Αιτία πολέμου αποτελεί για τους εργαζόμενους στις αστικές συγκοινωνίες Αθήνας και Θεσσαλονίκης, το ανοιχτό παράθυρο για την ανάληψη συγκοινωνιακού έργου από τα ΚΤΕΛ, τους δήμους ή άλλο ιδιωτικό φορέα. Οι εκπρόσωποι των εργαζομένων στις αστικές συγκοινωνίες της Αθήνας, δηλώνοντας αποφασισμένοι να προχωρήσουν σε δυναμικές κινητοποιήσεις, θα αποφασίσουν σήμερα τον τρόπο αντίδρασής τους. Από εχθές το απόγευμα τα λεωφορεία τράβηξαν χειρόφρενο στη Θεσσαλονίκη, ενώ και σήμερα έχουν 24ωρη απεργία.
Μιλώντας στο «Βήμα», ο πρόεδρος του Συνδικάτου Εργαζομένων ΟΑΣΑ, κ. Λεωνίδας Σκούλος, διαμηνύει ότι «δεν υπάρχει περίπτωση να επιτρέψουμε να αναλάβουν τα ΚΤΕΛ ούτε ένα δρομολόγιο της ΟΣΥ και θα προσβάλουμε νομικά ως εκπρόθεσμη την τροπολογία που κατατέθηκε αιφνιδιαστικά μες τη νύχτα», τονίζοντας ότι οι εργαζόμενοι θα προχωρήσουν σε δυναμικές κινητοποιήσεις.
Η τροπολογία που άναψε φωτιές στις οδικές συγκοινωνίες των δυο μεγάλων αστικών κέντρων, ουσιαστικά αφήνει ορθάνοιχτο το δρόμο για δραστηριοποίηση των ΚΤΕΛ, αλλά και άλλων ιδιωτικών μεταφορικών φορέων (πχ. τουριστικά λεωφορεία) και στα αστικά δρομολόγια των ΟΣΥ ΑΕ και ΟΣΕΘ ΑΕ. Συγκεκριμένα, στην παράγραφο 3, προβλέπεται ότι «επιτρέπεται να εκτελούνται αστικά ή υπεραστικά δρομολόγια από τα ΚΤΕΛ ή από τους ΟΤΑ ή από οδικό μεταφορέα επιβατών με την υπογραφή σύμβασης μεταξύ ΟΣΕΘ και ΚΤΕΛ ή άλλου φορέα. Τα δρομολόγια προτείνονται από τον ΟΣΕΘ και εγκρίνονται με απόφαση του υπουργού Μεταφορών».
Μόνο υπεραστικό έργο στα ΚΤΕΛ επιμένει το Υπουργείο
Αντίθετα με τα παραπάνω, παράγοντες του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών τονίζουν στο Βήμα ότι οι προβλέψεις της τροπολογίας αφορούν το μη αστικό έργο στις περιοχές αρμοδιότητας των ΟΑΣΑ και ΟΑΣΘ. Αν και η τροπολογία προβλέπει την «παραχώρηση» όχι μόνο υπεραστικών δρομολογίων, αλλά αναφέρεται ξεκάθαρα στην εκτέλεση αστικών δρομολογίων από τα ΚΤΕΛ ή άλλο ιδιωτικό φορέα.
Βασικό επιχείρημα αποτελεί η εναρμόνιση της χώρας μας με την ευρωπαϊκή νομοθεσία για την αδιάλειπτη παροχή υπηρεσιών δημοσίου συμφέροντος, όπως είναι οι μετακινήσεις του επιβατικού κοινού. Για τον λόγο αυτό, θεσπίζεται και η δυνατότητα επιβολής προστίμων, με υπουργική απόφαση, στις εταιρείες ΟΣΥ ΑΕ, ΣΤΑΣΥ ΑΕ ή ΚΤΕΛ ΑΕ, ύψους 2.000 ευρώ, όταν δεν εκτελούν καθορισμένο δρομολόγιο ή σε περίπτωση υποτροπής και πρόστιμο 4.000 ευρώ.
Από τη μεριά τους όμως οι εκπρόσωποι των εργαζομένων κατηγορούν την ηγεσία του Υπουργείου ότι βρίσκει πάτημα στη διαχρονική απαξίωση των αστικών συγκοινωνιών, που δεν έχουν επαρκές προσωπικό και οχήματα για την εκτέλεση του έργου, με σκοπό να το εκχωρήσει στα ιδιωτικά ΚΤΕΛ, επιβάλλοντας παράλληλα πρόστιμα στους δημόσιους φορείς.
Πίσω από τις εντονότατες αντιδράσεις πάντως στην Θεσσαλονίκη, το Υπουργείο «βλέπει» ιδιοτέλεια από την πλευρά των εργαζομένων, καθώς με την τροπολογία ενεργοποιείται νωρίτερα και η λειτουργία της διάδοχης εταιρείας του επανακρατικοποιημένου ΟΑΣΘ, της λεγόμενης ΑΣΥΘ ΑΕ. Γεγονός, που όπως επισημαίνεται, θα φέρει πιο γρήγορα την αξιολόγηση για τους εργαζόμενους.
Ο «παντοδύναμος» Υπουργός
Οι προβλέψεις του νομοσχεδίου που ψηφίστηκε από τη Βουλή, όπως και της εν λόγω τροπολογίας, καθιστούν ουσιαστικα τον Υπουργό Υποδομών και Μεταφορών απόλυτο κυρίαρχο στο έργο των επιβατικών μεταφορών. Καθίσταται αρμόδιος για τον καθορισμό γενικών κανόνων που αφορούν στις ελάχιστες απαιτήσεις που πρέπει να πληρούνται κατά την εκτέλεση δημόσιων αστικών μεταφορών επιβατών. Δύναται επίσης να αναθέτει τις δημόσιες αστικές οδικέ μεταφορές επιβατών, χορηγώντας αποκλειστικό δικαίωμα παροχής αυτών ή και αποζημίωση.
Ακόμη, για την ανάθεση αστικών οδικών μεταφορών επιβατών με την χορήγηση αποκλειστικού δικαιώματος εκμετάλλευσης ή και αποζημίωση (άγονες γραμμές), όπως και η σύναψη συμβάσεων με τους παραχωρησιούχους πραγματοποιούνται από τον Υπουργό Υποδομών και Μεταφορών. Η δε ανάθεση γίνεται είτε με διαγωνισμό είτε κατ’ εξαίρεση με απευθείας ανάθεση, όταν συντρέχει περίπτωση διακοπής των προσφερόμενων υπηρεσιών ή επικείμενος κίνδυνος διακοπής τους, για χρονικό διάστημα όχι μεγαλύτερο από 2 χρόνια.
Από την άλλη, όπως ορίζει η ψηφισθείσα τροπολογία, στις οδικές συγκοινωνίες Αθήνας και Θεσσαλονίκης την έγκριση για τα δρομολόγια ή τις ειδικές διαδρομές που προτείνουν ο ΟΑΣΑ και ο ΟΑΣΘ θα δίνει επίσης με απόφασή του ο ίδιος ο Υπουργός. Σύμφωνα με την παράγραφο 4, καθορίζονται ειδικά δρομολόγια τοπικού χαρακτήρα για την εκτέλεση των οποίων θα καταρτίζονται συμβάσεις μεταξύ ΟΑΣΑ ή ΟΣΕΘ και του κατά τόπον αρμόδιου ΚΤΕΛ.
Σε αυτές μάλιστα θα καθορίζεται ο τρόπος σύμπραξης και διάθεσης των υλικών και ανθρώπινων πόρων από τους συμβαλλόμενους. Τα παραπάνω δρομολόγια θα προτείνονται από τους Οργανισμούς και θα εγκρίνονται από τον Υπουργό. Σε περίπτωση που αυτά τα δρομολόγια δεν ενδιαφέρουν το ΚΤΕΛ θα μπορούν να γίνουν από άλλους μεταφορείς.
