβάνουν μέτρα για την προστασία των χώρων λατρείας.

Τη 13η Απριλίου 2014, σημειώθηκαν δύο επιθέσεις με πυροβόλα όπλα σε ένα κέντρο της ισραηλιτικής κοινότητας και έναν οίκο ευγηρίας της ίδιας κοινότητας στο Όβερλαντ Παρκ, στην Πολιτεία Κάνσας. Συνολικά τρεις άνθρωποι είχαν σκοτωθεί στις επιθέσεις.

Το 2015, ένας νεαρός λευκός ρατσιστής δολοφόνησε εννέα Αφροαμερικανούς κατά τη διάρκεια λειτουργίας σε εκκλησία στο Τσάρλστον, στη Νότια Καρολίνα.

Το 2012, ένας νεοναζί εισέβαλε σε ναό των Σιχ στο Όουκ Κρικ, στην Πολιτεία Ουσκόνσιν, και δολοφόνησε έξι Αμερικανούς Σιχ.