Καμία νέα παράταση δεν προτίθεται να δώσει ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ. Γιώργος Σταθάκης στην προθεσμία για την πρώτη φάση δήλωσης αυθαιρέτου, η οποία λήγει την ερχόμενη Δευτέρα. Όσοι προλάβουν και καταβάλλουν το προβλεπόμενο παράβολο διασφαλίζουν την προβλεπόμενη έκπτωση του 20%, επί του προστίμου που προβλέπει ο νόμος 4495/2017. Οι υπόλοιποι μπορούν να επωφεληθούν από το μειωμένο κατά 10% πρόστιμο που προβλέπεται για όσους προχωρήσουν τις διαδικασίες τακτοποίησης έως τις 8/4/2019. Να σημειωθεί ότι, περαιτέρω μείωση προστίμου κατά 10%, δικαιούται ο αυθαιρετούχος που υποβάλλει μελέτη στατικής επάρκειας, ενώ αντιθέτως, το πρόστιμο αυξάνεται κατά 10%, εφόσον η αυθαίρετη κατασκευή ή η αυθαίρετη χρήση έχει εγκατασταθεί σε προστατευόμενες περιοχές για τις οποίες έχουν εκδοθεί και ισχύουν προεδρικά διατάγματα καθορισμού όρων δόμησης.
Σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία αυθαιρέτων από το πληροφοριακό σύστημα του ΤΕΕ (Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος), έως το τέλος Σεπτεμβρίου 2018, έχουν ξεκινήσει τις διαδικασίες υπαγωγής στις ρυθμίσεις νομιμοποίησης 1. 073.305 ακίνητα, εκ των οποίων σε φάση οριστικής υπαγωγής βρίσκονται 511.087 φάκελοι ενώ έχουν περαιωθεί οι διαδικασίες για 16.125 ακίνητα. Τα έσοδα από τις δηλώσεις αυθαιρέτων είναι (έως τις 30/9/2018) 2.171.158.671 ευρώ και αφορούν τις υπαγωγές στους τρεις τελευταίους νόμους 4014/2011, 4178/2013 και 4495/2017.
Από τα διαθέσιμα δεδομένα των δηλώσεων στο πληροφοριακό σύστημα του ΤΕΕ, παρατηρούνται οι εξής τάσεις, που φαίνεται να παραμένουν σχετικά σταθερές τα τελευταία χρόνια και με τους τρεις νόμους:
· Σχετική επιτάχυνση δηλώσεων και πληρωμών σε περιόδους λήξης προθεσμιών αλλά και κάμψη σε περιόδους που επηρεάζονται από διάφορες εξελίξεις όπως περιορισμοί στην κίνηση κεφαλαίων, συζητήσεις νέων ρυθμίσεων κλπ.
· Το 25% αφορά ακίνητα χωρίς καμία οικοδομική άδεια και το 75% αυθαιρεσίες σε κτίσματα με οικοδομική άδεια. Λόγω της πρόβλεψης του Νόμου να επιβαρύνονται όσα αυθαίρετα δεν έχουν καμία προηγούμενη έκδοση αδείας τα αντίστοιχα ποσοστά επιβαρύνουν περισσότερο τις αντίστοιχες δηλώσεις, οπότε σε κτίσματα χωρίς οικοδομική άδεια αντιστοιχεί το 28% των προστίμων, ενώ σε κτίσματα με οικοδομική άδεια το 72% των προστίμων, περίπου.
· Από το σύνολο των στοιχείων προκύπτει ότι 3 στις 10 δηλώσεις αφορά ακίνητα εκτός σχεδίου και 7 στις 10 δηλώσεις ακίνητα εντός σχεδίου. Λόγω της πρόβλεψης του Νόμου τα πρόστιμα σε εκτός σχεδίου είναι σημαντικά υψηλότερα οπότε στην κατανομή των προστίμων παρουσιάζεται η εικόνα το μισό περίπου του συνολικού ύψους των προστίμων να αφορά ακίνητα εκτός σχεδίου και το άλλο μισό των προστίμων να αφορά ακίνητα εντός σχεδίου.
Σχετικά με το θέμα, ο πρόεδρος του ΤΕΕ κ. Γιώργος Στασινός δήλωσε:
«Οι νόμοι αυθαιρέτων – 4178 και 4495 – έδωσαν διέξοδο τακτοποίησης σε όλες σχεδόν τις αυθαίρετες κατασκευές και ως εκ τούτου η ένταξη ενός κτίσματος αποτελεί ευκαιρία οριστικής λύσης για τους πολίτες ώστε να αποκτήσουν αδέσμευτη χρήση των ακινήτων τους και να μην απειλούνται με την υποβολή δυσβάστακτων προστίμων.
Οι πολίτες πρέπει με την συμβολή ενός Μηχανικού της επιλογής τους, από τους δεκάδες χιλιάδες διαθέσιμους, να καταγράψουν τις αυθαιρεσίες τους και να επιλέξουν ένα από τα διαθέσιμα σχήματα αποπληρωμής των προστίμων, τα οποία προσφέρουν, σε περιπτώσεις προκαταβολών, σημαντικά υψηλές εκπτώσεις αλλά και δυνατότητα για συμψηφισμό του 50% των προστίμων για τα αυθαίρετα με εργασίες και υλικά ενεργειακής αναβάθμισης και στατικής επάρκειας.
Σημειώνω ότι οι επιλογές της δομής της βάσης δεδομένων του ΤΕΕ σε συνδυασμό με το σύστημα γεωγραφικού εντοπισμού, την εργασία των Μηχανικών σε κάθε ένα συγκεκριμένο ακίνητο και το περιβαλλοντικό ισοζύγιο, μέσω του Πράσινου Ταμείου, αποτελούν εχέγγυο συνταγματικότητας των ρυθμίσεων αλλά και το μόνο ουσιαστικό όπλο της Πολιτείας, σήμερα, για την προστασία του περιβάλλοντος από την αυθαίρετη δόμηση και για τη μείωση των συνεπειών στο φυσικό περιβάλλον.
Το ΤΕΕ και οι μηχανικοί κάνουν τη δουλειά τους για να γυρίσει η χώρα σελίδα στο θέμα των αυθαιρέτων και της οικοδομής γενικότερα. Και αυτό θα αφορά σε λίγες ημέρες και τις νέες οικοδομές, με την Ηλεκτρονική Έκδοση Οικοδομικών Αδειών, που ξεκινά στις 15 Οκτωβρίου, βασισμένη και πάλι στα πληροφοριακά συστήματα και τις βάσεις δεδομένων του ΤΕΕ. Επόμενο βήμα, που έχει ήδη αργήσει, είναι η Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου, που αφορά τα νομίμως υφιστάμενα κτίρια. Και τελικός στόχος είναι η καθιέρωση ενός ενιαίου ψηφιακού χάρτη ακινήτων όλης της χώρας, μαζί με τις θεσμικές γραμμές. Μόνο με ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο ψηφιακών υπηρεσιών, με γεωγραφικό εντοπισμό των ακινήτων και όλα τα απαραίτητα γεωχωρικά δεδομένα, θα διασφαλιστεί επιτέλους η έμπρακτη καταπολέμηση της αυθαίρετης δόμησης, η νομιμότητα όλων των κατασκευών, θα βελτιωθεί ουσιαστικά η ασφάλεια των κατασκευών. Μόνο έτσι θα προωθηθεί ουσιαστικά η ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας, η διαφάνεια και η ασφάλεια δικαίου στις συναλλαγές ακινήτων, θα βελτιωθεί η εξυπηρέτηση πολιτών και μηχανικών. Το ΤΕΕ είναι έτοιμο να υποστηρίξει ηλεκτρονικά όλες αυτές τις υπηρεσίες. Ήρθε η ώρα η Πολιτεία να εφαρμόσει όσα υπόσχεται για χρόνια.»
