Όταν ο Πάνος Καμμένος έκανε μήνυση και ζήτησε τη σύλληψη δημοσιογράφων με τη διαδικασία του αυτοφώρου, ουσιαστικά έκανε κι ένα μεγάλο λάθος. Εριξε λάδι στη φωτιά των αποκαλύψεων για τα τεράστια κονδύλια που είχαν δοθεί για τους πρόσφυγες και «χάνονταν» στη διαδρομή.
Εκεί που η έρευνα είχε «κολλήσει» και μόνο τα δημοσιεύματα είχαν μείνει, η υπόθεση πήρε ξανά φωτιά και πλέον όλα οδηγούν στην παρέμβαση εισαγγελέα.
Ειδικά για τις εταιρείες που έχουν αναλάβει τη σίτιση χιλιάδων προσφύγων και μεταναστών στα νησιά, θα χρειαστεί πολύ δουλειά για να αποκαλυφθεί αν τελικά υπάρχει σκάνδαλο ή όχι. Πάντως, όλα δείχνουν ότι ορισμένα «σκοτεινά» σημεία επιβεβαιώνουν όσους πιστεύουν ότι κάποιοι έχουν κάνει πάρτι με τα κονδύλια της ΕΕ.
Η έρευνα της Αρχής Καταπολέμησης της Απάτης και της διαφθοράς (OLAF) δεν μπορεί να σταματήσει από κανέναν, όμως, πρέπει να υπάρξει και παρέμβαση της δικαιοσύνης ώστε να αρχίσουν να ανοίγουν στόματα.
Όπως όλα δείχνουν, δύο εταιρείες κέτερινγκ βρίσκονται στο στόχαστρο καθώς αυτές διαχειρίζονται τη σίτιση στα κέντρα υποδοχής. Όχι μόνο λόγο πιθανών υπερτιμολογήσεων αλλά και γιατί οι καταγγελίες από τους πρόσφυγες είναι ότι το φαγητό απλά… δεν τρώγεται και πετάγεται στα σκουπίδια.
Η εφημερίδα «Πρώτο Θέμα» αναφέρει ότι με βάση τις καταγγελίες που έχουν γίνει, δύο εταιρείες εμφανίζονται να είναι σε όλους τους διαγωνισμούς παρούσες. Πρόκειται για τις εταιρείες catering Pot & Pan food servises, συμφερόντων Γιάννη Τουτζιαρίδη, με έδρα την Κόρινθο και την «Πιέτρης Εστίαση Α.Ε»., συμφερόντων Γιώργου Πιέτρη, ο οποίος παλιότερα ήταν ο ανάδοχος του κυλικείου της Βουλής.
Οι εταιρείες αυτές έπαιρναν μέρος στους διαγωνισμούς για όλα τα κέντρα φιλοξενίας. Τα χρήματα για τη σίτιση μεταναστών που δόθηκαν στην Ελλάδα για την περίοδο Αυγούστου 2016 έως τον Αύγουστο 2018 προέρχονται από έκτακτα ευρωπαϊκά κονδύλια. Η Ελλάδα από το 2015 έχει λάβει 456 εκατομμύρια σε έκτακτη χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την αντιμετώπιση της μεταναστευτικής κρίσης, αλλά από αυτά μόνο τα κονδύλια που δόθηκαν στο υπουργείο Εθνικής Αμυνας, ύψους 48 εκατομμυρίων, τίθενται υπό εξέταση και κυρίως για το κατά πόσον συγκεκριμένες εταιρείες catering που ανέλαβαν το έργο αποκόμισαν δυσανάλογα κέρδη.
Στο δημοσίευμα της εφημερίδας γίνεται αναφορά στους διαγωνισμούς τις συμπράξεις μεταξύ εταιρειών την αύξηση του κόστους σίτισης ανά μερίδα και τα ποσά που λαμβάνουν οι εταιρείες και τα οποία είναι υψηλά.
Μάλιστα παρότι η έρευνα είναι σε γνώση των αρμοδίων ελληνικών αρχών οι έκτακτοι διαγωνισμοί συνεχίζονται ενώ έχουν προηγηθεί εργολαβίες και σε άλλες περιοχές όπως για παράδειγμα στη Χίο όπου η ανεξάρτητη αρχή καταπολέμησης της απάτης έχει πραγματοποιήσει έρευνα.
Η Αρχή Καταπολέμησης της Απάτης έχει τη δυνατότητα να ερευνά όλες τις εμπλεκόμενες υπηρεσίες να διεξάγει ανακρίσεις ακόμη και να ελέγχει τους τραπεζικούς λογαριασμούς των εμπλεκομένων εταιρειών και προσώπων στις καταγγελίες.
Σύμφωνα με δημοσιεύματα, οι επισκέψεις στην Ελλάδα από υπηρεσίες της Επιτροπής, ήταν δύο. Η πρώτη έγινε στο τέλος του 2016 με σκοπό να ελέγξει κατά πόσον τα αρχικά 30 εκατομμύρια που δόθηκαν για σίτιση μεταναστών χρησιμοποιήθηκαν για τον συγκεκριμένο σκοπό, ποια εταιρεία προσλήφθηκε και αν το φαγητό έφτανε στα κέντρα φιλοξενίας. Αναλυτικός έλεγχος λογαριασμών δεν έγινε, αλλά εφόσον στον πρώτο έλεγχο επιβεβαιώθηκε ότι τα χρήματα πήγαιναν για σίτιση μεταναστών εγκρίθηκε και δεύτερο κονδύλι ύψους 18 εκατομμυρίων και για το επόμενο διάστημα.
«Η επίσκεψή μας επιβεβαίωσε ότι υπάρχει σίτιση για τους μετανάστες και για αυτό προχωρήσαμε στην αποπληρωμή του κόστους της σίτισης», είπε η Ν. Μπερτό από πλευράς Κομισιόν και πρόσθεσε ότι «δεν είμαστε οι κατάλληλοι να ερευνήσουμε καταγγελίες σχετικά με παράνομα κέρδη από υπηρεσίες σίτισης».
Η Επιτροπή επέστρεψε για δεύτερο έλεγχο στην Ελλάδα τον Ιούνιο του 2017, όταν ήδη υπήρχαν δημοσιεύματα που μιλούσαν για κακοδιαχείριση των συγκεκριμένων κονδυλίων. Τότε ήταν που η Κομισιόν επικοινώνησε με την OLAF να ξεκινήσει την έρευνά της, κάτι που και η ίδια η υπηρεσία είχε αρχίσει να κάνει με συλλογή στοιχείων από τον Σεπτέμβριο του 2017. Το πόρισμα της OLAF είναι άγνωστο πότε θα ολοκληρωθεί, ενώ κατά την πάγια τακτική που διέπει τις έρευνες οι οποίες βρίσκονται σε εξέλιξη, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και η OLAF δεν μπορούν να σχολιάσουν περαιτέρω την υπόθεση.
Οι διαγωνισμοί
Όπως αναφέρουν πηγές, στη Χίο η σίτιση γίνεται με προκήρυξη διαγωνισμού από την 96 ΑΔΤΕ (Ανώτερη Διοίκηση Ταγμάτων Εθνοφυλακής), ή από Επιτροπή Διενέργειας Διαγωνισμού που απαρτίζεται από στρατιωτικούς, με την διαδικασία της διαπραγμάτευσης, προκειμένου να επιτευχθεί η πλέον συμφέρουσα προσφερόμενη τιμή. Πολλές φορές μπαίνει πλαφόν ανώτατης τιμής (5,87 ευρώ με ΦΠΑ) ημερησίως ανά άτομο και η τελική σύμβαση ανέρχεται σε πολλά εκατομμύρια ευρώ καθώς οι μετανάστες είναι χιλιάδες και η σίτιση καθημερινή.
Η Pot & Pan food servises με έδρα την Αυλίδα εκτός της Χίου έχει λάβει μέρος στη σίτιση προσφύγων-μεταναστών στα Οινόφυτα, στην Λαμία, στη Ριτσώνα, στην Μόρια Λέσβου κ.α.
Για το 2017 ήταν η μοναδική εταιρεία που είχε πάρει τους διαγωνισμούς σίτισης στη Χίο, με συνολικό τζίρο 3.076.515 ευρώ, σύμφωνα με τις συμβάσεις που έχουν αναρτηθεί στη Διαύγεια.
Οι τιμές που διαμορφώθηκαν ανά άτομο ήταν μόλις δύο λεπτά κάτω από το πλαφόν της ανώτατης τιμής δηλαδή 5,85 ευρώ. Στις συμβάσεις που δεν υπήρχε πλαφόν η τιμή σίτισης ανά μετανάστη ημερησίως έφθασε ακόμα και τα 7,20 ευρώ.
Αναφορικά με την εταιρεία «Πιετρής» το 2017 είχε έρθει ερώτηση στη Βουλή σχετικά με δημοσιεύματα που εμφάνιζαν αποκλίσεις των αριθμών που φιλοξενούνταν σε hot spots και των συμβάσεων της εταιρείας για τις μερίδες φαγητού.
Συγκεκριμένα, για το Κέντρο Φιλοξενίας Ιωαννίνων κατοχυρώνονται διαγωνισμοί για παροχή φαγητού σε 600 άτομα (27/1/2017) και για 550 άτομα (24/2/2017), τη στιγμή που, σύμφωνα με δελτίο τύπου του ΓΕΕΘΑ, το Κέντρο Φιλοξενίας Δολιανών είχε αντίστοιχα 138 και 118 διαμένοντες.
Τη σίτιση είχαν αναλάβει δύο εταιρίες κέτερινγκ ως ένωση («Πιέτρης – Άνοστρον»). Η σίτιση των προσφύγων στα Κέντρα Φιλοξενίας του Νομού Ιωαννίνων είχε ανατεθεί στην εταιρία «Πιέτρης Εστίαση Α.Ε.», με τιμή, περιλαμβανομένου του ΦΠΑ, στα 4,68 ευρώ το άτομο. Ένα μήνα μετά, στις αρχές του περασμένου Ιουλίου, τη σίτιση των 1.450 πλέον προσφύγων των Δολιανών και του Κατσικά αναλαμβάνει μετά από προσφυγή η «Άνοστρον», με τιμή στα 4,51 ευρώ το άτομα μαζί με τον ΦΠΑ. Στις αρχές Σεπτεμβρίου στην εταιρία «Πιέτρης» κατακυρώνεται η σίτιση 1.700 προσφύγων για 30 ημέρες με τιμή 5,86 ευρώ μαζί με τον ΦΠΑ. Ωστόσο, λίγους μήνες μετά οι δυο εταιρείες φέρονται να έχουν λάβει μέρος στον σχετικό διαγωνισμό ως «ένωση εταιριών» και σ’ αυτήν την ένωση ανατίθεται η σίτιση 1.300 ατόμων σε Δολιανά, Κατσικά και Τσεπέλοβο προς 4,72 ευρώ δίχως ΦΠΑ.
Η ένωση των δύο εταιρειών παίρνει πάλι τη σίτιση 600 προσφύγων σε Δολιανά και Κατσικά έναντι 4,73 ευρώ το άτομο χωρίς ΦΠΑ.
Αναφορικά με τη Μόρια και τη σίτιση των προσφύγων στο νησί έχουν γίνει πολλές καταγγελίες για τις πιο πάνω εταιρείες. Με ερώτησή τους τον Ιούνιο τρεις βουλευτές της Δημοκρατικής Συμπαράταξης τόνιζαν ότι από το 2016 έως σήμερα, «μόνιμοι ανάδοχοι με μηδενική έκπτωση στην προϋπολογισμένη τιμή είναι οι εταιρίες “Pot & Pan Food Services” (από 01/11/2017 σε συνεργασία με την «Ένωση Τζανέτος Ε.Ε.») και «Πιέτρης Εστίαση Α.Ε.», οι οποίες έλαβαν συνολικά 26,9 εκ. ευρώ για την τροφοδοσία των hot spots σε Λέσβο, Χίο, Σάμο, Κω και Λέρο. […].
»Δεδομένου ότι πρόκειται για ένα εξαιρετικά ευαίσθητο πολιτικά και κοινωνικά ζήτημα, που αφορά τόσο τις χιλιάδες των προσφύγων και μεταναστών που διαμένουν στα κέντρα υποδοχής του Ανατολικού Αιγαίου, όσο και τους κατοίκους και τις τοπικές επιχειρήσεις, που έχουν πληγεί πολλαπλά από την οικονομική κρίση, τη μεταναστευτική / προσφυγική κρίση, αλλά και δυστυχώς αρκετές φυσικές καταστροφές τα τελευταία χρόνια, και δεδομένου ότι πρόκειται ταυτόχρονα και για τη διαχείριση δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ, θεωρούμε πως πρέπει να απαντηθούν άμεσα οι καταγγελίες και να μη μείνει καμία σκιά».
Τον Μάιο του 2018, η εφημερίδα Παραπολιτικά, έκανε μια σειρά από πολύ ενδιαφέρουσες αποκαλύψεις για τον τρόπο με τον οποίο γίνονταν οι αναθέσεις για τη σίτιση στα κέντρα κράτησης στα νησιά.
Το ρεπορτάζ υποστήριζε ότι μόνιμοι ανάδοχοι µε μηδενική έκπτωση στην προϋπολογισμένη τιμή είναι συγκεκριμένες εταιρείες, οι οποίες έλαβαν συνολικά 26,9 εκατ. ευρώ για την τροφοδοσία των hot spots σε Μυτιλήνη, Χίο, Σάμο, Κω και Λέρο. Η μία εταιρεία ήταν η «Pot & Pan Food Services», εκ των κορυφαίων του κλάδου εστίασης, που ανήκει στον Γιάννη Τουτζιαρίδη, οικείο πρόσωπο του υπουργού Άµυνας Π. Καµµένου. Η άλλη είναι η «Πιέτρης Εστίαση Α.Ε.», συμφερόντων του Γιώργου Πιέτρη, παλαιού αναδόχου του κυλικείου της Βουλής, ο οποίος κυκλοφορούσε µε Ferrari αλλά άφηνε τους υπαλλήλους του απλήρωτους, µε συνέπεια εκείνοι να προβούν σε επίσχεση εργασίας.
Στους καταυλισμούς της Χίου έχουν ανατεθεί και εκτελεστεί συµβάσεις ύψους 4,9 εκατ. ευρώ. Η πρώτη διήρκεσε 11 ημέρες, ήταν συνολικού ποσού 120.000 ευρώ και ανατέθηκε σε κοινοπραξία εταιρειών. Στη συνέχεια και για το χρονικό διάστημα από 25 Μαρτίου 2016 έως 31 Δεκεμβρίου 2017 μόνιμος ανάδοχος ήταν η «Pot & Pan» του κ. Τουτζιαρίδη και από το 2018 η «Salas Intergroup Εκδηλώσεις Α.Ε».
Στη Σάμο το αντίστοιχο κονδύλι σίτισης ανέρχεται στα 5,1 εκατ. ευρώ, το οποίο λαµβάνει ανελλιπώς για περισσότερο από 1 έτος (από 3/3/2017) η «Πιέτρης Εστίαση Α.Ε.».
Ομοίως στην Κω, έχουν διατεθεί 2,2 εκατ. ευρώ στην «Πιέτρης Εστίαση Α.Ε.» και στην «Μιχαήλ Παστρικός», η οποία αρχικώς ανέλαβε μόνη της την παρασκευή και διανομή τροφίμων και ακολούθως συνεργάστηκε µε τον κ. Πιέτρη.
Σύμπραξη της «Πιέτρης Εστίαση Α.Ε.» µε άλλη ομοειδή υπάρχει και στη Λέρο. Εν προκειμένω µε τη «Σκορδάλης Αθανάσιος Θεολόγος». Η τελευταία εταιρεία τον Μάρτιο έως τα τέλη του 2016 ήταν ανάδοχος των συµβάσεων και από 1/1/2017 συνεχίζει µε το γκρουπ του κ. Πιέτρη, λαμβάνοντας αμφότεροι συνολικώς 1,8 εκατ. ευρώ.
Στη Μυτιλήνη έχουν δοθεί 12,96 εκατ. ευρώ στις «Pot & Pan Food Services», τη συνεργαζόµενη µε αυτή «Τζανέτος Εµµανουήλ και ΣΙΑ ΕΕ» και την υπεργολάβο «Μάρκος Καράµπελας».
Το ρεπορτάζ υποστήριζε ότι όπως προκύπτει από το περιεχόµενο των εκατοντάδων προκηρύξεων, οι «Pot & Pan», «Πιέτρης», «Τζανέτος», «Καράµπελας» και «Salas» διασυνδέονται µεταξύ τους µε διάφορα σχήµατα, ώστε να αναλαµβάνουν τα συσσίτια των χιλιάδων προσφύγων και µεταναστών.
Μάλιστα είχε καταγγελθεί ότι οι προκηρύξεις για τις συμβάσεις αυτές δημοσιεύονταν συχνά την προηγουμένη της καταληκτικής ημερομηνίας με αποτέλεσμα να μην μπορούν εύκολα άλλες εταιρείες να διεκδικήσουν συμμετοχή. Ήταν προκηρύξεις για τη σίτιση για βραχεία διαστήματα, ακόμη και για 11 ή 13 μέρες, η ανάρτηση των οποίων γινόταν ακόμη και μισή ώρα πριν από την αποσφράγιση των προσφορών.
Ερώτηση από ΝΔ
Φωτογραφικές συμβάσεις υπέρ εταιρειών σίτισης και κατασπατάληση δημοσίων πόρων αναφορικά με τη σίτιση «αόρατων» προσφύγων σε κέντρα φιλοξενίας της Πελοποννήσου και της Ηπείρου, κατήγγειλε τον Μάρτιο του 2017, ο Γραμματέας ΠΕ της ΝΔ – Βουλευτής Ηρακλείου κ. Λευτέρης Αυγενάκης, με κοινοβουλευτική του παρέμβαση προς τους Υπουργούς Εθνικής Άμυνας, Παναγιώτη Καμμένο και Μεταναστευτικής Πολιτικής, Ιωάννη Μουζάλα.
Στην ερώτηση επισημαίνεται: «Τη στιγμή που η χώρα βιώνει την πιο αδυσώπητη οικονομική κρίση, με την ανοχή της κυβέρνησης», δαπανώνται τεράστια ποσά για τη σίτιση «αόρατων» προσφύγων με στόχο για μια ακόμα φορά το εξόφθαλμο βόλεμα ημετέρων.
Σύμφωνα με τον Τύπο και καταγγελίες εθελοντών του κέντρου φιλοξενίας στη Μυρσίνη Ηλείας, LM Village, η εταιρεία σίτισης Korinthian Palace Catering που έχει αναλάβει τη σίτιση των προσφύγων φαίνεται να σιτίζει 62 άτομα περισσότερα από αυτά που πραγματικά φιλοξενούνται στον χώρο.
Πιο αναλυτικά, πληροφορίες αναφέρουν πως ο μέγιστος αριθμός ατόμων που φιλοξενήθηκε ποτέ στον χώρο ανήλθε στα 338 άτομα. Όπως, όμως, προκύπτει και από σχετικά έγγραφα στη Διαύγεια από τον Απρίλιο έως τον Οκτώβριο του 2016, οι συμβάσεις που κατακυρώθηκαν αφορούσαν σε 400 άτομα, με τιμή κατ’ άτομο τα 4,72 ευρώ χωρίς ΦΠΑ και 5,85 με ΦΠΑ. Ποσό που απέχει ελάχιστα λεπτά του ευρώ από το ανώτατο όριο, κάτι που εξηγείται από το γεγονός ότι η εν λόγω εταιρία ήταν ο μόνος συμμετέχων στον αναφερόμενο διαγωνισμό.
Κατόπιν αυτών, προκύπτει πως ακόμη και αν το camp φιλοξενούσε τον ανώτατο αριθμό προσφύγων ήτοι 338, η εταιρεία κέρδιζε 292,64 ευρώ παραπάνω την ημέρα, με τον στρατό να πληρώνει 362,7 ευρώ παραπάνω ημερησίως και με τα εξτρά έξοδα ανά μήνα για τον στρατό συν ΦΠΑ να ανέρχονται στα 10.881 ευρώ με την εταιρεία να σημειώνει πρόσθετα έσοδα ύψους 8.779 ευρώ.
