Δώδεκα απαντήσεις για τον Εθνικό Κήπο από το δήμο Αθηναίων

Στο ζήτημα των απαραίτητων εργασιών αναβάθμισης του Εθνικού Κήπου αναφέρεται ο δήμος Αθηναίων, μέσα από δώδεκα ερωταπαντήσεις.

Είναι απαραίτητα τα έργα υποδομής στον Εθνικό Κήπο;

Η αναγκαιότητα για παρεμβάσεις έχει επισημανθεί ήδη από την προηγούμενη δεκαετία. Η σημαντική αύξηση της συχνότητας των έντονων καιρικών φαινομένων, σε συνδυασμό με την μεγάλη ηλικία του (σχεδόν 180 ετών) καθιστούν επιβεβλημένες άμεσες παρεμβάσεις για τη βιωσιμότητά του.

Τα έργα για την αναβάθμιση των υποδομών γίνονται έτσι χωρίς πρόγραμμα;

Τα έργα προκύπτουν από τη διαχειριστική μελέτη που έχουν εκπονήσει τα στελέχη της Διεύθυνσης Πρασίνου του δήμου Αθηναίων. Η μελέτη έχει εγκριθεί (για την ακρίβεια έχει περάσει από κόσκινο) από τρεις Διευθύνσεις του υπουργείου Πολιτισμού και από το Δασαρχείο. Ήταν ένα από τα βασικά θέματα της Διάσκεψης για την Αθήνα (Τεχνόπολη δήμου Αθηναίων, Φεβρουάριος 2016) και έχει πάρει τα εύσημα από τη Διεύθυνση Βαυαρικών Κήπων.

Θα μπει τσιμέντο στα μονοπάτια;

Ούτε γραμμάριο τσιμέντου.

Τότε, τι υλικό θα χρησιμοποιηθεί;

Όλα τα σκέλη της μελέτης αλλά και φυσικά η Προκήρυξη του έργου αναφέρονται με σαφήνεια σε χωμάτινα μονοπάτια, χωρίς καμία απολύτως αλλαγή. Διατηρούνται οι υπάρχουσες ροές, το φυσικό ανάγλυφο, καθώς και η υφή των μονοπατιών. Αυτό που θα γίνει, είναι σε μέγιστο βάθος 20 εκατοστών, η ανάμιξη του χώματος με stabilizer σε μέγιστο ποσοστό 10%. Είναι ένα ειδικό υδατοπερατό υλικό που εμποδίζει το χώμα να γίνεται λάσπη και να μετακινείται.

Μήπως αυτό το υλικό καταστρέφει τις ρίζες των δένδρων όπως διατείνονται κάποιοι;

Τις καταστρέφει όσο τις καταστρέφουν οι «ασυνείδητοι» υπεύθυνοι των κήπων στη Μαδρίτη (Retiro), στη Γρανάδα, στην Πομπηία, στη Ρώμη και στη Γένοβα. Σοβαρά τώρα, δεν επηρεάζει ούτε στο ελάχιστο το σύστημα ριζών των φυτών.

Ναι αλλά «εδώ είναι Ελλάδα» θα πουν ορισμένοι δύσπιστοι.

Έχει προβλεφθεί ότι, πριν ξεκινήσουν οι εργασίες, ο εργολάβος θα αποστέλλει δείγματα του υλικού τα οποία θα περνούν από την έγκριση τόσο των υπηρεσιών του Δήμου και της Διεύθυνσης Πρασίνου, όσο και του Δασαρχείου και του υπουργείου Πολιτισμού. Μιλάμε συνολικά για δεκάδες επιστήμονες όλων των ειδικοτήτων (γεωπόνοι, δασολόγοι, μηχανικοί, αρχιτέκτονες κλπ.)

Θα σκαφτούν κανάλια βάθους 70 εκατοστών;

Άλλο ένα αποκύημα φαντασίας. Η μόνη αναφορά για 70 εκατοστά είναι σε ένα φρεάτιο που θα κατασκευαστεί. Τα κανάλια θα είναι σε βάθος 30 πόντων και είναι απαραίτητα για την υπογειοποίηση των ηλεκτρικών καλωδίων και την επισκευή του υπόγειου Δικτύου Άρδευσης.

Θα μπουν μπουλντόζες και οδοστρωτήρες στον Κήπο;

Σιγά μην μπουν και τανκς! Για τις παρεμβάσεις που απαιτούνται θα χρησιμοποιηθούν ειδικά μηχανήματα μικρού τύπου, μετά από την έγκριση της εποπτεύουσας αρχής.

Εντάξει η διαχειριστική μελέτη. Το έργο για την αναβάθμιση των Υποδομών συζητήθηκε στο Δημοτικό Συμβούλιο;

Τέσσερις φορές συζητήθηκε στο Δημοτικό Συμβούλιο της Αθήνας. Συζητήθηκε επίσης και στην Οικονομική Επιτροπή του δήμου Αθηναίων. Όλα αυτά αναρτήθηκαν στη Διαύγεια, όπως και όλα τα τεύχη του διαγωνισμού. Ενημερώθηκαν οι “Φίλοι του Κήπου” σε όλες τις συναντήσεις που έγιναν χωρίς μάλιστα ούτε καν να προβληθούν οι ελάχιστες αντιρρήσεις ή έστω παρατηρήσεις.

Μήπως είναι ένα περιττό έργο;

Κάθε άλλο. Πρώτον, διότι σε πολλά σημεία με τις βροχές τα μονοπάτια έχουν παραμορφωθεί και το χώμα (λόγω της κατηφορικής κλίσης που έχει ο Κήπος) έχει κατέβει προς την πλευρά του Ζαππείου.

Δεύτερον, διότι με τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και τα έντονα καιρικά φαινόμενα, αυτή η κατάσταση θα επιδεινωθεί δραματικά.

Τρίτον, διότι το 2004, όταν είχαν γίνει εργασίες για τη συντήρηση των μονοπατιών, είχε χρησιμοποιηθεί χαλίκι, χώμα και άμμος σε μεγάλη αναλογία με αποτέλεσμα να επικάθεται σκόνη στα φυτά δημιουργώντας σημαντικά προβλήματα.

Γιατί τώρα;

Λόγω των αλλαγών του θεσμικού πλαισίου που επήλθε στο θεσμό της Τοπικής Αυτοδιοίκησης (κατάργηση Νομαρχιών, Καλλικράτης, υποχρεωτική εκπόνηση διαχειριστικών μελετών).

Τώρα θα γίνουν όλα;

Το έργο των υποδομών αποτελεί μια δέσμη δράσεων, μια ομάδα εργασιών. Υπάρχουν και αλλά ξεχωριστά project που υλοποιούνται ή οργανώνονται αθόρυβα στον κήπο.

Οι δράσεις αφορούν:

1. Επικαιροποίηση του τοπογραφικού και δημιουργία δενδρολογίου – θαμνολογίου. Κάθε δένδρο, κάθε θάμνος έχει τη ταυτότητά του. Αυτό ολοκληρώνεται στο τέλος Οκτωβρίου.
2. Σύνταξη σχεδίου δράσης για τη διαχείριση των δένδρων και την ανανέωση του φυτικού υλικού, σε συνεργασία με τους Βαυαρικούς Κήπους.
3. Συμμετοχή στο AthensDigitalLab με τοποθέτηση αισθητήρων για την καταγραφή αναλυτικών μετεωρολογικών στοιχείων που αξιοποιούνται για τη συντήρηση του Κήπου.
4. Αποκατάσταση της κτιριακής υποδομής του Κήπου (Βοτανικό Μουσείο, wc και βοηθητικό κτήριο, παραδοσιακό καφενείο)
5. Συντήρηση των ιστορικών μεταλλικών και λίθινων κατασκευών του Κήπου
6. Σύνταξη κανονισμού λειτουργίας
7. Δημιουργία Εταιρικής ταυτότητας για τον Κήπο (φυλλάδιο, λογότυπο και microsite)

Ποικίλες δράσεις ευαισθητοποίησης και ενημέρωσης:

• Τα παραμύθια του Κήπου
• Καθημερινό εκπαιδευτικό πρόγραμμα στην παιδική βιβλιοθήκη
• Πρόγραμμα περιβαλλοντικής εκπαίδευσης σε συνεργασία με το Υπουργείο Παιδείας
• Φιλοξενία εκδηλώσεων της Παγκόσμιας Πρωτεύουσας Βιβλίου
• Διαγωνισμός και Εκθέσεις φωτογραφίας “Ο Εθνικός Κήπος στις 4 εποχές του χρόνου” σε συνεργασία με το περιοδικό Φωτογράφος
• Δράσεις σε συνεργασία με το Ιστορικό Αρχείο του δήμου για την προστασία και ανάδειξη του αρχείου του Κήπου
• Συνεργασία με το Ωδείο Αθηνών και το Ίδρυμα Σβάρτς για μουσικούς περιπάτους στον Εθνικό Κήπο.
• Συνεργασία με το Εθνικό Θέατρο και περιπατητικές παραστάσεις με έργο του Θ.Γκόνη που αφορά στην ιστορία του Εθνικού Κήπου.
• Εκδηλώσεις και δράσεις του Οργανισμού Πολιτισμού Αθλητισμού και Νεολαίας του δήμου Αθηναίων, κάθε Ιούνιο, με επίκεντρο τα παιδιά, την ήπια άθληση, τη yoga και τη μουσική

Τελικά τι είναι ο Εθνικός Κήπος;

Είναι ο αγαπημένος χώρος πρασίνου των Αθηναίων.  Αλλά ας μην απαντήσουμε εμείς ας δούμε τι λένε οι πολίτες:
Ο Κήπος στην εφαρμογή WWF GreenSpaces έχει αξιολογηθεί με την υψηλότερη βαθμολογία και αποτελεί τον πιο αγαπημένο χώρο πρασίνου για τους χρήστες της εφαρμογής.
Στις αξιολογήσεις της Google η βαθμολογία του Κήπου είναι 4,5 αστέρια σε μέγιστο βαθμό ικανοποίησης το 5.
Και στο tripadvisor 4 στους 5 επισκέπτες βαθμολογούν τον Εθνικό Κήπο από πολύ καλό έως εξαιρετικό αποδίδοντάς του σταθερά, πιστοποιητικό διάκρισης.