Πόσον ύπνο χρειαζόμαστε κάθε νύχτα ώστε να έχουμε οφέλη για την καρδιά μας; Στο ερώτημα αυτό που μας αφορά όλους δίνει απάντηση μια νέα ελληνική μελέτη που παρουσιάστηκε κατά τη διάρκεια του ετήσιου συνεδρίου της Ευρωπαϊκής Καρδιολογικής Εταιρείας (European Society of Cardiology – ESC) το οποίο έλαβε χώρα στο Μόναχο από τις 25 ως τις 29 Αυγούστου.
Το πολύ και το λίγο βλάπτουν
Οπως ανέφερε στο συνέδριο ο δρ Επαμεινώνδας Φούντας από το Ωνάσειο Καρδιοχειρουργικό Κέντρο, έξι ως οκτώ ώρες ύπνου κάθε νύχτα είναι οι ιδανικές για την καρδιά. Οτιδήποτε λιγότερο ή περισσότερο δρα επιβαρυντικά στην καρδιακή υγεία.
«Περνούμε το ένα τρίτο της ζωής μας κοιμώμενοι και παρ’ όλα αυτά γνωρίζουμε λίγα σχετικά με την επίδραση αυτής της βασικής βιολογικής ανάγκης στο καρδιαγγειακό σύστημα» είπε ο δρ Φούντας. Για τον λόγο αυτόν διεξήχθη και η ελληνική μελέτη, η οποία αποτελούσε ουσιαστικώς μια μεταανάλυση προηγούμενων μελετών επί του θέματος.
Στη μεταανάλυση περιελήφθησαν 11 μελέτες οι οποίες αφορούσαν περισσότερους από 1 εκατομμύριο ενηλίκους (συγκεκριμένα, 1.000.541 άτομα) που δεν έπασχαν από καρδιαγγειακό νόσημα κατά την έναρξη των μελετών. Ολες οι μελέτες που εξετάστηκαν είχαν δημοσιευθεί μέσα στην τελευταία πενταετία. Συγκρίθηκαν τρεις ομάδες εθελοντών: άτομα που κοιμούνταν λίγο (λιγότερες από έξι ώρες κάθε νύχτα), άτομα που ανήκαν στην ομάδα αναφοράς (ύπνος έξι ως οκτώ ωρών κάθε νύχτα), καθώς και άτομα που κοιμούνταν πολύ (περισσότερες από οκτώ ώρες κάθε νύχτα).
Κίνδυνος στεφανιαίας νόσου και εγκεφαλικού
Οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι τόσο τα άτομα που κοιμούνταν λίγο όσο και εκείνα που κοιμούνταν πολύ αντιμετώπιζαν αυξημένο κίνδυνο νόσησης και θανάτου εξαιτίας στεφανιαίας νόσου ή εγκεφαλικού επεισοδίου. Συγκεκριμένα, σε σύγκριση με τα άτομα που κοιμούνταν έξι ως οκτώ ώρες κάθε νύχτα, όσοι κοιμούνταν λίγο ή, αντιθέτως, πολύ αντιμετώπιζαν αυξημένο κατά 11% και 33% αντιστοίχως κίνδυνο νόσησης ή θανάτου από στεφανιαία νόσο και εγκεφαλικό επεισόδιο μέσα σε μέσο διάστημα παρακολούθησης 9,3 ετών.
Ο δρ Φούντας σημείωσε ότι «τα ευρήματά μας μαρτυρούν πως ο πολύς ή, αντιθέτως, ο λίγος ύπνος κάνουν κακό στην καρδιά. Απαιτούνται περαιτέρω μελέτες προκειμένου να διασαφηνιστεί για ποιον ακριβώς λόγο συμβαίνει αυτό, ωστόσο ήδη γνωρίζουμε πως ο ύπνος επηρεάζει βασικές βιολογικές λειτουργίες όπως ο μεταβολισμός της γλυκόζης, η αρτηριακή πίεση και η φλεγμονή –όλα αυτά έχουν επίδραση στην καρδιαγγειακή υγεία».

Σύμφωνα με τον ερευνητή ένα από τα ισχυρά πλεονεκτήματα αυτής της μεταανάλυσης ήταν ότι περιέλαβε μόνο προοπτικές μελέτες (μελέτες δηλαδή στις οποίες ομάδες εθελοντών παρακολουθήθηκαν από ειδικούς σχετικά με την εμφάνιση ή μη συγκεκριμένων συμπτωμάτων).
Το γεγονός αυτό είναι άκρως σημαντικό, καθώς αποφεύγεται ένα συστηματικό λάθος των στατιστικών που βασίζονται σε ερωτηματολόγια στα οποία οι ίδιοι εθελοντές απαντούν σε ερωτήσεις με βάση τα όσα θυμούνται.
Ο σωστός ο ύπνος θέλει… τρόπο
Ο έλληνας ερευνητής κατέληξε υπογραμμίζοντας ότι «το να κοιμηθεί κάποιος λίγο ή λίγο παραπάνω από το συνιστώμενο μια στο τόσο δεν φαίνεται να είναι επιβαρυντικό για την υγεία. Ωστόσο ολοένα και περισσότερα στοιχεία μαρτυρούν ότι η παρατεταμένη έλλειψη ύπνου ή, αντιθέτως, οι πολλές ώρες ύπνου κάθε νύχτα για μεγάλο διάστημα πρέπει να αποφεύγονται. Το καλό νέο είναι ότι υπάρχουν πολλοί και διάφοροι τρόποι ώστε να συνηθίσει κάποιος να κοιμάται έξι με οκτώ ώρες κάθε βράδυ –για παράδειγμα, μπορεί να προσπαθεί να πηγαίνει για ύπνο και να σηκώνεται το πρωί την ίδια ώρα κάθε ημέρα, να αποφεύγει το αλκοόλ και την καφεΐνη προτού να πέσει στο κρεβάτι, να τρώει υγιεινά και να είναι σωματικά δραστήριος. Η σωστή «ποσότητα» ύπνου κάθε νύχτα αποτελεί σημαντικό κομμάτι ενός υγιεινού τρόπου ζωής».

HeliosPlus