Αποκρατικοποιήσεις με… βαριά καρδιά στην ενέργεια

Με βαριά καρδιά ο ΣΥΡΙΖΑ προχωρά τις αποκρατικοποιήσεις των Ελληνικών Πετρελαίων και της Δημόσιας Επιχείρησης Αερίου (ΔΕΠΑ) που είναι κερδοφόρες ενώ αντιδράσεις αναμένονται στην πώληση των λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ και η υποχρεωτική μείωση του μεριδίου της κάτω από το 50% έως το 2019.

Οι μεταρρυθμίσεις που προωθούνται για την πλήρη απελευθέρωση των αγορών της ενέργειας «θα οδηγήσουν την προσεχή πενταετία σε ένα νέο και διαφορετικό τοπίο», σημειώνουν στελέχη των προς πώληση επιχειρήσεων που εκτιμούν ότι ο τζίρος που θα προσφερθεί στους ιδιώτες από τις κρατικές επιχειρήσεις με δεσπόζουσα θέση στην ενέργεια υπολογίζεται σε περίπου 13 δισ. ευρώ.

Η γεωπολιτική θέση της χώρας σε συνδυασμό με τα μεγάλα projects για τη μεταφορά φυσικού αερίου, οι ευκαιρίες που δημιουργούνται από το άνοιγμα των αγορών και η τροχιά ανάπτυξης στην οποία μπαίνει η ελληνική οικονομία τα επόμενα χρόνια είναι οι λόγοι για τους οποίους ξένοι και ελληνικοί ενεργειακοί όμιλοι θέλουν να διεκδικήσουν κομμάτι από την πίτα.

Ας δούμε όμως με τη σειρά το σκηνικό που στήνεται στην ελληνική αγορά ενέργειας.

Η πώληση του 50,1% των Ελληνικών Πετρελαίων μπορεί να μην έφερε στην πρώτη φάση της εκδήλωσης ενδιαφέροντος τα τρανταχτά και ηχηρά ονόματα των μεγάλων πετρελαϊκών ομίλων, συγκέντρωσε όμως το ενδιαφέρον παικτών με εμπειρία σε μια άγνωστη για τα ελληνικά δεδομένα δραστηριότητα.

Αυτήν του trading, του διεθνούς εμπορίου πετρελαιοειδών προϊόντων. Και αυτός είναι ο στόχος της απόκτησης του ελληνικού πετρελαϊκού ομίλου. Η αξιοποίηση των διυλιστηρίων και των αποθηκευτικών χώρων για εμπόριο. Συνολικά πέντε σχήματα υπέβαλαν προτάσεις, ωστόσο δύο πέρασαν στον τελευταίο γύρο του διαγωνισμού. Οι δεσμευτικές προσφορές αναμένεται να υποβληθούν κατά το διάστημα από 20 Σεπτεμβρίου έως τις αρχές Οκτωβρίου.

Οι εταιρείες-μνηστήρες είναι η ολλανδική Vitol και η ελβετική Glencore.

H Vitol έχει έσοδα πωλήσεων 181 δισ. δολ., διαθέτει έξι διυλιστήρια και καθημερινά εμπορεύεται 7 εκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου και άλλων προϊόντων για λογαριασμό κρατικών εταιρειών διύλισης, βιομηχανικών, χημικών αλλά και αεροπορικών εταιρειών. Μετρά 6.500 θαλάσσιες μεταφορές ετησίως, ενώ 250 δεξαμενόπλοιά της είναι στη διάθεσή της οποιαδήποτε στιγμή.

Η ελβετική Glencore εμφανίζει πολυσχιδή δραστηριότητα στην ενέργεια, στα ορυκτά και στα μέταλλα.

Ιδρύθηκε το 1974 και παράγει και εμπορεύεται περισσότερα από 90 commodities.

Στα εμπορεύματα αυτά περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων το κάρβουνο, το φυσικό αέριο, αγροτικά προϊόντα (βαμβάκι, ζάχαρη, ηλιέλαιο κ.λπ.) αλλά και η εμπορία πετρελαϊκών προϊόντων. Στα 6 εκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου υπολογίζονται οι καθημερινές συναλλαγές της.

Τα προσαρμοσμένα EBITDA του κολοσσού ήταν το 2017 14,8 δισ. δολάρια ενώ διαθέτει 150 assets και 146.000 εργαζομένους και εργολάβους σε 50 χώρες παγκοσμίως.

Σε σχέση με τη ΔΕΗ και τις λιγνιτικές μονάδες της Μελίτης και της Μεγαλόπολης που πωλούνται, τα επενδυτικά σχήματα που θα κονταροχτυπηθούν για την υποβολή των δεσμευτικών προσφορών γύρω στον Σεπτέμβριο έχουν μορφοποιηθεί. Από αυτά ξεχωρίζουν η συμμαχία ανάμεσα στη ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ και στον τσεχικό όμιλο Seven Energy.

Tο έτερο σχήμα είναι η κοινοπραξία του ομίλου Κοπελούζου με τον κινεζικό όμιλο CHN Energy.

Την πόρτα του διαγωνισμού αναμένεται να περάσουν και ξένες εταιρείες παραγωγής ρεύματος προερχόμενες από την Κίνα, όπως η CMEC. Στους υπόλοιπους παίκτες που θα διεκδικήσουν τους λιγνιτικούς σταθμούς συμπεριλαμβάνονται η Μυτιληναίος και η άλλη εταιρεία από την Τσεχία EPH. Αλλά και εν όψει της μείωσης του μεριδίου της ΔΕΗ στην αγορά κάτω από το 50%, η μάχη στην εγχώρια αγορά έχει ανάψει για τα καλά.

Συνολικά 14 εταιρείες προμήθειας ρεύματος δραστηριοποιούνται. Οι εκτιμήσεις θέλουν να ακολουθεί ισχυρός γύρος συγκεντρώσεων ώστε στο τέλος να μείνουν τρεις καθετοποιημένοι όμιλοι.

Στον τομέα του φυσικού αερίου το ενδιαφέρον για τη ΔΕΠΑ αναμένεται να εκδηλωθεί και από εγχώριους ενεργειακούς ομίλους.

Τα σχέδια προβλέπουν το σπάσιμό της σε δύο εταιρείες. Η μία θα έχει το χαρτοφυλάκιο της εμπορίας. Δηλαδή τη χονδρική και τη λιανική μέσω της θυγατρικής της, της ΕΠΑ Αττικής. Στη ΔΕΠΑ Εμπορίας, το Δημόσιο θα κρατήσει μειοψηφικό πακέτο μετοχών. Η άλλη εταιρεία θα είναι η ΔΕΠΑ Υποδομών, όπου θα συμπεριληφθούν οι συμμετοχές της επιχείρησης σε δίκτυα και υποδομές, όπως η ΕΔΑ Αττικής, η ΔΕΔΔΑ και το 51% της ΕΔΑ Θεσσαλονίκης.
Ενδιαφέρον για τη ΔΕΠΑ Εμπορίας έχει εκδηλώσει η Μυτιληναίος, ενώ πληροφορίες θέλουν ανάμεσα στους μνηστήρες και τη Motor Oil. Στη μάχη αναμένεται να μπει και ο όμιλος Κοπελούζου, σύμφωνα με δηλώσεις του επικεφαλής του ομίλου Δημήτρη Κοπελούζου.

Για τη ΔΕΠΑ Υποδομών, πηγές φέρουν μεταξύ άλλων να ενδιαφέρεται η ιταλική εταιρεία Edison. Παρών στον διαγωνισμό δεν αποκλείεται να δώσει και ο όμιλος των ΕΛΠΕ.