Γιατί οι Ευρωπαίοι αγαπούν το τρένο

Οι Ευρωπαίοι αγαπούν το τρένο διαχρονικά. Η λεγόμενη κουλτούρα του σιδηροδρόμου είναι εμφανής σε όλη την Κεντρική και τη Βόρεια Ευρώπη και τη Βρετανία, όπου τα τρένα υπερυψηλών ταχυτήτων και οι μεγαλόπρεποι σιδηροδρομικοί σταθμοί αναδεικνύουν το τρένο σε κυρίαρχο μέσο μεταφοράς.

Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία της Κοινότητας Ευρωπαϊκών Σιδηροδρόμων (CER), το 2016 ταξίδεψαν με τρένο στην Ευρώπη 9,7 δισ. επιβάτες, αριθμός που υπερβαίνει τον παγκόσμιο πληθυσμό, ενώ συνολικά το ευρωπαϊκό δίκτυο καλύπτει περί τα 220.000 χλμ.

Σύμφωνα με το ευρωβαρόμετρο που δημοσιεύθηκε αυτόν τον μήνα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το 80% των Ευρωπαίων χρησιμοποιούν το τρένο ως μέσο μετακίνησης. Οι συχνοί χρήστες, δηλαδή όσοι κάνουν ένα ταξίδι με τρένο τουλάχιστον εβδομαδιαίως, ανέρχονται σε 13%.

Τα υψηλότερα ποσοστά κατέχουν η Αυστρία με 27%, η Γερμανία με 22% και η Σλοβακία με 21%. Η Ελλάδα είναι εκ των ουραγών σε αυτή τη λίστα, καθώς σημειώνοντας ποσοστό 5% βρίσκεται μπροστά μόνο από τη Λετονία με 1%, τη Σλοβενία με 3% και τη Λιθουανία με 4%.

Σημαντικό στοιχείο είναι το πώς κατανέμεται το είδος των ταξιδιών που κάνουν οι Ευρωπαίοι με τον σιδηρόδρομο. Ποσοστό της τάξεως του 78% δεν κάνουν ποτέ διεθνή δρομολόγια με το τρένο. Οι διαδρομές που επιλέγουν συχνότερα σε εβδομαδιαία βάση είναι οι προαστιακές με ποσοστό 11%, ενώ μόλις το 5% κάνει εθνικά ή περιφερειακά ταξίδια.

Πόσο ευχαριστημένοι είναι όμως οι ευρωπαίοι επιβάτες; Σύμφωνα με τα στοιχεία, ποσοστό 59% των Ευρωπαίων είναι ικανοποιημένοι με την ακρίβεια και την αξιοπιστία των σιδηροδρομικών ταξιδιών, ενώ η συχνότητα των δρομολογίων σημειώνει υψηλότερο σκορ ικανοποίησης στο 66%. Χαρακτηριστικό είναι ότι στις χώρες της Κεντρικής και της Βόρειας Ευρώπης τα ποσοστά ικανοποίησης σχετικά με τη συχνότητα των δρομολογίων ξεπερνούν το 67%.

Στο μείζον θέμα της καθαριότητας και της συντήρησης στις αμαξοστοιχίες ικανοποιημένο δηλώνει ποσοστό 56%, ενώ ακόμη περισσότεροι, ποσοστό δηλαδή 62%, είναι ικανοποιημένοι με την καθαριότητα και τη συντήρηση στους σταθμούς.

Επίσης, ψηλά στον πήχη της ικανοποίησης στέκονται οι υπηρεσίες που έχουν να κάνουν με τα εισιτήρια, με το 75% να είναι ικανοποιημένοι με την ευκολία που τα αγοράζουν, ενώ ποσοστό 62% είναι ικανοποιημένοι με αυτό που ονομάζεται διαλειτουργικότητα, δηλαδή τη χρήση του σιδηροδρομικού εισιτηρίου και σε άλλα μέσα μετακίνησης.

Χαμηλότερες επιδόσεις σημειώνει ο σιδηρόδρομος στην Ευρώπη σε δύο παραμέτρους. Στη διαθεσιμότητα ασύρματης σύνδεσης στο Διαδίκτυο (wifi) πάνω στους συρμούς, όπου ικανοποιημένο δηλώνει το 41%, ενώ μόλις 38% των επιβατών είναι ικανοποιημένοι από τους διαθέσιμους μηχανισμούς διαχείρισης παραπόνων.

Παρά το ότι στη χώρα μας, λόγω και της απαξίωσης του σιδηροδρόμου τις τελευταίες δύο δεκαετίες, δεν έχει καλλιεργηθεί κουλτούρα χρήσης του τρένου, υπάρχουν ορισμένα ερωτήματα όπου μπορεί η χώρα μας να μην είναι πρωτοπόρος, αλλά κυμαίνεται στον ευρωπαϊκό μέσο όρο.

Ως προς τη συχνότητα των τρένων, το ελληνικό κοινό δηλώνει ικανοποιημένο σε ποσοστό 54%, διατηρώντας όμως τη 19η θέση ανάμεσα στις 26 χώρες. Ο ευρωπαϊκός μέσος όρος ανέρχεται σε 66%. Ταυτισμένο με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, στο 60%, είναι το ποσοστό που δηλώνει ικανοποιημένο από την ακρίβεια και την αξιοπιστία των δρομολογίων.

Αν και κοντά στους μισούς επιβάτες του ελληνικού σιδηρόδρομου ήταν ικανοποιημένοι από την καθαριότητα και τη συντήρηση στους σταθμούς, το ποσοστό είναι το πέμπτο χαμηλότερο στην ΕΕ, με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο να ανέρχεται σε 62%. Αντιθέτως, η καθαριότητα και η συντήρηση των συρμών βαθμολογούνται θετικά μόλις από το 37%, ενώ 43% δηλώνει δυσαρεστημένο. Αρκετά χαμηλά βαθμολογείται (ικανοποιημένο το 30%) και η διαθεσιμότητα πάρκινγκ για αυτοκίνητα ή μηχανές στους σιδηροδρομικούς σταθμούς.

Στο ερώτημα εάν είναι ικανοποιημένοι οι έλληνες επιβάτες με τις υπηρεσίες πληροφοριών που προσφέρονται για τη σύνδεση με άλλα μέσα μεταφοράς, ικανοποίηση δήλωσε, στο πλαίσιο του ευρωβαρόμετρου, το 60%. Δυσαρεστημένοι σε ποσοστό 29% είναι οι επιβάτες του ελληνικού σιδηροδρόμου από τη διαθεσιμότητα wifi στα τρένα, μόλις 24% δηλώνει ικανοποίηση, ενώ οι υπόλοιποι δεν έδωσαν απάντηση.

Ποσοστό 66% δήλωσε ικανοποιημένο με τη διαδικασία έκδοσης εισιτηρίων, ενώ πέφτοντας πάνω στον ευρωπαϊκό μέσο όρο που ανέρχεται στο 62%, οι επιβάτες του ελληνικού σιδηροδρόμου είναι ικανοποιημένοι με τη διαθεσιμότητα εισιτηρίων για ταξίδια με τη χρήση και άλλου μέσου μεταφοράς. Στο θέμα δε της διαχείρισης των παραπόνων, οι έλληνες χρήστες έρχονται όγδοοι στην Ευρώπη δηλώνοντας ικανοποίηση σε ποσοστό 40%.

Οσον αφορά το προφίλ των επιβατών στην Ευρώπη, όπως δείχνει το ευρωβαρόμετρο του 2018, οι πιο συχνοί χρήστες του τρένου, σε  ποσοστό 30%, είναι ηλικίας 15-24 ετών. Ακολουθούν με 14% οι ηλικίες 25-39 ετών, 12% των επιβατών είναι ηλικίας 40-54 και οι άνω των 55 ετών καλύπτουν ποσοστό 8%.

Οι λόγοι που χρησιμοποιούν οι ευρωπαίοι επιβάτες το τρένο είναι σε πλειοψηφία 35% για να πάνε να απολαύσουν αγαπημένες δραστηριότητες στον ελεύθερο χρόνο τους. Ενα ποσοστό 23% χρησιμοποιεί τον σιδηρόδρομο για να πάει διακοπές, ενώ ποσοστό 16% πηγαίνουν στη δουλειά, στο σχολείο ή στο Πανεπιστήμιο.

Τέλος, για επαγγελματικά ταξίδια χρησιμοποιεί το τρένο το 8%. Στο θέμα τώρα της συνδεσιμότητας του τρένου με άλλα μέσα μεταφοράς φαίνεται πως η Ευρώπη συνολικά δεν έχει κάνει και άλματα, καθώς περίπου οι μισοί, δηλαδή ποσοστό 44%, χρησιμοποιούν το αυτοκίνητο ή τη μηχανή τους. Το 27% πάει με τα πόδια και ακόμη 25% χρησιμοποιεί άλλα μέσα μαζικής μεταφοράς.