Όπως αποκαλύπτεται από τα πρακτικά των συσκέψεων των πολιτικών αρχηγών της ΠΓΔΜ, σε μια από τις ομιλίες του προς τους υπολοίπους ο Ζόραν Ζάεφ λέει ότι ορισμένους τους συμφέρει να μην υπάρξει λύση. Συμφώνησε ότι αυτό μπορούσε να καταστρέψει πολιτικές καριέρες, είναι όμως έτοιμος ως ηγέτης να πάρει την ευθύνη και να οδηγήσει αυτή τη διαδικασία.
Η φράση – κλειδί στο σημείο αυτό είναι οι πολιτικές καριέρες που ένα θέμα σαν το «Μακεδονικό» μπορεί να τις καταστρέψει. Ο σκοπιανός πρωθυπουργός ανησυχεί προφανώς και για τη δική του καριέρα, ειδικά μετά το προσωπικό του «Βατερλώ», με την μεγάλη αποχή στο δημοψήφισμα.
Ο Ζόραν Ζάεφ είναι 44 ετών, όσο περίπου και ο Αλέξης Τσίπρας, επομένως έχει μεγάλο πολιτικό μέλλον μπροστά του. Ένα οριστικό ναυάγιο στην υπόθεση του ονοματολογικού θα σημάνει σε μεγάλο βαθμό την απότομη και βίαιη διακοπή της κυριαρχίας του στη γειτονική χώρα.
Ενας μετριοπαθής πολιτικός που κινείται στον σοσιαλδημοκρατικό χώρο κι έχτισε την καριέρα του με το να γίνει ο αντι-Γκρουέφσκι. Όχι ακραίος δηλαδή, όχι λαϊκιστής και με ένα ευρωπαϊκό όραμα για τη χώρα του που, όμως, περνά μέσα από τη λύση της διένεξης με την Ελλάδα.
Σ’ αυτό έχει ποντάρει όλα τα του τα λεφτά ο κ. Ζάεφ και θα κάνει τα πάντα για να μη ναυαγήσει οριστικά η διαπραγμάτευση και να μη χαθεί η ευκαιρία της λύσης τώρα.
Όπως φαίνεται και από τα πρακτικά, ο σκοπιανός πρωθυπουργός ποντάρει πολλά στον Αλέξη Τσίπρα καθώς πιστεύει ότι άλλη κυβέρνηση, της ΝΔ προφανώς υπό τον Κ. Μητσοτάκη, θα παγώσει τις διαπραγματεύσεις.
Το χάος που θα προτάξει
Γι’ αυτό το λόγο έδειχνε και βιασύνη να κλείσει το ταχύτερο η συμφωνία προτού οι πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα αλλάξουν το σκηνικό.
Ο Ζάεφ από εδώ και στο εξής θα παίζει με το δίλημμα «συμφωνία ή χάος». Αυτό θα προτάξει προκειμένου να βρει τους 7-8 βουλευτές που χρειάζεται για να περάσει τις συνταγματικές αλλαγές στη Βουλή.
Αυτό θα κάνει ακόμη κι αν αναγκαστεί να πάει σε πρόωρες εκλογές στα τέλη Νοεμβρίου με αρχές Δεκεμβρίου. Το «χάος» θα είναι αυτό που θα παίζει ως σύνθημα για να τρομοκρατήσει ακόμη και όσους δεν θέλουν τη συμφωνία, κυρίως εκείνους που αμφιταλαντεύονται και γι’ αυτό δεν πήγαν να ψηφίσουν την Κυριακή. «Η αποτυχία δεν είναι επιλογή. Είμαι τόσο πεπεισμένος για την επιτυχία που δεν βλέπω άλλες επιλογές», έλεγε πρόσφατα στο Γαλλικό Πρακτορείο (AFP).
Ο Ζάεφ έχει δύο επιλογές πλέον. Είτε θα πετύχει να περάσει τη συμφωνία (από τη Βουλή δύσκολα, ίσως μέσω εκλογών) και θα επιπλεύσει στις Πρέσπες είτε θα βουλιάξει. Η πολιτική του επιβίωση κρίνεται το επόμενο διάστημα και καλό θα είναι γι’ αυτόν να κάνει και την αυτοκριτική του.
Γιατί η καμπάνια του «ναι» δεν πήγε καλά; Γιατί δεν έπεισε τους πολίτες να σπεύσουν να ψηφίσουν στο κρισιμότερο δημοψήφισμα των τελευταίων ετών;
Γιατί η μαζική στήριξη της Δύσης δεν είχε καλό αποτέλεσμα και δεν μπόρεσε να υπερκεράσει τις εθνικές «αγκυλώσεις» των Σκοπιανών οι οποίοι έχουν γαλουχηθεί με μια άλλη ταυτότητα και δεν θέλουν να ακούνε τους ξένους να τους λένε κάτι διαφορετικό;
Ο Ζάεφ, αν θέλει να παραμείνει στην ενεργό πολιτική σκηνή της χώρας του θα πρέπει είτε να βρει στη Βουλή τους πρόθυμους «αποστάτες» από το VMRO είτε να πάει σε εκλογές και να θέσει διλήμματα που δεν θα μπορούν να απορρίψουν οι συμπολίτες του.
Ποιος είναι
Ο 44χρονος Ζόραν Ζάεφ κατάγεται από την κωμόπολη της Στρώμνιτσα (Στρούμιτσα) κοντά στα σύνορα με την Ελλάδα και την Βουλγαρία. Είναι σλάβος με σπουδές στα οικονομικά και πρόεδρος της κεντροαριστερής Σοσιαλδημοκρατικής Ενωσης Μακεδόνων
Εγινε μέλος της Σοσιαλδημοκρατικής Ένωσης Μακεδονίας το 1996. Εκλέχθηκε δύο φορές ως πρόεδρος της περιφερειακής οργάνωσης της Στρούμιτσα. Διετέλεσε Αντιπρόεδρος του Κόμματος μεταξύ 2006 και 2008. Κέρδισε τρεις διαδοχικές τοπικές εκλογές και χρημάτισε δήμαρχος της Στρούμιτσα από το 2005 έως το 2016. Αφού ο Μπράνκο Τσερβενκόφσκι παραιτήθηκε από τη θέση του προέδρου της ΣΔΕΜ το 2013, ο Ζάεφ εκλέχτηκε νέος πρόεδρος. Επιπλέον, διετέλεσε μέλος της Συνέλευσης της πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας από το 2003 έως το 2005. Μετά τις εκλογές του 2016, ο Ζάεφ σχημάτισε μια κυβέρνηση συνασπισμού με την υποστήριξη της Δημοκρατικής Ένωσης για την Ένταξη και της Συμμαχίας των Αλβανών τον Μάιο του 2017.
Τον Ιανουάριο του 2015, ο πρώην Πρωθυπουργός της πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας Νίκολα Γκρούεφσκι κατηγόρησε τον Ζάεφ για τη φερόμενη συνωμοσία με ξένη υπηρεσία πληροφοριών και διπλωμάτες για την ανατροπή της κυβέρνησης και τη συμμετοχή τους στη φερόμενη απόπειρα πραξικοπήματος. Ο Ζάεφ τον Φεβρουάριο κατηγόρησε τον Γκρουέφσκι για τηλεφωνικές υποκλοπές και παράνομη κατασκοπεία τουλάχιστον 20.000 ατόμων στη χώρα. Ο εισαγγελέας, από την άλλη πλευρά, κατηγόρησε τον Ζάεφ για εκβιασμό του Γκρουέφσκι και κράτησε πέντε άτομα που συνδέονταν με την υπόθεση αυτή. Η δίωξη έπαυσε αργότερα λόγω ανεπαρκών στοιχείων.
Μετά την εκλογή του ως προέδρου της ΣΔΕΜ, ο Ζάεφ έγινε ηγέτης της αντιπολίτευσης. Ως ηγέτης της αντιπολίτευσης, ο Ζάεφ συμμετείχε σε συνάντηση με τον Γκρουέφσκι και τον Επίτροπο Διεύρυνσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης Γιοχάνες Χαν τον Ιούνιο του 2015 για να ξεπεράσει την πολιτική κρίση. Οι διαπραγματεύσεις οδήγησαν στη συμφωνία του Przino, η οποία προέβλεπε τη διοργἀνωση εκλογών τον Απρίλιο του 2016 από μία προσωρινή κυβέρνηση και τη διερεύνηση του σκανδάλου των τηλεφωνικών υποκλοπών από ειδικό εισαγγελέα. Ο Ζάεφ απείλησε να μποϊκοτάρει τις εκλογές λόγω των εμποδίων που έθετε ο Γκρουέφσκι στην εφαρμογή της συμφωνίας του Przino και στην υλοποίηση μεταρρυθμίσεων στο δικαστικό σύστημα και στα μέσα ενημέρωσης.
Πρωθυπουργός
Στις 31 Μαΐου 2017 το κοινοβούλιο της πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας ανέδειξε τον Ζάεφ ως νέο πρωθυπουργό με 62 ψήφους υπέρ σε σύνολο 120 βουλευτών. Η ψηφοφορία έθεσε τέλος σε μία πολύμηνη περίοδο πολιτικής αβεβαιότητας. Μια δημοσκόπηση 1.159 πολιτών της πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας που πραγματοποιήθηκε τον Ιούνιο του 2017 από τη Brima Gallup έδειξε ότι το 62% του πληθυσμού υποστήριξε τον Ζάεφ ως πρωθυπουργό. Κατά τη διάρκεια της ομιλίας του, ο Ζάεφ παρουσίασε το πρόγραμμα της νέας κυβέρνησης, λέγοντας ότι η ένταξη στο ΝΑΤΟ και στην ΕΕ θα είναι η προτεραιότητά του τα επόμενα χρόνια. Υποσχέθηκε επίσης την οικονομική ανάπτυξη και τον τερματισμό της διαφθοράς ανακοινώνοντας μια «υπεύθυνη, μεταρρυθμιστική και ευρωπαϊκή κυβέρνηση».
Ορισμένες εφημερίδες ερμήνευσαν τις δηλώσεις του Ζάεφ στις εφημερίδες BGLES και Kurir ως ισχυρισμό ότι οι Σλαβομακεδόνες είναι ένα έθνος με τους Βούλγαρους ή τους Σέρβους. Αυτό που καταγράφηκε από τον Ζάεφ στην αρχική βιντεοσυνομιλία της βουλγαρικής εφημερίδας «BGLES» ήταν ότι «θέλω να στείλω ένα μήνυμα σε όλους τους πολίτες της Βουλγαρίας, είμαστε αδελφοί, το ίδιο έθνος». Η συνέντευξη για τη σερβική εφημερίδα «Kurir» ήταν «Οι Σέρβοι και οι Μακεδόνες είναι αδελφοί» και «Κανείς δεν ζήτησε από τον Ζόραν Ζάεφ να κάνει τίποτα εναντίον των Μακεδόνων, εναντίον Σέρβων, εναντίον οποιασδήποτε εθνικής κοινότητας ή εναντίον οποιουδήποτε από τους γείτονές μας. Ακούσαμε κατηγορίες ότι ο Ζάεφ καταδικάζει τη Σερβία για γενοκτονία, για μένα είναι το ίδιο έθνος».
Ο Ζόραν Ζάεφ έχει και μια «κηλίδα». Κατηγορείται για σκάνδαλο δωροδοκίας από την εποχή που ήταν δήμαρχος στην Στρούμιτσα.
Ο κ. Ζάεφ κατηγορείται ότι έλαβε 160.000 ευρώ από τον επιχειρηματία Ιβάν Νικολόφ Σακαβάλιεφ για να εξυπηρετήσει τα συμφέροντά του.
