Η ανακοίνωση της Ένωσης Εισαγγελέων κατά του Παύλου Πολάκη είναι η καλύτερη απόδειξη ότι ο αναπληρωτής υπουργός Υγείας το έχει παρατραβήξει.
Από όλο το δικαστικό κλάδο, οι Εισαγγελείς είναι αυτοί που γενικά χαίρονται όταν καταλαβαίνουν ότι το πολιτικό σύστημα θέλει κάθαρση.
Άλλωστε, αυτοί δεν δικάζουν, ούτε έχουν το άγχος να σταθμίσουν την ενοχή. Η δουλειά τους είναι να ερευνούν και να παραπέμπουν. Στη διαδικασία της ποινικής δικαιοσύνης προσπαθούν να στείλουν τους κατηγορουμένους στη φυλακή.
Με αυτή την έννοια γενικά οι Εισαγγελείς δεν θα είχαν πρόβλημα με μια κυβέρνηση που θα ήθελε «κάθαρση». Αντίθετα, θα ένιωθαν ότι αυτό θα τους «έλυνε τα χέρια».
Όμως, με την περίπτωση του Πολάκη τα πράγματα είναι διαφορετικά.
Ο Πολάκης δεν λέει απλώς ότι η κυβέρνηση πρέπει να φέρει την κάθαρση. Δεν λέει ότι υπάρχουν σκάνδαλα που πρέπει να έρθουν στο φως και οι ένοχοι να τιμωρηθούν. Σε αυτό δεν θα είχε κανείς αντίρρηση
Ο Πολάκης λέει ότι η κυβέρνηση πρέπει να πάει και να πιέσει έξω από τα θεσμικά όρια τη δικαιοσύνη ώστε να υπάρξουν παραπομπές και καταδίκες, ακόμη και εάν αυτό σημαίνει να μην τηρηθεί η ίδια η νομιμότητα.
Ο Πολάκης λέει περίπου ότι πρέπει να καταλάβει η δικαιοσύνη ποιος έχει πραγματικά την εξουσία και έτσι να συμμορφωθεί με τη γραμμή της κυβέρνησης, παραβιάζοντας κανόνες και εγγυήσεις δικαίου.
Αυτό, όμως, ξεφεύγει από το δίκαιο αίτημα της κάθαρσης και γίνεται κάτι το πολύ επικίνδυνο.
Γιατί δεν ζούμε σε κάποιο επαναστατικό καθεστώς. Δεν μιλάμε για λαϊκά δικαστήρια που μπορεί να κάνουν και μια καμιά αυθαιρεσία αλλά τουλάχιστον θα φέρουν και επαναστατικές αλλαγές.
Μιλάμε μια για επιτηρούμενη από τους δανειστές φιλελεύθερη δημοκρατία. Με τεράστια προβλήματα διαφθοράς και διαπλοκής. Στην οποία χρειάζεται όντως να υπάρξει απόδοση ευθυνών. Αλλά και ταυτόχρονα να υπάρχουν εγγυήσεις δικαίου, ώστε να μην έχουμε σκευωρίες.
Η δικαιοσύνη δεν είναι ποτέ εντελώς ανεξάρτητη. Μπορεί όμως να στηρίζεται περισσότερο στο νόμο και τη νόμιμη διαδικασία παρά στην αυθαιρεσία και τις παρεμβάσεις. Σε μια τέτοια περίπτωση μπορεί όντως να κάνει καλύτερα τη δουλειά της. Και να στείλει περισσότερα λαμόγια στη φυλακή.
Αυτός είναι ο δρόμος και όχι οι τσαμπουκάδες τύπου Πολάκη.
Και η κυβέρνηση δεν μπορεί να κάνει κάτι; Απλώς θα είναι θεατής και θα περιμένει τι θα κάνουν οι εισαγγελείς και οι δικαστές; Δεν μπορεί να «πιέσει»;
Η κυβέρνηση αυτό που μπορεί να κάνει είναι να νομοθετήσει. Να φτιάξει νόμους που να λύνουν προβλήματα.
Για να δώσω ένα παράδειγμα: Αντί ο Πολάκης να γκρινιάζει που το ΣτΕ δικαιώνει κάποιες φορές τους εργολάβους για την καθαριότητα στα νοσοκομεία, γιατί δεν αλλάζει ριζικά το καθεστώς έτσι ώστε να τους πετάξει έξω μια και καλή, αντί για τις τωρινές μεσοβέζικες λύσεις;
Η κυβέρνηση αυτή έχει περιθώρια και μηχανισμούς ελέγχου να θεσπίσει και ασφαλιστικές δικλείδες να θέσει και μορφές διαφάνειας να επιβάλλει. Μπορεί να αποτρέψει μελλοντικά σκάνδαλα και μπορεί να βοηθήσει στην τιμωρία προηγούμενων. Μπορεί να βοηθήσει θεσμικά τη δικαιοσύνη στο έργο της, αλλά και να εξασφαλίσει ότι το θεσμικό πλαίσιο πάνω στο οποίο η τελευταία κινείται είναι τέτοιο ώστε να έχουμε πραγματικά κράτος δικαίου.
Για να δώσω ένα άλλο παράδειγμα: εάν δεν θες να έχεις υποθέσεις τύπου Ηριάννας, τότε αλλάζεις το πλαίσιο για τις αντιτρομοκρατικές έρευνες και το πλαίσιο χρήσης του DNA ως αποδεικτικού υλικού. Δεν κατηγορείς τους δικαστές, όπως έκανε ο Κοντονής.
Γιατί ο δρόμος των παρεμβάσεων στη δικαιοσύνη είναι απλώς επικίνδυνος. Πολύ επικίνδυνος.
Γιατί μπορεί εσύ να θέλεις να φέρεις την κάθαρση, αλλά ο επόμενος να θέλει απλώς να πλήξει πολιτικούς αντιπάλους.
Γιατί μπορεί εσύ να παρεμβαίνεις υπέρ των δικαιωμάτων, αλλά ο επόμενος να πιέζει για αυταρχικές εκτροπές και σκευωρίες.
Γιατί εσύ μπορεί να θέλεις να βρεθούν τα λαμόγια στη φυλακή, αλλά ο άλλος μπορεί να θέλει, με τα ίδια εργαλεία, να τα βγάλει από τη φυλακή.
Γι’ αυτό λοιπόν, ας μαζευτούν εκεί στο ΣΥΡΙΖΑ, ας σταματήσουν να θέλουν να το παίζουν Μαδούρο (ή τουλάχιστον ας το παίξουν στα σωστά του όχι στα λάθος του) και ας αναλογιστούν ότι ασκώ εξουσία σημαίνει ότι χτίζω θεσμούς και διαδικασίες.
