Ξενογιαννακοπούλου – Ζορμπά: Το «κεντροαριστερό άλλοθι» του ανασχηματισμού

Η είσοδός τους στην κυβέρνηση ερμηνεύθηκε ως το «κεντροαριστερό άλλοθι» του Αλ. Τσίπρα. Παρά τις διαφορές στις πολιτικο-ιδεολογικές αναφορές και διαδρομές τους, η υπουργοποίηση της Μαριλίζας Ξενογιαννακοπούλου και της Μυρσίνης Ζορμπά πυροδότησε αιχμηρά σχόλια στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και δηλητηριώδη βέλη από ανθρώπους του χώρου με τον οποίο συνέδεσαν το όνομά τους και την πολιτική τους πορεία: η πρώτη με το ΠαΣοΚ της εποχής του Γ. Παπανδρέου και η δεύτερη με το «εκσυγχρονιστικό» ΠαΣοΚ της εποχής του Κ. Σημίτη. Και αν για την κυρία Ξενογιαννακοπούλου θεωρείτο αναμενόμενη έως δεδομένη η ένταξή της στην κυβέρνηση του Αλ. Τσίπρα, καθώς ήταν γνωστό το «φλερτ» που διατηρούσε με τον κυβερνών κόμμα εδώ και καιρό, για την κυρία Ζορμπά δεν ισχύει το ίδιο. Ηταν από τις «εκπλήξεις» που επεφύλαξε ο ανασχηματισμός και σίγουρα παρουσιάζει ένα ιδιαίτερο σημειολογικό ενδιαφέρον ως προς τη χαρτογράφηση των διαύλων επικοινωνίας και των ιδεολογικών συγκλίσεων που διαμορφώθηκαν με έναν κύκλο διανοουμένων που άλλοτε (δεκαετία του 1990) είχε στρατευθεί στο «εκσυγχρονιστικό» εγχείρημα του κ. Σημίτη. Μεταξύ αυτών οι καθηγητές Ν. Μουζέλης, Κ. Τσουκαλάς και Αντ. Λιάκος.

Η άνοδος του Γ. Παπανδρέου στην εξουσία του ΠαΣοΚ το 2004 και ακολούθως η κρίση και τα θεμελιώδη ζητήματα που έθεσε επί τάπητος οδήγησαν σε νέες πολιτικές και ιδεολογικές αναζητήσεις και μετατοπίσεις. Ο κ. Τσουκαλάς εξελέγη βουλευτής Επικρατείας με τον ΣΥΡΙΖΑ στις εκλογές του Ιανουαρίου του 2015, ο κ. Λιάκος ανέλαβε επί υπουργίας Ν. Φίλη επικεφαλής της Επιτροπής Εθνικού Διαλόγου για την Παιδεία, ενώ ο κ. Μουζέλης έχει αρθρογραφήσει συχνά για την ανάγκη συνεύρεσης της εγχώριας Σοσιαλδημοκρατίας με τον ΣΥΡΙΖΑ, καθώς θεωρεί ότι η στροφή του κ. Τσίπρα προς τον «ευρωπαϊκό δρόμο» φέρνει τους δύο χώρους πιο κοντά και ταυτόχρονα τους απομακρύνει από το νεοφιλελεύθερο πρόταγμα.

Η κυρία Ζορμπά ανήκει στον ίδιο κύκλο διανοουμένων. Είναι άλλωστε σύντροφος του κ. Λιάκου, ο οποίος και τη συνόδευσε στο Μέγαρο Μαξίμου όπου πήγε για να ορκιστεί. Και είναι προφανές ότι όλα αυτά συνέτειναν στην υπουργοποίησή της. Η ένταξή της στην κυβέρνηση ενόχλησε πολλούς άλλοτε συνοδοιπόρους της. Και οι αντιδράσεις ήταν δηλητηριώδεις. Στο κλίμα αυτό ήρθε να προστεθεί και το fake tweet που αναρτήθηκε από πλαστό λογαριασμό που έφερε το όνομά της περί του δήθεν θανάτου του σκηνοθέτη Κ. Γαβρά.

Η Μυρσίνη Ζορμπά ήταν ευρωβουλευτής του ΠαΣοΚ το 2000-2004 και συμμετείχε στον «σημιτικό» Ομιλο Προβληματισμού για τον Εκσυγχρονισμό της Κοινωνίας (ΟΠΕΚ), στον οποίο υπήρξε επικεφαλής ο κ. Λιάκος, ενώ προηγουμένως ήταν (η πρώτη) διευθύντρια του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου (1994-1999) και μέχρι το 2016 αρθρογραφούσε στο περιοδικό «Μεταρρύθμιση» του κλίματος Ν. Μπίστη, Ι. Μεϊμάρογλου κ.ά. Οι βαθύτερες καταβολές της πάντως βρίσκονται στο ΚΚΕ Εσωτερικού, του οποίου υπήρξε μέλος. Ολοκλήρωσε τη Νομική Αθηνών μέσα στη χούντα (το 1972), έκανε μεταπτυχιακά στη Ρώμη και διδακτορικό στις Πολιτικές Επιστήμες (στο Πάντειο) και για πολλά χρόνια ήταν εκδότρια (εκδόσεις Οδυσσέας) και μεταφράστρια βιβλίων, ενώ είναι μεταξύ των ιδρυτών (το 2004) του Δικτύου για τα Δικαιώματα του Παιδιού. Είναι μεταξύ εκείνων –όπως και οι κ.κ. Λιάκος και Μουζέλης –που συνυπέγραψαν το κείμενο υπέρ της συμφωνίας των Πρεσπών για το «Μακεδονικό».

Η κυρία Ξενογιαννακοπούλου, γέννημα θρέμμα του ΠαΣοΚ από τα νιάτα της, υπήρξε ως φοιτήτρια στη Νομική Αθηνών μέλος της ΠΑΣΠ (ήταν συμφοιτήτρια μάλιστα του Ν. Φίλη), υπηρέτησε επί σειρά ετών σε διάφορα πόστα των Βρυξελλών στο πλαίσιο της ευρωομάδας του ΠαΣοΚ και του Ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος, ενώ η εμφάνισή της στην κεντρική πολιτική σκηνή έγινε επί Γ. Παπανδρέου. Αρχικά ευρωβουλευτής, στη συνέχεια γραμματέας του Εθνικού Συμβουλίου του ΠαΣοΚ και βουλευτής, κατόπιν υπουργός Υγείας (2009-2010) και αναπληρώτρια υπουργός Εξωτερικών για τις Ευρωπαϊκές Υποθέσεις (2010-2012).

Παραιτήθηκε από την κυβέρνηση Παπαδήμου στις 10 Φεβρουαρίου 2012, γιατί διαφώνησε με το δεύτερο μνημόνιο, το οποίο καταψήφισε στη Βουλή και διαγράφηκε από την ΚΟ του ΠαΣοΚ.

Αν και διαγραφείσα, συμμετείχε στα ψηφοδέλτια του ΠαΣοΚ στις εκλογικές αναμετρήσεις του Μαΐου και του Ιουνίου του 2012, ενώ την 1η Νοεμβρίου του ίδιου χρόνου αποχώρησε από το κόμμα με επιστολή της προς τον τότε πρόεδρό του Ευ. Βενιζέλο. Δεν συμπορεύθηκε με τους πασοκογενείς που μετακόμισαν στον ΣΥΡΙΖΑ. Η επικοινωνία της, λέγεται, ήταν απευθείας με τον κ. Τσίπρα, ο οποίος την προόριζε για την κυβέρνηση από τον περασμένο ανασχηματισμό, ο οποίος ωστόσο ήταν πολύ περιορισμένος και έτσι η πρώην υπουργός Υγείας επί ΠαΣοΚ δεν «συστρατεύθηκε». Πέραν των πικρόχολων σχολίων πρώην συναγωνιστών της, κάποιες «γκρίνιες» εκδηλώθηκαν και στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ, κυρίως όσον αφορά τη θητεία της στο υπουργείο Υγείας, καθώς εμπίπτει χρονικά στην υπό διερεύνηση περίοδο (2007-2014) για τα σκάνδαλα στο ΚΕΕΛΠΝΟ. Και επ’ αυτού η νέα υπουργός Διοικητικής Ανασυγκρότησης θα κληθεί να δώσει διευκρινίσεις.