Η ακινησία είναι το κυριότερο χαρακτηριστικό της ελληνικής κοινωνίας τις τελευταίες δεκαετίες. Αυτό το συμπέρασμα συνάγει ξαναδιαβάζοντας σήμερα άρθρο μου, που ανάρτησε στο ιστολόγιό της, η εφημερίδα Ελληνική Γνώμη, Die Zeitung der Griechen in Europa, δημοσιευθέν στις 9 Νοεμβρίου 1995 στον «Οικονομικό Ταχυδρόμο». Προλογίζοντας η διεύθυνση του εντύπου υποστηρίζει ότι το άρθρο αυτό «είναι ενδεικτικό της ακινησίας μιας κοινωνίας, που χλευάζει ακόμα και τα σωσίβια που της ρίχνουν οι ναυαγοσώστες της». Κρίνω χρήσιμο να παραθέσω τα κυριότερα αποσπάσματά του:
Από την αρχαία μυθολογία ακόμα, ο άνθρωπος προειδοποιείται για τις καταστροφικές συνέπειες που έχει η απελευθέρωση των δυνάμεων του κακού. Ομως η απληστία, η ιδιοτέλεια, το πάθος για την εξουσία και το μίσος εξουδετερώνουν συχνά τη διδακτική αξία της ανάγκης για μη απελευθέρωση του ασκού του Αιόλου και φυσικά όποιος σπέρνει ανέμους θερίζει θύελλες. Η σημερινή κυβέρνηση (πρόκειται για την κυβέρνηση Σημίτη) πληρώνει τις συνέπειες των πολιτικών, που τόσο άσκεφτα εφάρμοσε το ΠΑΣΟΚ πριν από χρόνια και που τώρα ως μπούμερανγκ επιστρέφουν με οργή και τους χτυπούν ανελέητα χωρίς να μπορούν να αμυνθούν. (…)
Στη στήλη αυτή επανειλημμένα έχουμε επισημάνει εδώ και χρόνια τις βλαβερές συνέπειες της, από το 1974 και μετά, άφρονος υπονόμευσης των ηθικών αξιών και κανόνων που οι ανθρώπινες κοινωνίες από το ξεκίνημά τους άρχισαν να διαμορφώνουν και να χρησιμοποιούν ως θεμέλια στήριξης και ως κυματοθραύστες κατά των υπονομευτών της συνεχούς και ομαλής λειτουργίας τους. Ομως η ραγδαία τεχνολογική πρόοδος που βάζει διαρκώς τον άνθρωπο στον πειρασμό να δοκιμάζει τον ρόλο του μαθητευόμενου μάγου και οι αναζητήσεις περισσότερης δικαιοσύνης και ισότητας από οραματιστές, οι οποίοι όμως κατά κανόνα υποκύπτουν στη γοητεία της ιησουιτικής ανοχής υπέρ του σκοπού που αγιάζει τα μέσα, γκρέμισαν βαθμιαία το παλιό δοκιμασμένο σύστημα αξιών, που έστω και αν ακόμα στηρίζεται σε μύθους και παραμύθια διαμορφώνει συνειδήσεις ανοχής, αλληλεγγύης, πειθαρχίας και σεβασμού, έτσι ώστε να διατηρείται και ενισχύεται ο κοινωνικός ιστός για να λειτουργεί το κοινωνικό σύστημα σε ισορροπία και χωρίς σοβαρές τριβές και συγκρούσεις που οδηγούν σε διάλυση.
Δυστυχώς, κατά τη μεταπολιτευτική περίοδο, εν ονόματι της ελληνικής δικαιοσύνης και της αποκατάστασης προηγούμενων αδικιών πραγματικών ή φανταστικών, η ήδη διαβρωμένη ελληνική κοινωνία από την αντιδημοκρατική, αμαθή και απολίτιστη χούντα δέχθηκε τη θεραπευτική αγωγή της ασυδοσίας εν ονόματι της ελευθερίας και της ασέβειας ή της αχρήστευσης κάθε ηθικού και νομικού κανόνα, που υποτίθεται ότι φαλκιδεύουν τη Δημοκρατία και τα ατομικά δικαιώματα. Παλιές μαρξιστικές-λενινιστικές συνταγές («Η Δημοκρατία είναι αστική προκατάληψη», «Η θρησκεία είναι το όπιον των λαών», «Κατάστρεψε τη γλώσσα του αν θέλεις να αλώσεις έναν λαό», «Νόμος είναι το δίκιο του εργάτη», κ.ο.κ.) υιοθετήθηκαν ενθουσιωδώς από το ΠαΣοΚ(και σήμερα από τον ΣΥΡΙΖΑ) με την ανοχή της συντηρητικής παράταξης, που δεν τολμούσε να διαφωνήσει, και αποστέρησαν μεν το ΚΚΕ και τις παραφυάδες του από την ευρύτερη λαϊκή βάση, από την οποία αντλούσαν τη δύναμή τους, εξαχρείωσαν όμως την ελληνική κοινωνία, που έτσι σήμερα, χωρίς έρμα, χωρίς γνώσεις, χωρίς ηγεσία με κύρος, χωρίς τον φόβο της τιμωρίας, χωρίς την κοινωνική απομόνωση των ηθικά ασεβούντων, χωρίς αναστολές στην απληστία για πλουτισμό ή για νομή της όποιας εξουσίας σε οποιονδήποτε χώρο, βρίσκεται σ’ ένα θυελλώδη ωκεανό, βαλλόμενη από παντού και χωρίς να ξέρει πού βαδίζει, χωρίς να έχει το κουράγιο να αμυνθεί και να παλέψει, χωρίς να είναι πια σε θέση να πιστέψει κάτι (έστω και έναν μύθο), για να βρει τη δύναμη να κολυμπήσει για να μη βουλιάξει.
Πρώτον, του δίδαξε το δικαίωμα της ελάσσονος προσπάθειας και της λούφας και παραλλαγής, αχρηστεύοντας έτσι την παραγωγικότητά του και την έφεση για ανανέωση και επαύξηση του εθνικού πλούτου, που είναι η μόνη ασφαλής πηγή από την οποία μπορούμε δικαιολογημένα να αντλήσουμε βελτίωση του ατομικού μας εισοδήματος.
Δεύτερον, κατάργησε την αξιοκρατία και την άμιλλα, από το δημοτικό σχολείο μέχρι τη σύνθεση της κυβέρνησης. Μετέχοντας στη συζήτηση, είχα προσθέσει μιαν ακόμα αρνητική «συμβολή» του ΠαΣοΚ: την ανάδειξη της παραβίασης της νομιμότητας σε δημοκρατική κατάκτηση. Αυτό το έγκλημα κατά της κοινωνικής συνοχής, που σημαίνει κατάλυση της δημοκρατίας, είναι η πιο δηλητηριώδης κληρονομιά που μας άφησε η επταετής δικτατορία, μια που κατά την περίοδο κατά την οποία κυβέρνησαν οι συνταγματάρχες η παρανομία αναδείχθηκε σε μια μορφή αντίστασης των δημοκρατικών δυνάμεων, η οποία μετά την αποκατάσταση της δημοκρατίας απερίσκεπτα κατοχυρώθηκε ως δημοκρατική κατάκτηση. Φυσικά, όλοι αυτοί, οι οποίοι αυτοπροβάλλονται ως δημοκρατικές δυνάμεις, αγνοούν ή αποκρύπτουν το ότι δημοκρατία δεν νοείται χωρίς σεβασμό των συνταγματικών νόμων και θεσμών που ψηφίζει η πλειοψηφία διά των νόμιμα εκλεγμένων αντιπροσώπων της και που μόνο με μεταβολή της βούλησης της πλειοψηφίας επιτρέπεται να ανατραπούν. Οχι με βίαιη αντίσταση ή παραβίασή τους.
Μόνη και αμήχανη
Αν η σημερινή Ελλάς βρίσκεται μόνη και αμήχανη σε μια διεθνή κοινότητα που την αντιμετωπίζει ως μαύρο πρόβατο και ανυπόληπτο εταίρο, όταν δεν τη χλευάζει και περιφρονεί, αν δεν εισακουόμαστε για τα δίκαιά μας και δεν πείθουν τα επιχειρήματά μας, αν οι έλληνες πολίτες έχουν χάσει το αίσθημα της ασφάλειας και την αξιοπρέπειας και συμπεριφέρονται με ασυγκράτητο εγωισμό και χωρίς όρια ιδιοτέλεια, χρησιμοποιώντας κάθε θεμιτό και αθέμιτο μέσο για να επιτύχουν τις επιδιώξεις τους, αν το εκπαιδευτικό μας σύστημα παράγει αποφοίτους λυκείου που κατά 80% είναι λειτουργικά αναλφάβητοι, αν κάθε χρόνο σκοτώνονται 2.000-3.000 άνθρωποι, κυρίως νέοι, και αχρηστεύονται από τροχαία άλλοι 200.000, αν τα δάση μας αφανίζονται από τις πυρκαγιές κάθε καλοκαίρι και το φυσικό μας περιβάλλον βιάζεται βάναυσα από τους πάντες με επικεφαλής τις δημόσιες αρχές και την τοπική αυτοδιοίκηση, αν τα αυθαίρετα φυτρώνουν αναιδώς ακόμα και στην Πεντέλη, που όλοι θρηνήσαμε όταν τη βλέπαμε να καίγεται από τις παράνομες χωματερές των αυθαιρετούντων, αν οι κερδοσκόποι, οι μεσάζοντες, οι φοροφυγάδες, οι εκβιαστές και οι μιζαδόροι έχουν αναδειχθεί σε κυρίαρχη τάξη στη χώρα μας, αν καθημερινά στα γήπεδα η χυδαιότητα, ο αισχρός λόγος και η αντικοινωνική συμπεριφορά έχουν πνίξει με την μπόχα τους κάθε ίχνος από την έννοια του αθλητισμού, αν τα ηλεκτρονικά μέσα ενημέρωσης και ο έντυπος λόγος στην πλειονότητά τους έχουν εξελιχθεί σε ασύδοτη εξουσία που αναδεικνύει ανάξια είδωλα, σκοτώνει υπολήψεις, ευτελίζει αξίες και θεοποιεί πόρνες και καραγκιόζηδες, αν αυτά που από του βήματος της Βουλής χαρακτηρίζονται πρότυπα δημοσιογραφικής δεοντολογίας επειδή λασπολογούσαν κατά πολιτικών αντιπάλων και σήμερα ανταποδίδουν με μπουγέλα βούρκου τους γεννήτορες και θαυμαστές τους (υπονοώ την εφημερίδα «Αυριανή»), ας μην υπάρχει η παραμικρή αμφιβολία ότι όλα αυτά είναι αναπόφευκτο αποτέλεσμα των όσων προηγήθηκαν και που πολύ συνοπτικά προσπαθήσαμε να περιγράψουμε.
Και επειδή όλα αυτά δεν έγιναν από τη μία μέρα στην άλλη, αλλά υπήρξαν προϊόν μιας μακροχρόνια μεθοδικής διάβρωσης κανόνων και αξιών, τον έλεγχο της οποίας προ πολλού έχασαν εκείνοι που τόσο αφρόνως προσπάθησαν να αλλάξουν την κοινωνία μας, χωρίς να σκεφθούν ότι μία αλλαγή είναι επιθυμητή μόνο αν οδηγεί προς το καλύτερο, είναι φυσικό και οι επιθυμούντες και ελπίζοντες στην έξοδο από το σημερινό αδιέξοδο να μην μπορούν να το επιτύχουν.
Εκπλήσσει κυρίως το ότι λαϊκές μάζες και οι κακομαθημένες στρατιές εκείνων τους οποίους χρησιμοποίησαν για να γκρεμίσουν τις αξίες που υπήρχαν και να εξευτελίσουν και αχρηστεύσουν τη νομιμότητα, δεν υπακούουν σήμερα και δεν δέχονται να σεβαστούν αυτό που διδάχθηκαν να χλευάζουν και να γκρεμίζουν. Και είναι αυτό φυσικό, αφού δεν μπορεί να έχεις την παραμικρή αξιοπιστία όταν υποστηρίζεις και προσπαθείς να εφαρμόσεις αυτό που πριν 2-3 χρόνια ακόμα και εσύ ο ίδιος αμφισβητούσες, κατήγγελλες και πολεμούσε χωρίς έλεος και χωρίς σύνεση.
Ετσι όμως τίθεται, υποσυνείδητα προς το παρόν, σε αμφισβήτηση και η αξία της δημοκρατίας, την οποία εκ πλάνης πιστεύουμε ότι έχουμε και μάλιστα σε πλεόνασμα. Γιατί δεν θα κουραστούμε να τονίζουμε ότι δημοκρατία χωρίς σεβασμό της νομιμότητας δεν νοείται. Και στην Ελλάδα σχεδόν κανείς (και ιδίως οι ισχυροί) δεν σέβεται τους νόμους, σε σημείο ώστε να γίνεται πια εμφανές ότι ακόμα και στον χώρο της δικαιοσύνης η νομιμότητα δεν χαίρει άκρας υγείας.
Πώς θα βγούμε από το σημερινό αδιέξοδο; Εμείς δεν γνωρίζουμε πια την απάντηση. Πολύ περισσότερο που για να υπάρξει αναζήτησή της πρέπει να προηγηθεί η αναγνώριση της αλήθειας των καταγγελιών μας. Θα πρέπει δηλαδή οι κάθε είδους στρουθοκάμηλοι να βγάλουν το κεφάλι τους από την άμμο.
Σημερινή διαπίστωση: Ηδη ζούμε όλα όσα το σχεδόν προφητικό αυτό άρθρο έβλεπε επερχόμενα, με δανεικά υπό αυστηρότατους όρους και υπό ταπεινωτική κηδεμονία των δανειστών μας, καθώς εύλογα δεν μας εμπιστεύονται ως αποδεδειγμένα πλήρως αναξιόπιστους. Αλίμονο δε αν επαληθευθεί και η δυσοίωνη πρόβλεψη για τους γείτονες που ετοιμάζονται ήδη να μας κατασπαράξουν. Ο τούρκος πρόεδρος Ερντογάν δεν μασάει πια τα λόγια του.
