Ο Μπερνάρ Αρνό και ο Αμάνθιο Ορτέγκα είναι οι επικεφαλής και μεγαλομέτοχοι δύο πολυεθνικών υπερδυνάμεων της μόδας: της παριζιάνικης φίρμας ενδυμάτων και ειδών πολυτελείας Louis Vuitton Moet Hennessey (LVMH) ο πρώτος, της μαδριλένικης αλυσίδας καταστημάτων ενδυμάτων και ειδών ευρείας κατανάλωσης Inditex ο δεύτερος (ελέγχει δημοφιλέστατες επωνυμίες, όπως Zara, Pull & Bear, Massimo Dutti, Bershka, Stradivarius, Oysho, Zara Home και Uterqüe).
Ο Γάλλος Αρνό και ο Ισπανός Ορτέγκα είναι σήμερα οι μοναδικοί ευρωπαίοι πολίτες με προσωπική περιουσία που ξεπερνά τα 50 δισ. δολάρια. Επί σειρά ετών το προσωπικό χαρτοφυλάκιο του Ορτέγκα ξεπερνούσε σε αξία εκείνο του Αρνό.
Εφέτος τα πράγματα άλλαξαν. Σύμφωνα με τη λίστα των εκατομμυριούχων (Billionaires Index) του αμερικανικού ενημερωτικού οργανισμού Bloomberg, η αξία του χαρτοφυλακίου τού ηλικίας 82 ετών ιδρυτή της Inditex μειώθηκε κατά 7% το 2018 και περιορίστηκε στα 69,7 δισ. δολάρια –3,5 εκατομμυριάκια έχασε ο ισπανός επιχειρηματίας μόνο την περασμένη Τετάρτη λόγω της πτώσης της μετοχής της Inditex κατά 5,7%.
Αντίθετα, ο ηλικίας 69 ετών πρόεδρος της LVMH είδε την περιουσία του να αυξάνεται εφέτος κατά… ένα τέταρτο και να εκτινάσσεται η αξία της στα 79,3 δισ. δολάρια –και να γίνεται ο πλουσιότερος ευρωπαίος πολίτης! Χάρη, βεβαίως, στην εκτόξευση της μετοχής της γαλλικής φίρμας στα ουράνια. Ο Αρνό είναι ο τέταρτος σε πλούτο κάτοικος του πλανήτη και ο Ορτέγκα ο πέμπτος.
Συγκέντρωση του πλούτου
Οι διακυμάνσεις, βεβαίως, των τιμών των μετοχών δεν συμβαίνουν τυχαία (συνήθως…). Εξαρτώνται εν πολλοίς από τις επιδόσεις των επιχειρήσεων. Στην πορεία των οικονομικών τους μεγεθών και κυρίως στον τζίρο και στα κέρδη των εταιρειών.
Ε, η εκτόξευση της μετοχής της LVMH και η καθίζηση της Inditex το τελευταίο 12μηνο οφείλονται στη μεγάλη αύξηση της ζήτησης των καταναλωτών για είδη πολυτελείας και στη μεγάλη κάμψη της ζήτησης για ρούχα, υποδήματα και εν γένει εξαρτήματα ευρείας κατανάλωσης. Με τιμές, δηλαδή, που μπορούν να αντέξουν πολύ περισσότερα βαλάντια.
«Για τη μόδα ευρείας κατανάλωσης τα περιθώρια στενεύουν διαρκώς. Αντίθετα, για τη μόδα πολυτελείας ανοίγονται όλο και μεγαλύτερες προοπτικές» σημειώνει ο Τσαρλς Αλεν, επικεφαλής αναλυτής της Bloomberg Intelligence.
Η εξήγηση του φαινομένου είναι απλή, σημειώνει ο ρεπόρτερ του Bloomberg Μπέντζαμιν Σταπλς. Τα διαθέσιμα εισοδήματα της μεσαίας τάξης συρρικνώνονται ενώ ο πλούτος των υψηλότερων εισοδηματικών κλιμακίων αβγατίζει. Είναι μια διαδικασία που έχει ξεκινήσει εδώ και αρκετά χρόνια και επιταχύνθηκε την τελευταία δεκαετία, μετά την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση του 2008, που προκάλεσε μεταξύ άλλων μεγάλη μεταφορά πλούτου από τις μεσαίες προς τις ανώτερες εισοδηματικές τάξεις.
Οι Κινέζοι και οι άλλοι
Η αύξηση των εισοδημάτων των ήδη ευκατάστατων νοικοκυριών παρατηρείται στις ανεπτυγμένες οικονομίες της Δύσης, είναι θεαματική όμως και στις αναπτυσσόμενες οικονομίες της Ανατολής και δη στην κινεζική, όπου η ζήτηση για πολυτελή και ακριβά ρούχα και αξεσουάρ είναι εκρηκτική. Σύμφωνα με έρευνα που δημοσίευσε τον Ιούνιο η Bain & Co., στην Κίνα η αγορά αγαθών πολυτελείας αναπτύσσεται με ρυθμό 8% την εφετινή χρονιά και ο τζίρος της έχει φθάσει στα 281 δισ. ευρώ (329 δισ. δολάρια).
Στους αντίποδες, οι αλυσίδες καταστημάτων μόδας, όπως αυτές που ελέγχει η Inditex, αντιμετωπίζουν τεράστιο ανταγωνισμό από τις εταιρείες ηλεκτρονικού εμπορίου, «καθώς οι καταναλωτές αισθάνονται πιο ασφαλείς όταν παραλαμβάνουν ρούχα, παπούτσια και τσάντες στο σπίτι τους με το ταχυδρομείο», όπως σημειώνει το Bloomberg. Ο Ορτέγκα κατέχει περισσότερο από το ήμισυ του μετοχικού κεφαλαίου της Inditex, που παραμένει ο μεγαλύτερος όμιλος λιανικών πωλήσεων ενδυμάτων στον κόσμο. Ο Αρνό έχει δημιουργήσει την τεράστια περιουσία του κυρίως από το μερίδιο 96,5% της επωνυμίας Christian Dior που ελέγχει.
Δεν είναι, όμως, μόνο ο Αρνό που επωφελείται από την εκρηκτική ζήτηση για πολυτέλεια και ο Ορτέγκα που πληρώνει την απίσχνανση της μεσαίας τάξης. Η περιουσία τού Τζιόρτζιο Αρμάνι (είναι ο ιδρυτής του ομώνυμου μιλανέζικου οίκου υψηλής ραπτικής) αυξήθηκε κατά 11% εφέτος συγκριτικά με το 2017.
Στους αντίποδες, η προσωπική περιουσία του Στέφαν Πέρσον, μεγαλύτερου μετόχου της Hennes & Mauritz (είναι η μεγαλύτερη ανταγωνίστρια της Inditex), συρρικνώθηκε κατά 25% εφέτος, στα 14,6 δισ. δολάρια, σύμφωνα με τα στοιχεία του Bloomberg. Και η περιουσία του Φίλιπ Γκριν, που κατέχει την πλειοψηφία των μετοχών του βρετανικού ομίλου ενδυμάτων Arcadia Group, συρρικνώθηκε κατά σχεδόν 9%, στα 2,9 δισ. δολάρια.
HeliosPlus