Σε ολισθηρό δρόμο εισέρχονται οι ελληνορωσικές σχέσεις και η επούλωση του τραύματος μπορεί να αποδειχθεί ιδιαίτερα δύσκολη. Η σκληρή ανακοίνωση του υπουργείου Εξωτερικών την περασμένη Παρασκευή ρίχνει «λάδι στη φωτιά» αντί να καταπραΰνει τη βαριά ατμόσφαιρα. Η Μόσχα κατηγορείται ότι προέβη σε «αυθαίρετη και εκδικητική» απάντηση στις απελάσεις ρώσων διπλωματών από την Αθήνα στις αρχές Ιουλίου, «από τότε που πολεμά ως σύντροφος εν όπλοις της Τουρκίας και της παρέχει σειρά διευκολύνσεων στον τομέα της ασφάλειας».
Είναι προφανές ότι η Αθήνα αναφέρεται στη συνεργασία Αγκυρας – Μόσχας στο Συριακό και στην υπόθεση της αγοράς του ρωσικού αντιπυραυλικού συστήματος S-400 από την Τουρκία. Παράλληλα, διπλωματικοί κύκλοι σχολίαζαν με ανησυχία την πρόσφατη αποστροφή του ρώσου πρωθυπουργού Ντμίτρι Μεντβέντεφ περί «Τουρκικής Δημοκρατίας της Βόρειας Κύπρου». Σε μια περίοδο γεωπολιτικής αναταραχής με επίκεντρο την Τουρκία, αλλά και τις σχέσεις ΗΠΑ – Ρωσίας λόγω της απειλής νέων αμερικανικών κυρώσεων εναντίον της Μόσχας, η Αθήνα μοιάζει να εγκλωβίζεται σε ένα πλαίσιο που την υπερβαίνει.
Τις πρώτες ώρες μετά την κλήση, την περασμένη Δευτέρα, του έλληνα πρεσβευτή στη Μόσχα Ανδρέα Φρυγανά στο υπουργείο Εξωτερικών της Ρωσίας και την ανακοίνωση των αντιποίνων στις απελάσεις ρώσων διπλωματών εξαιτίας της στάσης τους στο Μακεδονικό, υπήρξε έντονη κινητικότητα στο εσωτερικό της κυβέρνησης με επαφές μεταξύ υπουργείου Εξωτερικών και Μαξίμου. Η γενική ιδέα ήταν να πέσουν οι τόνοι. Κάτι τέτοιο όμως, όπως προκύπτει από τα γεγονότα, δεν έγινε. Σε μια αιφνιδιαστική εξέλιξη την Παρασκευή προκηρύχθηκε η κάλυψη της θέσης του έλληνα πρεσβευτή στη Μόσχα. Δεν έγιναν γνωστοί οι λόγοι της πρόθεσης αντικατάστασης του κ. Φρυγανά.
Η Μόσχα κινήθηκε έξυπνα. Απέφυγε να απελάσει διπλωμάτες και στόχευσε στο πλέον χαμηλόβαθμο στέλεχος του εμπορικού γραφείου και στον υπεύθυνο επικοινωνιών. Παράλληλα, όμως, απαγόρευσε την είσοδο στη Ρωσία στον Γιώργο Σακελλαρίου, επικεφαλής του Πολιτικού Γραφείου του έλληνα υπουργού Εξωτερικών. Το μήνυμα ήταν ξεκάθαρο. Η Μόσχα ήταν ενοχλημένη προσωπικά με τον Νίκο Κοτζιά, στον οποίο χρεώνει, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, απότομη στροφή προς φιλοαμερικανικές θέσεις.
Σύμφωνα με τις λίγες διαθέσιμες πληροφορίες, η Μόσχα όντως προσπάθησε να επηρεάσει μέσω συγκεκριμένων κέντρων τις διαπραγματεύσεις για την επίλυση του ονοματολογικού. Στην ανακοίνωσή του, το υπουργείο Εξωτερικών αναδεικνύει τρία στοιχεία: α) την απόπειρα εξαγοράς κρατικών αξιωματούχων, β) την προσπάθεια υπονόμευσης της εξωτερικής πολιτικής, γ) την πραγματοποίηση παρεμβάσεων στο εσωτερικό της χώρας. Σε εκτενές δημοσίευμά του, την περασμένη Κυριακή, «Το Βήμα» ανέδειξε τη ρωσική κινητικότητα μέσω ενός δικτύου επιρροής στην ελλαδική Εκκλησία ενώ και παλαιότερα (15 Ιουλίου) είχε περιγράψει τις απόπειρες ρωσικής διείσδυσης στην Ελλάδα.
Τα τελευταία 24ωρα υπήρξαν διενέξεις χαμηλής εντάσεως, ιδιαίτερα από ρωσικής πλευράς, με τη διαμαρτυρία για την άρνηση να δοθούν θεωρήσεις εισόδου σε τρεις ρώσους κληρικούς που ήθελαν, μεταξύ άλλων, να επισκεφθούν το Αγιον Ορος (τους χορηγήθηκαν θεωρήσεις λιγότερων ημερών από όσες ζήτησαν) ή με την κατηγορία διασποράς ψευδών ειδήσεων στον ελληνικό Τύπο ότι η Μόσχα σχεδιάζει να προκαλέσει επεισόδια στη ΔΕΘ –η σχετική διάψευση ήρθε από το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών. Μένει να φανεί αν η θερμοκρασία στις ελληνορωσικές σχέσεις μπορεί να επανέλθει σε κανονικά επίπεδα…
