Ο Κόρμπιν και η νέα κρίση στους Εργατικούς

Την ώρα που η Συντηρητική κυβέρνηση της Τερέζα Μέι βρίσκεται συνεχώς στα πρόθυρα της κατάρρευσης λόγω του Brexit, το Εργατικό Κόμμα, αντί να αδράξει την ευκαιρία και να πλασαριστεί ως καταλληλότερο για να κυβερνήσει τη Βρετανία, είναι αναμεμειγμένο σε μια εσωτερική κρίση χωρίς τέλος για το αν διέπεται από αντισημιτισμό. Η κρίση αυτή όχι μόνο πλήττει τον αρχηγό των Εργατικών Τζέρεμι Κόρμπιν αλλά και αναζωπυρώνει τα σενάρια περί απόσχισης της κεντρώας πτέρυγας του κόμματος.

Η κρίση για τον αντισημιτισμό προστέθηκε στην ακόμα μεγαλύτερη κρίση που επικρέμαται τα τελευταία χρόνια πάνω από τους Εργατικούς λόγω της ασαφούς θέσης του κόμματος για το Brexit.

Το Εργατικό Κόμμα είχε διασπαστεί στο παρελθόν –το 1981, όταν μια ομάδα βουλευτών αποχώρησε για να ιδρύσει το κεντρώο Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα. Η διάσπαση αυτή στοίχισε την εξουσία στο κόμμα ως το 1997, όταν πρωτοεξελέγη ο Τόνι Μπλερ με τους «νέους», πιο κεντρώους Εργατικούς. Οι επιπτώσεις εκείνης της διάσπασης αποτελούν μια από τις κυριότερες αιτίες για τις οποίες οι σημερινοί κεντρώοι βουλευτές διστάζουν να διασπαστούν από τον πιο αριστερό Κόρμπιν.

Το τελευταίο επεισόδιο στην κρίση των Εργατικών για τον αντισημιτισμό, που δεν λέει να κοπάσει, γράφτηκε αυτή την εβδομάδα, όταν η Εθνική Εκτελεστική Επιτροπή του κόμματος υιοθέτησε τον διεθνώς αναγνωρισμένο ορισμό του αντισημιτισμού συν τα 11 παραδείγματα όπως τα έχει διατυπώσει η Συμμαχία για τη Διεθνή Μνήμη του Ολοκαυτώματος (IHRA). Η Εθνική Εκτελεστική Επιτροπή όμως συμπεριέλαβε έναν «αστερίσκο»: ότι η υιοθέτηση του ορισμού και των παραδειγμάτων του αντισημιτισμού δεν πρέπει να εμποδίζει την κριτική της πολιτικής που εφαρμόζει η κυβέρνηση του Ισραήλ, ιδίως έναντι των Παλαιστινίων.

Ο «αστερίσκος» αυτός πυροδότησε νέο γύρο επικρίσεων από την IHRA και τις εβραϊκές εφημερίδες που εκδίδονται στη Βρετανία, οι οποίες δημοσίευσαν άρθρα σε πολύ έντονο ύφος κατά των Εργατικών. Δεν είναι σαφές αν η κρίση έχει αποσοβηθεί. Αλλωστε, εκτός από εβραϊκούς κύκλους, τη συντηρούν και εσωκομματικοί αντίπαλοι του Κόρμπιν.

«Οι περισσότεροι ψηφοφόροι δεν δίνουν σημασία στη Βουλή. Αλλά όταν κάτι διαρκεί και διαρκεί, τότε εισχωρεί στη συνείδηση του κοινού και συμβάλλει στο να δημιουργηθεί μια εικόνα στο μυαλό του ψηφοφόρου για το τι εκπροσωπεί ένα κόμμα» είπε στους «New York Times» ο Τομ Κουίν, από το Πανεπιστήμιο του Εσεξ, μιλώντας για το αν η υπόθεση αυτή θα πλήξει εκλογικά τους Εργατικούς.

Ο Κόρμπιν είναι ο πιο αριστερός αρχηγός των Εργατικών εδώ και δεκαετίες. Αφότου εξελέγη στην ηγεσία του κόμματος το 2015, ύστερα από δεκαετίες σχετικής ανωνυμίας στα πίσω έδρανα της Βουλής, οι εσωκομματικοί του αντίπαλοι προσπάθησαν ανεπιτυχώς να τον ανατρέψουν. Το κόμμα όμως τα πήγε καλύτερα από το αναμενόμενο στις εκλογές του Ιουνίου του 2017 και ο Κόρμπιν εδραιώθηκε ενώ οι επικριτές του περιθωριοποιήθηκαν.

Οι προβληματικές πτυχές του Κόρμπιν όμως παραμένουν και αφορούν κυρίως την ΕΕ. Τα αριστερά αντανακλαστικά του τον κάνουν να εκφράζει σκεπτικισμό για την ΕΕ, την οποία επί χρόνια θεωρούσε ένα «κλαμπ υπέρ των τραπεζών» και όχι υπέρ των λαών. Στο δημοψήφισμα του 2016 για το Brexit, ο Κόρμπιν υποστήριξε με βαριά καρδιά και στο ελάχιστο δυνατό την πλευρά του Remain (υπέρ της παραμονής της χώρας στην ΕΕ). Εκτοτε, οι Εργατικοί τηρούν διφορούμενη στάση για το Brexit.

Αλλά δεν μπορούν να αναβάλλουν επ’ άπειρον μια σαφή θέση για το ζήτημα. Την ώρα που οι χειρισμοί της πρωθυπουργού Μέι για το Brexit επικρίνονται ακόμα και από στελέχη της κυβέρνησής της, η φιλοευρωπαϊκή πτέρυγα των Εργατικών –που περιλαμβάνει και μεγάλα συνδικάτα –πιέζει τον Κόρμπιν να αλλάξει πολιτική και είτε να ταχθεί απερίφραστα υπέρ της παραμονής της Βρετανίας στην ΕΕ είτε να ζητήσει νέο δημοψήφισμα για τους όρους του Brexit.

Την ίδια στιγμή οργιάζουν οι φήμες ότι οι κεντρώοι Εργατικοί εξετάζουν την περίπτωση ίδρυσης ενός νέου κεντρώου φιλοευρωπαϊκού κόμματος στα πρότυπα του En Marche που ίδρυσε ο Εμανουέλ Μακρόν στη Γαλλία. Το μόνο που τους κάνει να διστάζουν είναι οι μνήμες της καταστροφικής διάσπασης του 1981.

Ενδεχομένως να τους διευκολύνει ο ίδιος ο Κόρμπιν, καθώς στο ετήσιο συνέδριο των Εργατικών στις 23-26 Σεπτεμβρίου η αριστερή πτέρυγα σκέπτεται να προωθήσει μέτρα που θα διευκολύνουν τη διαγραφή των επικριτών του Κόρμπιν –ο οποίος έχει προσελκύσει πολλά νέα μέλη. Αν η κατάσταση φθάσει στο απροχώρητο, οι επικριτές του Κόρμπιν μπορεί να αποφασίσουν να αποχωρήσουν προτού διαγραφούν. Οι περισσότεροι αναλυτές πάντως θεωρούν απίθανη μια διάσπαση των Εργατικών πριν από τον Μάρτιο, που λήγει η προθεσμία για την αποχώρηση της Βρετανίας από την ΕΕ. Η φιλοευρωπαϊκή πτέρυγα του κόμματος ακόμη ελπίζει σε μια καθαρή στροφή των Εργατικών υπέρ της παραμονής στην ΕΕ και δεν πρόκειται να κάνει κίνηση για διάσπαση, εκτός αν σπρωχθεί εκτός κόμματος.