Η σκληρή γραμμή που αποφάσισε να κρατήσει το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο για τις περικοπές στις συντάξεις, δεν ξάφνιασε την κυβέρνηση. Το περίμεναν, άλλωστε ουδέποτε το ΔΝΤ στα 8 αυτά μνημονιακά χρόνια δεν συμφώνησε κατά 100% με την ελληνική κυβέρνηση και με την Κομισιόν. Το Ταμείο έπαιζε πάντα το ρόλο του «κακού μπάτσου», όπως στις αστυνομικές ταινίες.
Εριχνε «βόμβες» για να υποχωρεί η κυβέρνηση αλλά και να μη χρεώνεται η ΕΕ το βάρος των σκληρών μέτρων που τελικά επιβαλλόταν στην Ελλάδα.
Ετσι και στην περίπτωση της περικοπής ή μη των συντάξεων από την αρχή του χρόνου, δεν περίμενε κανείς άλλη στάση από αυτή που κράτησε το Ταμείο.
Το μόνο ίσως ανησυχητικό είναι ότι το Βερολίνο σιωπά, παρά τις εκκλήσεις Τσακαλώτου να συναινέσει στην ακύρωση του μέτρου. Κι επίσης ότι μπορεί να χρειαστεί μια τέτοια απόφαση να περάσει από τη Βουλή της Γερμανίας, κάτι που καθιστά αδύνατη μια θετική απόφαση για τους έλληνες συνταξιούχους.
Ωστόσο, οι δηλώσεις του εκπροσώπου του ΔΝΤ, Τζ. Ράις έχουν ένα λάθος κι ένα σωστό.
Το πρώτο είναι ότι δεν είναι διαρθρωτικό μέτρο η περικοπή των συντάξεων, δεν πρόκειται δηλαδή για κάποια σπουδαία μεταρρύθμιση να κόψεις από τα εισοδήματα ακόμη και αυτών που παίρνουν 800 ευρώ σύνταξη.
Διαρθρωτικό μέτρο είναι να σταματήσει το κράτος να δίνει συντάξεις σε εργαζόμενους ακόμη και κάτω των 60 ετών. Αυτό θα ήταν μεταρρύθμιση, όπως και να περικοπούν οι πολύ υψηλές συντάξεις, κάτι που έγινε τα προηγούμενα χρόνια.
To μήνυμα
Το σωστό είναι ότι αν η Ελλάδα εφαρμόσει το μέτρο που η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ αποδέχθηκε και υπέγραψε, θα στείλει μήνυμα στις αγορές ότι τηρεί τις δεσμεύσεις της. Σε άλλη περίπτωση, όμως, είτε μονομερώς είτε με συμφωνία των δανειστών, οι αγορές θα δουν τη συνολική εικόνα, ότι δηλαδή η Ελλάδα δεν εκπέμπει εμπιστοσύνη και άγεται και φέρεται από εσωτερικές δεσμεύσεις και προεκλογικά «δωράκια» που υπόσχονται οι πολιτικοί.
Είναι προφανές ότι η υπόθεση των συντάξεων είναι «ζήτημα ζωής και θανάτου» για τον Αλέξη Τσίπρα. Είναι πιθανότατα και το «αντίδοτο» για τη… ζημιά που μπορεί να προκαλέσει το «Μακεδονικό». Και δεν αποκλείεται να προχωρήσει ακόμη και σε μονομερή αναστολή ή ακύρωση του μέτρου.
Και για το ζήτημα αυτό αναμένεται να ενημερώσει ο πρωθυπουργός και κάποιους από τους εταίρους αλλά και τα ξένα funds με τα οποία θα συναντηθεί στη Νέα Υόρκη. Ότι κυρίως η Ελλάδα είναι αξιόπιστη χώρα, ακόμη κι αν αποφασίσει η κυβέρνηση να μην περικόψει τις συντάξεις.
Ένα σενάριο που διακινείται, πάντως, είναι ότι το ΔΝΤ επί της ουσίας πήρε εντολή για να πάει κόντρα στην ελληνική κυβέρνηση. Ότι δηλαδή δεν ενήργησε χωρίς να ερωτηθεί η αμερικανική εξωτερική πολιτική κι αυτό σχετίζεται με το Μακεδονικό.
Βλέποντας στην Ουάσιγκτον ότι η πλειοψηφία του ελληνικού λαού (και η μισή Βουλή ενδεχομένως) είναι κατά της συμφωνίας των Πρεσπών, πιέζουν με το θέμα των συντάξεων. Και πιέζουν όχι μόνο την παρούσα κυβέρνηση αλλά και την επόμενη. Πιέζουν και τη Νέα Δημοκρατία η οποία δηλώνει σε όλους τους τόνους ότι δεν θα αποδεχθεί τη συμφωνία για το όνομα των Σκοπίων.
Τι θα γινόταν αν οι ΗΠΑ τελικά έδιναν το πράσινο φως στο ΔΝΤ να αναδιπλωθεί για τις συντάξεις με αντάλλαγμα να κυρωθεί η συμφωνία για το Μακεδονικό από την ελληνική Βουλή και να μην μπορεί και η ΝΔ ως κυβέρνηση να κάτι τίποτε; Να δώσει δηλαδή το αντάλλαγμα στον Τσίπρα αν «καθαρίσει τη μπουγάδα» του ονόματος για το οποίο οι Αμερικανοί καίγονται;
Σε εκλογές άμεσα
Υπάρχει κι άλλο σενάριο. Να οδηγηθεί ο Τσίπρας σε εκλογές επικαλούμενος και το εθνικό θέμα και τις περικοπές στις συντάξεις. Ετσι τις κρίσιμες αποφάσεις να αναγκαστεί να τις λάβει ο Κυριάκος Μητσοτάκης, εφόσον είναι αυτός ο επόμενος πρωθυπουργός.
Αυτό το σενάριο, με ανοικτά τα δύο θέματα είναι καταστροφικό για τη ΝΔ. Θα είναι αναγκασμένη να περικόψει τις συντάξεις και ταυτόχρονα να εφαρμόσει τη δέσμευσή της, ότι δεν θα ψηφίσει τη συμφωνία των Πρεσπών.
Στην περίπτωση αυτή θα βρει απέναντί της τους πάντες, τον Μπους, τη Μέρκελ, τον Τραμπ, την Ευρωπαϊκή Ενωση. Πόσο μπορεί να αντέξει μια νεόκοπη κυβέρνηση που θα πρέπει να επιβάλει ένα σκληρό μέτρο (έστω κι αν δεν της ανήκει) και ταυτόχρονα να τα σπάσει με όλους, φυσικά και με τις αγορές;
Στο Μαξίμου δεν θα είχαν κανένα πρόβλημα να πάνε με σενάριο «καμένη γη» για τη ΝΔ, δεδομένου ότι στις αρχές του 2020 θα πρέπει να εκλεγεί νέος Πρόεδρος Δημοκρατίας.
Θα μπορούσε ο κ. Τσίπρας να το κάνει «Κούγκι» με μια μονομερή ενέργεια για τις συντάξεις και να φορτώσει τον «μουντζούρη» του Μακεδονικού στους επόμενους.
Το σίγουρο είναι ότι μετά από 8 χρόνια διαπραγματεύσεων με τους δανειστές, όπου το «παζάρι», ειδικά από την πλευρά τους ήταν σκληρό και πολλές φορές άθλιο και ύπουλο, κανείς δεν θα απέκλειε την άμεση σύνδεση της περικοπής των συντάξεων με την οριστική ονομασία της ΠΓΔΜ σε «Μακεδονία».