Εύθραυστες είναι οι ισορροπίες στην ΠΓΔΜ μετά το δημοψήφισμα για τη Συμφωνία των Πρεσπών, με τη χώρα πλέον να κινείται σε «αχαρτογράφητα νερά».
Στις κάλπες μπορεί να επικράτησε το «ναι» με ποσοστό 91,73%, ωστόσο η μεγάλη αποχή «στρίμωξε» για τα καλά τον Ζόραν Ζάεφ, ο οποίος έχει ποντάρει στη συμφωνία τα πολιτικά του ρέστα.
Καθώς οι εξελίξεις είχαν διαφανεί από νωρίς στη διάρκεια της ψηφοφορίας, ο πρωθυπουργός της ΠΓΔΜ έσπευσε πολύ γρήγορα να ξεκαθαρίσει ότι θα προωθήσει τις συνταγματικές αλλαγές που προβλέπει η συμφωνία στο κοινοβούλιο. Κάλεσε, δε, τη Βουλή να δεχθεί το αποτέλεσμα και να προχωρήσει στις αναγκαίες αλλαγές. Ωστόσο, αναγκάστηκε να παραδεχθεί ότι εάν οι συνταγματικές αλλαγές δεν περάσουν από το κοινοβούλιο, τότε ανοίγει ο δρόμος για πρόωρες εκλογές.
«Φυσικά και υπάρχει ενδεχόμενο εκλογών. Ο νόμος και το Σύνταγμα προβλέπουν τις επόμενες κινήσεις. Αλλά ελπίζω ότι θα καταφέρουμε να καταλήξουμε σε συμφωνία» είπε ο Ζάεφ, προσθέτοντας ότι «εάν όμως οι συζητήσεις αποτύχουν, τότε θα πρέπει να γίνουν πρόωρες εκλογές».
Σε πρώτη φάση, ο σκοπιανός πρωθυπουργός θα επιδιώξει να συγκεντρώσει την πλειοψηφία των 2/3 (σ.σ. 80 βουλευτές) που απαιτείται για να προχωρήσει στις συνταγματικές τροποποιήσεις.
Το κόμμα του μαζί με το αλβανικό δεν συγκεντρώνουν τον απαιτούμενο αυτό αριθμό, οπότε καλείται να «ρίξει δίχτυα» στην αξιωματική αντιπολίτευση, η οποία είναι αυτή που είτε θα δώσει το «σήμα» για εκλογές είτε θα ταχθεί στο πλευρό του Ζάεφ, υπό τον κίνδυνο να χρεωθεί ενδεχόμενο «πάγωμα», σε περίπτωση κατάρρευσης της συμφωνίας, της ένταξης της χώρας στο ΝΑΤΟ και στην ΕΕ.
Στο VMRO, όσο κι αν προσπαθούν κάποιοι να το εμφανίσουν πολιτικά ενισχυμένο μετά το δημοψήφισμα, στο εσωτερικό εμφανίζεται διχασμένο. Γεγονός που διαπιστώθηκε και κατά την ημέρα του δημοψηφίσματος, καθώς, ενώ η γραμμή του κόμματος ήταν η αποχή από τις κάλπες, κάποιοι βουλευτές του έσπευσαν να ψηφίσουν.
«Οι πολίτες είπαν ένα δυνατό όχι στη συμφωνία με την Ελλάδα. Τα 2/3 των «Μακεδόνων» πολιτών έστειλαν ένα σαφές μήνυμα ότι αυτή η συμφωνία είναι απαράδεκτη γι’ αυτούς. Οι παράλογες ερμηνείες και οι χειρισμοί του Ζάεφ είναι μάταιοι» ανέφερε σε ανακοίνωσή του το κόμμα την επομένη του δημοψηφίσματος, σημειώνοντας ότι οι πολίτες έστειλαν με σαφήνεια ένα μήνυμα πως ο Ζάεφ δεν έχει καμία νομιμότητα να προωθήσει αυτή τη συμφωνία.
Η άποψη αυτή, ωστόσο, δε φαίνεται να ακολουθείται ενιαία από την κοινοβουλευτική του ομάδα. Στο πλαίσιο των συναντήσεων που διεξάγουν το κόμμα του Ζάεφ και της αξιωματικής αντιπολίτευσης προκειμένου να καθορίσουν τα επόμενα βήματα μετά το δημοψήφισμα, ο Κόνσταντιν Μπογκντάνοφ, μέλος της εκτελεστικής επιτροπής του VMRO-DPMNE, δήλωσε στους δημοσιογράφους, σύμφωνα με το πρακτορείο MIA, ότι «η διαδικασία για τη συμφωνία του ονόματος πρέπει να ολοκληρωθεί στο κοινοβούλιο. Οι βουλευτές θα πρέπει να αναλάβουν την ευθύνη».
Ο διεθνής παράγοντας
Στο πλαίσιο αυτό, μείζονος σημασίας θεωρείται η παρέμβαση της διεθνούς κοινότητας προς την αντιπολίτευση των Σκοπίων. Ήδη, από τις πρώτες κιόλας ώρες μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων του δημοψηφίσματος, κορυφαίοι αξιωματούχοι της Δύσης της «πετούν το μπαλάκι», παροτρύνοντας όλους τους πολιτικούς ηγέτες να συμμετάσχουν υπεύθυνα στην αξιοποίηση αυτής της ιστορικής ευκαιρίας, «αδιαφορώντας» ουσιαστικά για το ποσοστό της αποχής από τις κάλπες.
Για Ευρωπαίους και Αμερικανούς, η σταθεροποίηση της περιοχής των Βαλκανίων παίζει σπουδαίο ρόλο και σίγουρα δεν θέλουν να χαραμίσουν τις όποιες προσπάθειες κατέβαλαν προ δημοψηφίσματος.
Απεναντίας, η Ρωσία με επίσημη παρέμβασή της επιχειρεί να δείξει ότι δεν θα μείνει στη γωνία των εξελίξεων, απειλώντας έμμεσα με άσκηση βέτο στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ.
